waargebeurd

21 mei 2020

I know why the caged bird sings – Maya Angelou

Toen ik twintig jaar geleden eindexamen deed, moest ik voor Nederlands en Engels een boekenlijst samenstellen. Daar stonden weinig vrouwelijke schrijvers op en daarom ben ik een tijdje geleden begonnen om boeken van vrouwen uit de 20ste eeuw te lezen. Verder was Maya Angelou waarschijnlijk de enige schrijver van kleur op mijn lijsten. Ik weet nog dat I know why the caged bird sings veel indruk op me maakte, maar verder kon ik me alleen herinneren dat het ging over zwarte mensen in Amerika en dat er iets was met racisme in een bus, maar misschien kwam dat ook wel uit The Help. Hoog tijd dus om dit boek te herlezen.

I know why the caged bird sings (vertaald als Ik weet waarom gekooide vogels zingen) is het eerste deel van de autobiografische boeken van Maya Angelou. Als ze drie jaar is, worden Maya en haar broer Bailey op de trein gezet om bij hun oma te gaan wonen, in een stadje waar witte en zwarte mensen vrijwel apart van elkaar leven. Er komt wel een moment dat Maya daar vragen over gaat stellen, maar het verhaal gaat vooral over haar angsten en hoe eenzaam ze zich vaak voelt. Haar broer vertelt ze veel, maar ook niet alles.

Verder lezen

14 maart 2020

Het respijt – Primo Levi

Veel boeken over concentratiekampen eindigen op het moment dat de betrokkenen zijn overleden of het kamp hebben verlaten tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog. Dat geldt ook voor Is dit een mens waarin Primo Levi vertelt over zijn jaar in Auschwitz. Maar hoe ging het daarna verder? Door de oorlog kon je niet zomaar de internationale trein naar huis nemen en geld hadden de kampgevangenen al helemaal niet. Pas acht maanden na de ontruiming van het kamp was Primo Levi weer thuis in Italië, na een lange reis via Rusland. Daarover gaat Het respijt.

In januari 1945 ontruimden de Duitsers de kampen van Auschwitz, want het Russische leger was in aantocht. Gezonde arbeidskrachten werden geëvacueerd naar andere plaatsen, wandelend door de sneeuw, waarbij velen omkwamen. De zieken werden achtergelaten in het kamp. Primo Levi was één van hen. Ook hij was ernstig ziek met hoge koorts. Om hem heen lagen levende maar ook dode mannen. Wie nog een beetje kracht had om te lopen, ging op zoek naar eten. Verder lezen

8 maart 2020

Het boekenweekgeschenk van 2020

Annejet van der Zijl schrijft altijd over mensen die echt hebben geleefd, korter of langer geleden. Ik ben dol op historische verhalen en heb daarom uitgekeken naar haar boekenweekgeschenk. Het is bijzonder dat het dit keer non-fictie is; ik weet niet of dat al eerder is gebeurd. Het kost ook meer voorbereiding dan een schrijver krijgt om het geschenk te schrijven, maar gelukkig lag er al een idee klaar en was er ook al wat historisch onderzoek gedaan naar de bijzondere mensen die centraal staan in Leon & Juliette.

Het boek begint met een spannende scène over een echt duel in 1829 met pistolen, in Charleston in het zuiden van de Verenigde Staten. Dat werkt heel goed: ik word nieuwsgierig. Na een paar bladzijden begint het levensverhaal van Leon Herckenrath, die uit Monster kwam en op zijn achttiende naar Amerika vertrok. Verder lezen

8 januari 2020

Keizerlijk geel – Lucas Zandberg

Terwijl het grote Britse rijk in de negentiende eeuw werd geregeerd door koningin Victoria, stond het eveneens enorme China ook onder het bewind van een vrouw: Cixi. Lucas Zandberg is voor zijn nieuwste historische roman Keizerlijk geel in de huid van deze dame gekropen. Dat viel nog niet mee, want De Verboden Stad heet niet voor niets zo. Toch heeft hij zo veel mogelijk onderzoek gedaan naar de politieke situatie van die tijd, wat in combinatie met zijn fantasie een spannend verhaal heeft opgeleverd.

Cixi is de dochter van een hoge ambtenaar. Ze wordt door de moeder van de keizer uitgekozen als één van zijn concubines, van de laagste rang. Dat betekent dat ze afscheid neemt van haar familie. Ze krijgt een eigen kamer met een eigen eunuch in de Verboden Stad. Verder lezen

26 november 2019

’t Hooge Nest – Roxane van Iperen

In 2012 verhuisde Roxane van Iperen met haar gezin naar een oud huis in de bossen bij Naarden. Bij het verbouwen en opknappen kwamen ze verborgen schuilplekken en verzetskrantjes tegen. In de Tweede Wereldoorlog hadden joodse onderduikers hun toevlucht gezocht in ’t Hooge Nest. Dit boek gaat over twee joodse zussen die zich verzetten tegen de Duitse overheersing en deelnamen aan een ondergronds netwerk dat mensen in veiligheid bracht en valse papieren verspreidde.

Verder lezen

29 oktober 2019

Educated – Tara Westover

Tara Westover is nooit naar school geweest. Toch studeerde ze aan universiteiten in Amerika en Engeland en behaalde zelfs een doctorstitel. Haar vader beweerde dat dit lag aan het thuisonderwijs dat ze had gekregen. Maar haar herinneringen vertellen een heel ander verhaal. Als het niet echt gebeurd was, zou ik het ongeloofwaardig vinden. Dat vond Tara op een gegeven moment zelf ook, maar Educated is gebaseerd op haar dagboeken die ze jarenlang trouw bijhield en bovendien zijn haar herinneringen bevestigd door diverse personen.

Tara groeit op in Idaho, onderaan een prachtige berg met bomen en sneeuw. Het gezin met zeven kinderen is hecht, wat wordt versterkt doordat ze niet naar school gaan en vanaf jonge leeftijd meewerken in de autosloperij van hun vader. Die vindt dat je op school wordt gehersenspoeld en dat dokters je alleen maar zieker maken. Deze ideeën zijn niet normaal in de kerk van de Mormonen waar ze lid van zijn. Maar hij is ervan overtuigd dat het einde van de tijden nabij is. Daarom wil hij zo veel mogelijk zelfvoorzienend worden. Ze wecken van enorme hoeveelheden eten. Tara’s moeder bekwaamt zich in alternatieve geneeskunde en ze maakt zelf homeopathische oliën. Ze gaat ook werken als verloskundige, eerst als hulp van een andere vroedvrouw en later zelfstandig, maar zonder opleiding. Verder lezen

26 augustus 2019

Van Moskou naar de Zwarte Zee in 1919

Op mijn zoektocht naar vrouwelijke schrijvers uit de twintigste eeuw kom ik Teffi (1872-1952) tegen, een Russische schrijver die af en toe wordt herontdekt en heruitgegeven. Een aantal van haar korte verhalen werden bijvoorbeeld in de jaren tachtig in het Nederlands, Engels en Duits vertaald. De bibliotheek heeft ze niet te leen, maar ik vind wel een heel ander boek: Herinneringen waarin ze haar vlucht uit Moskou beschrijft. Ik verwacht een vrouwelijke versie van de indrukwekkende verhalen van Paustovski, die inmiddels wél bekend is geworden in onze contreien met zijn autobiografie die zich ook aan het begin van de vorige eeuw afspeelt.

Vanwege de Russische revolutie is in 1919 iedereen die maar kan op de vlucht voor de bolsjewieken. Mensensmokkelaars vieren hoogtij. Teffi is dan al een gevierd schrijver en dat helpt haar om dingen voor elkaar te krijgen. Verder lezen

6 augustus 2019

Morgan, een liefde – Bas Steman

Laatst zag ik een opvallende aflevering van het tv-programma Jacobine van de KRO-NCRV. Een christelijke reïncarnatie-therapeut vertelde over haar ervaringen en hoe hier in haar kerk tegenaan werd gekeken. In dezelfde aflevering zat Bas Steman aan tafel, die sceptisch was over alles wat met spiritualiteit te maken heeft, totdat hem zelf onverklaarbare dingen overkwamen. Ik wilde daar meer over weten en besloot zijn boek te lezen.

Het begin van het boek heeft een mozaïek-achtige constructie: het wisselt af tussen Bas Steman zelf en Betrys, een oude vrouw die in Wales woont. Verder lezen

2 augustus 2019

The salt path – Raynor Winn

Raynor Winn en haar man Moth raken in korte tijd alles kwijt wat ze hebben, door een financiële tegenvaller. Bovendien krijgen ze te horen dat de pijnen die Moth al een tijdje heeft veroorzaakt worden door een progressieve ziekte. Ze besluiten om weg te gaan uit Wales, om het South West Coast Path in Engeland te gaan lopen. Het lijkt een hopeloze onderneming: twee dakloze vijftigers die van hoogstens 48 pond per week moeten leven, waarbij de ene ’s ochtends amper zijn bed uit kan komen vanwege stijfheid en pijn. Toch kopen ze van hun laatste ponden een tweedehands tent en goedkope slaapzakken.

Omdat ze zo weinig geld hebben, moeten ze wild kamperen. Dat gaat niet altijd goed. Het boek begint met een proloog waarin ze de zee verkeerd hebben ingeschat en midden in de nacht omringd blijken door het water. Ze proppen snel wat dingen in hun rugzak, tillen de tent op en lopen door het water naar een droog stuk land. Dit zet de toon voor hun hachelijke avontuur. Verder lezen

5 mei 2019

Rose – Rosita Steenbeek

Terwijl ik gestaag vorder in een roman van Simon Vestdijk, heb ik behoefte aan iets wat makkelijker leest. Ik ben immers op vakantie op Vlieland, wat me moe maakt van het wandelen en de zon. Op mijn e-reader vind ik een boek van Rosita Steenbeek, waar ik eerder al het mooie Ander licht van las. Rose begint in 1920 op Wangeroog, ook een Waddeneiland. Dat is ook toevallig. Ik begin te lezen en ga meteen op in het verhaal dat Rosita heeft gebaseerd op het leven van haar Duitse oma.

In 1920 is Rose een tiener en ze is op Wangeroog voor de bruiloft van drie van haar neven, die met drie zusjes trouwen. Op het eiland hebben een oom en tante van Rose een hotel en de familie brengt de zomers er altijd door. Het is vlak na de Eerste Wereldoorlog. De mensen hebben opgelucht ademgehaald en hopen dat er nu nooit meer oorlog komt. Verder lezen