Italiaans

3 december 2022

De laatste dag – Beppe Fenoglio

Meestal kies ik boeken op grond van het thema, maar liever zou ik kiezen vanwege de schrijfstijl. Dat zie je echter niet in een flaptekst en daarom moet je het hebben van tips van anderen. Zo belandde Beppe Fenoglio op mijn verlanglijstje, die ook in Italië niet bij de bekendste schrijvers hoort. Maar wie hem kent, rekent hem tot de beste Italiaanse schrijvers, zegt Alessandro Baricco in het voorwoord.

Meteen op de eerste bladzijde is duidelijk dat hier een meesterverteller aan het woord is. Ik zie helemaal voor me hoe Ettore ruziemaakt met zijn moeder, in de keuken. Hij is erg brutaal. Zijn ouders willen dat hij gaat werken, maar Ettore denkt nog na over wat hij wil. Hij is 22 jaar en sinds kort terug uit de oorlog. Hij vocht aan de kant van de partizanen (dat zijn mensen die niet met een officieel leger vechten; in dit geval niet aan de kant van de fascisten, maar tegen de Duitsers). Voor Ettore is het onmogelijk om zomaar terug in het gewone leven te stappen. Als zijn vader een baan voor hem heeft geregeld, gaat Ettore wel de deur uit, maar stapt nooit het kantoor van de chocoladefabriek binnen.

Verder lezen
15 februari 2022

Onder het oppervlak – Mariasole Bianco

De Italiaanse zeebioloog Mariasole Bianco is gefascineerd door al het leven onder water. In Onder het oppervlak vertelt ze enthousiast over de meest vreemde vissen, koraal, algen, pinguïns en nog veel meer bewoners van de zee. Zelfs op 10 kilometer diepte is nog leven te vinden: kleurloze dieren voeden zich daar met wat van boven naar beneden komt gedwarreld. Ze zijn bestand tegen het koude water en de hoge druk, onder andere door hun traagheid. Ze kunnen daardoor erg oud worden. Ik vind het geweldig om over dit alles te lezen en vlieg door de eerste helft van het boek heen.

Mensen weten nog maar weinig van wat zich diep in de oceaan afspeelt. Sterrenkundigen en ruimtevaarttechnologen hebben honderden malen grotere budgetten dan oceaan-onderzoekers. Er zijn gedetailleerdere kaarten van de maan dan van de zeebodem. Toch wordt steeds duidelijker hoeveel invloed de zee heeft op ons klimaat en op ecosystemen. Dat is ook logisch als je bedenkt dat 71% van onze aarde bedekt is met water.

Verder lezen
5 augustus 2020

Briljant groen: de intelligentie van planten

Planten zijn net buitenaardse wezens: ze zijn zo anders dan wij dat we niet inzien hoe intelligent ze zijn. In Briljant groen laat hoogleraar Stefano Mancuso je de schellen van de ogen vallen. Hij begint daarvoor met de visie van de meeste mensen op planten, die gevoed is door religie en filosofie. Het zit in onze cultuur dat we de mens als meest ontwikkelde wezen zien. Daarbij vergeten we dat planten meer dan 99,5% van de biomassa uitmaken. De meeste planten kunnen prima zonder mensen en andere dieren leven, maar wij kunnen onmogelijk zonder planten.

Verder lezen

29 maart 2020

De acht bergen – Paolo Cognetti

Iedereen heeft een hoogte waarop hij of zij zich het lekkerst voelt. Voor de vader van Pietro is dat boven de boomgrens, waar alleen nog rotsen en sneeuw je omringen. Elke zomervakantie gaat hij de Alpen in. Op een gegeven moment mag Pietro mee en zo maakt hij kennis met een andere kant van zijn vader, waar hij later over zegt:

…dat ik twee vaders had gehad: de eerste was de vreemdeling met wie ik twintig jaar in de stad had gewoond en met wie ik de tien jaar daarna alle banden had doorgesneden; de tweede was de vader uit de bergen, van wie ik slechts een glimp had opgevangen maar die ik beter kende, de man die achter me over de paden liep, die van gletsjers hield.

Verder lezen

14 maart 2020

Het respijt – Primo Levi

Veel boeken over concentratiekampen eindigen op het moment dat de betrokkenen zijn overleden of het kamp hebben verlaten tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog. Dat geldt ook voor Is dit een mens waarin Primo Levi vertelt over zijn jaar in Auschwitz. Maar hoe ging het daarna verder? Door de oorlog kon je niet zomaar de internationale trein naar huis nemen en geld hadden de kampgevangenen al helemaal niet. Pas acht maanden na de ontruiming van het kamp was Primo Levi weer thuis in Italië, na een lange reis via Rusland. Daarover gaat Het respijt.

In januari 1945 ontruimden de Duitsers de kampen van Auschwitz, want het Russische leger was in aantocht. Gezonde arbeidskrachten werden geëvacueerd naar andere plaatsen, wandelend door de sneeuw, waarbij velen omkwamen. De zieken werden achtergelaten in het kamp. Primo Levi was één van hen. Ook hij was ernstig ziek met hoge koorts. Om hem heen lagen levende maar ook dode mannen. Wie nog een beetje kracht had om te lopen, ging op zoek naar eten. Verder lezen

12 januari 2020

Is dit een mens – Primo Levi

Van januari 1944 tot januari 1945 zat de Italiaanse joodse Primo Levi in een werkkamp bij Auschwitz. Het jaar erop heeft hij zijn herinneringen aan die tijd opgeschreven. Hij heeft dan al veel nagedacht over de gebeurtenissen in het kamp en wat je daaruit kunt concluderen over de menselijke aard. De titel Is dit een mens laat dat al zien: dit slaat zowel op de Duitsers die het voor het zeggen hadden in het kamp als op degenen die er als slaven werkten. Mensen werden er letterlijk gedood, maar ook figuurlijk, door alles af te pakken en niet te voorzien in hun basisbehoeftes. Verder lezen

13 april 2019

Staal – Silvia Avallone

Twee zuid-Italiaanse hartsvriendinnen staan centraal in Staal. De associatie met de boeken van Elena Ferrante is snel gemaakt, maar dit debuut van Silvia Avallone was er eerder. Met haar beeldende schrijfstijl weet ze me meteen mee te slepen: ik zie de flatgebouwen aan de kust zo voor me, met spelende kinderen en flanerende pubers op het strand. Even verderop is de staalfabriek waar hun vaders werken. Het enorme terrein met ‘bunkers, bulldozers, schoorstenen, afvoerpijpen, doodlopende rails en transportbanden’ wordt op een poëtische manier beschreven, waarbij de hitte van het gesmolten staal haast voelbaar is.

Anna en Francesca wonen in dezelfde flat. Ze kennen elkaar al vanaf hun tweede. Nu zijn ze dertien jaar en onafscheidelijk. Verder lezen

25 februari 2019

De hemel verslinden – Paolo Giordano

Tien jaar geleden genoot ik van De eenzaamheid van de priemgetallen, het debuut van Paolo Giordano. De twee boeken die hij daarna schreef zijn aan me voorbij gegaan, maar de thematiek van zijn vierde roman trekt me aan: jonge mensen die zoeken naar zingeving en iets met een commune. Enthousiaste bloggers en de mooie voorkant doen me beslissen om De hemel verslinden aan mezelf cadeau te doen.

Het verhaal begint als Teresa een tiener is. Elk jaar brengt ze met haar vader de zomer door bij haar oma in het zuiden van Italië. Haar moeder blijft liever in Turijn. Op een nacht zijn de buurjongens stiekem in oma’s zwembad. Ze worden betrapt en weggejaagd, maar Teresa’s nieuwsgierigheid is gewekt en ze besluit om de jongens op te zoeken op de masseria. Verder lezen

21 januari 2017

Het verhaal van het verloren kind – Elena Ferrante

Na het iets tegenvallende derde deel van de Napolitaanse romans hoop ik op een spetterend slot. Hoe zou het aflopen met de bijzondere vriendinnen Elena en Lila? In het begin van het eerste boek is de zestigjarige Lila verdwenen. Zou ze nog terugkomen? Elena vertelt in Het verhaal van het verloren kind hoe haar leven en dat van Lila is verlopen in de laatste dertig jaar. Ik zal proberen niet teveel te verklappen, maar wil toch iets van de inhoud bespreken.

het-verhaal-van-het-verloren-kind

Verder lezen

28 juli 2016

Anna – Niccolò Ammaniti

Niccolò Ammaniti is in ons land één van de bekendste en geliefdste Italiaanse schrijvers. Eerder las ik van hem Ik haal je op, ik neem je mee, wat ik een aardig boek vond, maar niet zo geweldig dat ik meteen meer van hem wilde lezen. Eigenlijk begreep ik zijn populariteit niet zo goed. Met zijn nieuwste boek stapt hij in een nieuw genre: de dystopie. Dat maakte mij nieuwsgierig en ik deed mee met een winactie van Libris op twitter, die ik prompt won. Een gesigneerd exemplaar van Anna viel in mijn brievenbus. Het duurde een paar maanden voor ik erin begon. Misschien aarzelde ik een beetje, was ik bang voor een tegenvaller. Ik kan al verklappen dat dat niet terecht was.

2016-02-02 20.39.06 Verder lezen