De gelukvinder – Edward van de Vendel & Anoush Elman

Onlangs kreeg Edward van de Vendel de Boon voor Kinder- en Jeugdliteratuur 2023 voor zijn boek Misjka. Dat gaat over Roya, die als klein meisje uit Afghanistan naar Nederland kwam. Haar konijn vormt de rode draad. Over de broer van Roya, die Hamayun heet, kwam in 2008 al een boek uit. Dat is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Anoush Elman. De gelukvinder is een D-boek, dus voor jongeren, terwijl Misjka een A-boek is, voor jonge kinderen. Ze zijn geïnspireerd op hetzelfde gezin. Ik besloot dat ik eerst De gelukvinder wilde lezen en vervolgens Misjka, al schijnt het ook prima andersom te kunnen.

Het verhaal begint als Hamayun een jaar of tien is en nog in Afghanistan woont. In die tijd heeft Hamayun een dagboek, waarin hij regelmatig schrijft. Dat gaat over hoe het thuis en op school gaat en over zijn vriendschap met Faisal. Hierdoor krijg je als lezer een goed beeld van hoe het dagelijks leven was in Afghanistan.

Verder lezen

Het Magnoliahof – Susan Muskee

De feelgoodserie Het Magnoliahof gaat over een gezellig pleintje met een paar winkels. In vier delen staat telkens één van de ondernemers centraal. Het begint met Donna van de tearoom. Ze staat bekend vanwege haar heerlijke high tea, maar zet ook goede koffie. Donna’s zoon Kaj wil een documentaire maken over de verschillende mensen op het plein. Die kunnen het over het algemeen goed met elkaar vinden en wippen regelmatig even bij elkaar binnen. Bij Donna kunnen ze altijd terecht voor de nieuwste roddels.

Dan komt er een nieuwe huurder tegenover Donna. Juna is van plan om er een tattooshop te openen. Donna ziet dat helemaal niet zitten en verzint manieren om Juna tegen te werken. Er zijn nog meer veranderingen in Donna’s leven: er komt een hond bij haar aanlopen die niet meer weggaat. En zoals het hoort bij feelgood, is er ook aandacht voor de liefde. Dat gebeurt pas tegen het einde van dit eerste deel, alhoewel, misschien heb je het wel eerder door…

Verder lezen

Je kunt het maar één keer doen – Barbara van Beukering

De vader van Barbara van Beukering stierf in paniek. Hij kreeg pas zes weken eerder de diagnose darmkanker en was totaal niet in staat om te praten over zijn ziekte en de dood. Hoe anders ging het bij haar moeder: die bracht haar laatste maanden door met veel bezoek en koos voor euthanasie toen de pijn ondraaglijk werd. In Je kunt het maar één keer doen verkent de journalist hoe mensen doodgaan en hoe ze zich daarop voorbereiden. 80% van de mensen sterft immers na een korter of langer ziekbed, waarbij het meestal om kanker gaat.

In het boek staan tien hoofdstukken waarin naasten van overleden bekende Nederlanders vertellen over hoe hun sterfproces. Daarbij zijn Jos Brink, René Gude en Renate Dorrestein. Het begint met mensen die tot het laatst toe ontkenden dat ze dood zouden gaan. Daarna volgen degenen die juist heel bewust afscheid namen en genoten zo lang het nog kon.

Verder lezen

Het laatste voorjaar – Minke Douwesz

Een paar jaar geleden genoot ik enorm van de twee dikke romans van Minke Douwesz. De laatste was uitgekomen in 2009. Ergens las ik dat ze bezig was met haar proefschrift. Veel boekenwurmen keken dan ook blij verrast op toen uitgeverij Van Oorschot een nieuwe roman van deze psychiater aankondigde en renden meteen naar de boekhandel toen het er eindelijk was. Zou het weer net zo goed zijn?

Het laatste voorjaar bevat elementen de de trouwe lezer herkent: het gaat over een milieubewuste, lesbische vrouw met een paar dierbare vriendinnen. Huishoudelijke details, perikelen op het werk en filosofische gedachten worden uitgebreid beschreven. Ik houd van deze stijl. Het geeft een mooi beeld van de hoofdpersoon, waarvan ik vermoed dat ze veel op de schrijver zelf lijkt.

Ese is 53 jaar en lerares Duits. Op een dag neemt ze spontaan ontslag. Ze negeert de opzegtermijn en vertrekt twee dagen later met de fiets richting Oekraïne. Haar doel is het huis van Tsjechov in Jalta, in De Krim. Het verhaal speelt zich af in 2019, dus De Krim is bezet door Rusland en het is de vraag of Ese er ooit zal aankomen. Maar eerst gaat de reis naar Berlijn.

Verder lezen

Half a lifelong romance – Eileen Chang

Een paar jaar geleden had ik een Chinese collega. Zij vertelde me over één van haar lievelingsschrijvers: Eileen Chang. Haar werk is niet in het Nederlands vertaald, maar wel in het Engels. (Dit boek is wel in het Nederlands vertaald! Zie de reacties onder dit artikel.) De bibliotheek in de provincie Utrecht heeft één van haar boeken in de collectie: Half a lifelong romance, dat voor het eerst verscheen in 1948. De vertaling van Karen Kingsbury uit 2014 vind ik erg goed, want het Chinese schijnt erin door, terwijl de zinnen goed lopen.

De roman speelt zich af itijdens de jaren 1930 in Shanghai. Shuhui en Shijun, twee mannen die collega’s en vrienden zijn, ontmoeten Manzhen tijdens de lunch. In de periode die volgt, lunchen ze elke dag met haar samen. Shijun zegt daarbij veel minder dan de andere twee. In stilte wordt hij verliefd op Manzhen. Het duurt even voor hij dat aan haar durft te bekennen en dan gaat het nog in zeer bedekte termen. Maar zij begrijpt het. Hun impliciete manier van communiceren maakt het niet makkelijker, maar ook de omstandigheden zijn niet ideaal.

Verder lezen

Wat je zoekt, zoekt jou – Kader Abdolah

De kans is groot dat je weleens hebt gehoord van de Perzische dichter Rumi. Hij leefde eeuwen geleden en toch wordt zijn werk nog veel gelezen en voorgedragen, zoals ook vroeger bij Kader Abdolah thuis in Iran. Toen hij later in Nederland woonde, vroeg hij zich af: hoe zou dit in het Nederlands klinken? Voorzichtig begon hij vertalingen te maken van een aantal beroemde gedichten.

Wat je zoekt, zoekt jou begint met een novelle over het leven van Rumi, die werd geboren als Djalal. Hij moest vluchten voor het Mongoolse leger onder leiding van Dzjengis Khan. Samen met zijn vader ging Djalal op reis. Onderweg kwamen ze allerlei geleerden tegen. Djalal ging op verschillende plekken naar school, onder andere in Bagdad en Damascus. Hij ontwikkelde zich tot filosoof, mysticus en dichter. Al jong ging hij zelf lesgeven en hij werd nog beroemder dan zijn vader.

Rumi werd één van de grondleggers van het Soefisme, dat stelt dat God niet buiten je is, maar dat je Hem in jezelf kunt vinden. Rumi bedacht het dansen waarbij je om je eigen as draait. Alleen je kern staat dan nog stil en dat is God in jou.

Niets is stil, niets zit vast
alles is in beweging naar een plek
die geen begin kent en geen einde
Alles naar de oneindigheid.

Ik vind het prachtig om te lezen over deze beroemde man. Kader Abdolah heeft zijn fantasie gebruikt om er een lopend verhaal van te maken, maar geeft hier en daar aan waar zijn bronnen onduidelijk zijn of tegengestelde informatie geven. In dit levensverhaal van Rumi wordt al wat poëzie van hem geciteerd.

Verder lezen

Hasse Simonsdochter – Thea Beckman

In de vijftiende eeuw woont Hasse Simonsdochter in Kampen. Hasse wordt met de nek aangekeken, ook door haar eigen familie. Daarom is ze niet graag thuis en brengt haar dagen door in het buitengebied, waar ze leert om op eigen houtje te overleven. Ze bouwt hutten en maakt haar eigen boog met pijlen, om konijntjes mee te schieten. Op een dag hoort ze een paar mannen met een kudde ossen aankomen. Hasse verstopt zich snel, maar wordt ontdekt door de mannen. Ze vallen haar lastig. Hasse slaat en bijt, maar de drie mannen zijn te sterk voor haar. Dan komt er een ruiter voorbijgereden, die haar redt. Daarbij doodt hij per ongeluk één van de mannen.

Thea Beckman schrijft heel beeldend. Haar taalgebruik doet hier en daar ouderwets aan, wat niet verwonderlijk is voor een boek uit 1983. Het past ook wel bij een historische roman. De beschrijvingen vind ik soms te uitgebreid. En ook de historische context is behoorlijk taai. Ik bezoek Wikipedia om wat te lezen over de Hoekse en Kabeljauwse twisten, maar het is een ingewikkeld verhaal, dus ik haak snel af. Maar Hasses verhaal interesseert me wel!

Verder lezen

De laatste dag – Beppe Fenoglio

Meestal kies ik boeken op grond van het thema, maar liever zou ik kiezen vanwege de schrijfstijl. Dat zie je echter niet in een flaptekst en daarom moet je het hebben van tips van anderen. Zo belandde Beppe Fenoglio op mijn verlanglijstje, die ook in Italië niet bij de bekendste schrijvers hoort. Maar wie hem kent, rekent hem tot de beste Italiaanse schrijvers, zegt Alessandro Baricco in het voorwoord.

Meteen op de eerste bladzijde is duidelijk dat hier een meesterverteller aan het woord is. Ik zie helemaal voor me hoe Ettore ruziemaakt met zijn moeder, in de keuken. Hij is erg brutaal. Zijn ouders willen dat hij gaat werken, maar Ettore denkt nog na over wat hij wil. Hij is 22 jaar en sinds kort terug uit de oorlog. Hij vocht aan de kant van de partizanen (dat zijn mensen die niet met een officieel leger vechten; in dit geval niet aan de kant van de fascisten, maar tegen de Duitsers). Voor Ettore is het onmogelijk om zomaar terug in het gewone leven te stappen. Als zijn vader een baan voor hem heeft geregeld, gaat Ettore wel de deur uit, maar stapt nooit het kantoor van de chocoladefabriek binnen.

Verder lezen

De gelijktijdigheid der dingen – Frouke Arns

Een Syrische jonge man fietst door de sneeuw over de grens van Rusland met Noorwegen. Hij heeft gehoord dat dit niet illegaal is. Lopend of met een auto mag niet, maar over fietsen staat niks in de wet. Onderkoeld komt hij aan bij het eenzame huis van Helena, midden in het bos. Zij ontfermt zich over de man, die later vertelt dat hij Nizar heet.

Deze verhaallijn in het nu is klein en mooi. Nizar slaapt lang en Helena kookt soep voor hem. Helena spreekt maar een beetje Engels, maar met handen en voeten komen ze een heel eind. Samen halen ze een kerstboom uit het bos. Hoe het afloopt, valt buiten dit boek. Het gaat meer om hun levens tot nu toe, die in terugblikken worden verteld.

Nizar komt uit Damascus, een kleurrijke stad. Hij houdt van zijn prachtige land en de mensen die er wonen. Maar het wordt er onveiliger en steeds meer mensen besluiten om te vluchten. Nizars vader ziet dat niet zitten, want wat blijft er nog over als iedereen vertrekt? Ook zijn moeder zal voor geen goud haar geboortegrond verlaten. Op een gegeven moment besluit Nizar om in zijn eentje te gaan. Hij vertelt het niemand.

Verder lezen

Barsten – Marlies Allewijn

Het is 1967 en Sari is zeventien jaar. Ze woont in een dorp aan de Zeeuwse kust. Haar ouders zijn erg streng, met name haar vader. Gelukkig is die door de week uit vissen. Marlies Allewijn beschrijft goed hoe beklemmend de sfeer is. Als Sari bijvoorbeeld een keer een ijsje gaat eten met een jongen uit het dorp, dan krijgt ze thuis meteen een preek, want natuurlijk heeft iemand ze gezien en dat doorgebrieft aan haar ouders. Sari’s zus Els is inmiddels getrouwd. Zij voldoet wel aan het ideale plaatje. Sari mocht naar de mulo, maar daarna moest ze gaan werken in het havenkantoor. Daar is genoeg te doen, want er komen steeds meer toeristen met de veerboot naar het dorp.

Op een zomerse dag staat er een jongen aan Sari’s balie in het havenkantoor. Hij vraagt de weg en Sari flapt eruit dat ze wel even mee zal lopen, want ze moet toch die kant op. Meteen heeft ze spijt, want stel dat haar ouders te weten komen dat ze met een vreemde jongen op straat loopt? De jongen, die Pieter heet, haalt haar over. Hij is heel anders dan Sari gewend is: zo uitbundig en totaal niet gevoelig voor wat ‘hoort’. Later komen ze elkaar nog eens tegen en in de twee resterende weken van Pieters vakantie zien ze elkaar elke dag.

Ik had vast ooit gelezen waar het boek verder over gaat, maar vond het prettig dat ik dat niet meer wist toen ik het begon te lezen. Om je een goed beeld te geven, ga ik hierna wel wat verklappen.

Verder lezen