Sybrand Staring heeft als verpleeghuisarts voor het eerst euthanasie verleend, aan meneer Mos. En meteen belandt hij in de problemen. De dochter van de overleden man klaagt hem aan. Sybrand vlucht naar zijn tweede huis, op een Schots eiland.
Gijs IJlander begint dit boek echter met een korte epiloog, waarin allerlei papieren en boeken op tafel liggen. Ik begrijp er niks van, dus ga maar gewoon verder met de volgende bladzijde, waarop de veerboot aankomt op het Schotse eiland. De ruigheid ervan wordt goed beschreven.
Elf jaar geleden werd Vlinder geboren, maar die naam vindt ze niet bij zichzelf passen. Daarom heet ze sinds kort Mot, dat is lekker stoer. Iedereen noemt haar zo, behalve haar moeder. Die verdient de kost met het adviseren van mensen over hun uiterlijk. Mot draagt het liefst oude kleding die gemakkelijk zit.
Als de zomervakantie aanbreekt, moet Mot zichzelf zien te vermaken. Wanneer haar moeder klanten ontvangt, heeft ze liever dat Mot uit de buurt blijft. Dus gaat Mot naar buiten. Bij het kanaal komt ze Lukas tegen, die ze kent als invalmeester. Hij heeft een touw met een magneet, waarmee hij metalen voorwerpen kan opvissen. Dat vindt Mot heel interessant. Ze haalt haar spaarkip op en koopt ook een magneet.
In de jaren ’90 verhuist Isa Keller van de Achterhoek naar Utrecht om te studeren. De familie die ze achterlaat staat slecht bekend. Haar opa zit in de gevangenis en haar oudoom heeft een illegale nertsenfokkerij. In Utrecht zegt de achternaam Keller niemand iets. Isa komt in contact met punkers en krakers. Voor het eerst in haar leven krijgt ze een beste vriendin: Erva. Die haalt haar over om mee te doen aan acties tegen dierenleed.
Ze was hierheen gekomen om te worden wie ze al die jaren had moeten zijn, zonder teruggefloten te worden door een achternaam die verried dat je vader een mislukkeling was, je oom een dierenbeul, je grootvader crimineel.
Begin jaren negentig bracht Carolijn Visser lange periodes door in Estland. Ze staat bekend om haar reislust en de vele boeken die ze schreef over verre landen. In 1990 ging ze met de Transsiberië Express van Peking naar Moskou, een dagenlange treinreis. De beschrijving van deze reis is geweldig om te lezen. In de coupé naast haar zitten Daina en Aavo, een jong stel uit Estland. Ze zijn op bezoek geweest bij zijn Chinese vader. Na veel gesprekken krijgt Carolijn hun adres en zo belandt ze op het platteland van Estland in een periode dat alles verandert, vanwege het uiteenvallen van de Sovjetunie en de onafhankelijkheid van Estland.
Jaap Robben schreef al een aantal boeken voor kinderen en twee romans voor volwassenen, waarin de hoofdpersonen kinderen zijn. In zijn derde roman gooit hij het over een andere boeg: de hoofdpersoon is bejaard en net verhuisd naar een aanleunwoning. Frieda kon al langer niet meer goed voor zichzelf zorgen, maar haar man was mantelzorger. Hij is plotseling overleden en dus gaat Frieda na vijftig jaar ergens anders wonen.
Ik vind het erg knap hoe Jaap Robben zich heeft ingeleefd in iemand op leeftijd: hoe het voelt om afhankelijk te worden van anderen, een bril en gehoorapparaatjes nodig te hebben, en hoe het eraan toe gaat in een verzorgingstehuis. Frieda moet erg wennen, maar wil zich niet laten kennen. Alleen als iets echt belangrijk is, vraagt ze het aan haar zoon. Die raakt geïrriteerd, want hij heeft het druk gehad met het regelen van de uitvaart en het leeghalen van het ouderlijk huis. Bovendien is zijn vriendin zwanger. En nog vraagt zijn moeder om meer aandacht.
Als je meer wilt weten over het leven in China, moet je bij Eefje Rammeloo zijn. Zij woont als correspondent in Shanghai en schrijft onder andere voor dagblad Trouw. De afgelopen tijd bericht ze vooral over de strenge coronamaatregelen die China nog steeds ontregelen en waar nu ineens verandering in komt. In dit boek uit 2017 is daar uiteraard nog geen sprake van. De Chinese economie groeide als kool. Het geluk van de Chinezen is gebaseerd op een aantal artikelen waarin ze het dagelijks leven van Chinezen beschrijft.
Eefje portretteert allerlei mensen. Het is me vaak niet duidelijk wat hun voornaam en wat hun achternaam is. Soms komt de achternaam eerst, zoals in China gebruikelijk is, en soms komt de voornaam eerst. In het eerste hoofdstuk beschrijft ze vier middenklassegezinnen, van behoorlijk rijk naar vrij arm. Aan de hand van allerlei mensen komen diverse thema’s voorbij: hun woningen, werk, scholen, vrijetijdsbesteding en het beleid van de communistische regering. Ik vind het hoofdstuk over religie erg boeiend. Er zijn zowel legale als illegale kerken. Zowel het aantal christenen als het aantal moslims groeit.
Een Syrische jonge man fietst door de sneeuw over de grens van Rusland met Noorwegen. Hij heeft gehoord dat dit niet illegaal is. Lopend of met een auto mag niet, maar over fietsen staat niks in de wet. Onderkoeld komt hij aan bij het eenzame huis van Helena, midden in het bos. Zij ontfermt zich over de man, die later vertelt dat hij Nizar heet.
Deze verhaallijn in het nu is klein en mooi. Nizar slaapt lang en Helena kookt soep voor hem. Helena spreekt maar een beetje Engels, maar met handen en voeten komen ze een heel eind. Samen halen ze een kerstboom uit het bos. Hoe het afloopt, valt buiten dit boek. Het gaat meer om hun levens tot nu toe, die in terugblikken worden verteld.
Nizar komt uit Damascus, een kleurrijke stad. Hij houdt van zijn prachtige land en de mensen die er wonen. Maar het wordt er onveiliger en steeds meer mensen besluiten om te vluchten. Nizars vader ziet dat niet zitten, want wat blijft er nog over als iedereen vertrekt? Ook zijn moeder zal voor geen goud haar geboortegrond verlaten. Op een gegeven moment besluit Nizar om in zijn eentje te gaan. Hij vertelt het niemand.
Bij sommige boeken kan je de achterflaptekst beter niet lezen, maar bij Het lied van de goden helpt het me om te weten wie de vertellers zijn. Het boek bestaat uit brieven van twee mensen, maar niet aan elkaar. Hun paden zullen elkaar wel kruisen. De ene brievenserie is geschreven in Amsterdam in 1756 door Flora van Makassar, die als slavin naar Nederland kwam. Ze vertelt haar heftige levensverhaal aan haar dochter. De andere brieven zijn van Joachim van der Elst aan zijn zoon, die in Oost-Indië werkt voor de VOC.
In het begin kost het me moeite om in het verhaal te komen. Flora begint met een poëtisch betoog over taal. Zij schrijft immers in het Nederlands, dat niet haar moedertaal is. Na een paar bladzijden wordt al overgeschakeld naar Van der Elst. Die vind ik al meteen arrogant en hypocriet. Hij behoort tot de gegoede burgerij en wil graag hogerop komen. Daarvoor is geld nodig, wat hij wil verdienen met handelen via de VOC. Van der Elst en zijn vrouw hopen dat hun zoon een goede vrouw (met lichte huid) vindt daar in het Oosten. Dat lijkt mij moeilijk, want er gingen veel meer Nederlandse mannen dan vrouwen naartoe. Verder vraag ik mij af hoe realistisch het is dat zo’n trotse man zijn zorgen aan zijn zoon toevertrouwt. Het enige wat ik kan bedenken is dat hij dit doet omdat de zoon ver weg zit en de brief maanden onderweg zal zijn.
Het is 1967 en Sari is zeventien jaar. Ze woont in een dorp aan de Zeeuwse kust. Haar ouders zijn erg streng, met name haar vader. Gelukkig is die door de week uit vissen. Marlies Allewijn beschrijft goed hoe beklemmend de sfeer is. Als Sari bijvoorbeeld een keer een ijsje gaat eten met een jongen uit het dorp, dan krijgt ze thuis meteen een preek, want natuurlijk heeft iemand ze gezien en dat doorgebrieft aan haar ouders. Sari’s zus Els is inmiddels getrouwd. Zij voldoet wel aan het ideale plaatje. Sari mocht naar de mulo, maar daarna moest ze gaan werken in het havenkantoor. Daar is genoeg te doen, want er komen steeds meer toeristen met de veerboot naar het dorp.
Op een zomerse dag staat er een jongen aan Sari’s balie in het havenkantoor. Hij vraagt de weg en Sari flapt eruit dat ze wel even mee zal lopen, want ze moet toch die kant op. Meteen heeft ze spijt, want stel dat haar ouders te weten komen dat ze met een vreemde jongen op straat loopt? De jongen, die Pieter heet, haalt haar over. Hij is heel anders dan Sari gewend is: zo uitbundig en totaal niet gevoelig voor wat ‘hoort’. Later komen ze elkaar nog eens tegen en in de twee resterende weken van Pieters vakantie zien ze elkaar elke dag.
Ik had vast ooit gelezen waar het boek verder over gaat, maar vond het prettig dat ik dat niet meer wist toen ik het begon te lezen. Om je een goed beeld te geven, ga ik hierna wel wat verklappen.
Een spiksplinternieuw boek van Lisette Jonkman, daar heb ik zin in! Van haar vorige negen romans heb ik gesmuld en toch heb ik er geen één in de kast staan, dus ik besluit mijzelf te trakteren op nummer tien. En ook al lees ik dit eind oktober terwijl iedereen nog in zomerjas loopt, ik ben meteen in kerstsferen met deze pageturner.
Noëlle is jarig op Eerste Kerstdag en ze heeft de traditie om elk jaar een etentje te geven voor haar familie en haar beste vriendin. Haar dertigste verjaardag moet helemaal perfect worden, met de juiste aankleding van haar bescheiden woonkamer en het heerlijkste eten. Ze is al tijden bezig met de voorbereidingen en als de wekker dan eindelijk gaat op de grote dag, kan ze zich helemaal vinden in het liedje dat uit de radio klinkt: Why couldn’t it be Christmas every day?
Lalagè leest 