ziekte

26 september 2021

Heden ik – Renate Dorrestein

In mijn zomervakantie lees ik altijd een boek van Renate Dorrestein. Dit jaar had ik gekozen voor de enige roman die ik nog niet van haar had gelezen: Zonder genade. Het verhaal over een echtpaar waarvan de zoon is doodgeschoten in de disco sprak me niet zo aan. Daarna besloot ik om Heden ik te lenen uit de bieb. Dit gaat over Renates ervaringen met de ziekte ME. Ze schreef het tijdens de eerste jaren dat ze eraan leed en het kwam uit in 1993.

Het boek begint met een citaat van Susan Sontag, dat ik herken van Welkom in het rijk der zieken van Hanna Bervoets. Als chronisch zieke lijk je in een andere wereld te leven, met andere wetten en mogelijkheden. Renate Dorrestein is een levendige dertiger en bekende schrijver als ze binnen korte tijd aftakelt. Ze was altijd een goede slaper, maar de ziekte berooft haar van haar nachtrust, ook al is ze overdag altijd moe. Verder verliest ze spierkracht en doen haar hersenen raar.

Zoals veel chronische ziektes, verloopt ook ME grillig. Af en toe lukt het Renate om zich bij elkaar te rapen en gauw een paar regels te schrijven. Of ze geeft eens een lezing, maar lang niet meer zo veel als vroeger. Als mensen haar dan zien praten, vragen ze zich af of ze wel echt ziek is. Of zou het psychisch zijn?

Verder lezen
9 juni 2021

Frida’s pijn – Slavenka Drakulić

Het leven van de Mexicaanse kunstenaar Frida Kahlo werd getekend door pijn. Als zesjarige kreeg ze kinderverlamming en moest ze maandenlang in bed blijven. Toen ze zestien was, overleefde ze op het nippertje een vreselijk busongeluk. Ze brak veel botten, onder andere in haar been en haar onderrug. De jaren erna onderging ze talloze operaties aan haar ruggengraat. Later werd haar been geamputeerd en ze moest opnieuw leren lopen met een kunstbeen, maar vaak kon ze alleen maar op bed liggen en de pijn ondergaan. Ze moest wel schilderen, om de pijn te uiten en een gezicht te geven.

Verder lezen
7 december 2020

We doen wat we kunnen – Lykele Muus

Twee tienermeisjes raken op vakantie ernstig gewond bij een ongeluk met een quad. Ze zagen het wel zitten om lekker door de duinen te racen met die stoere jongen, die met de schrik vrijkomt. Voor de vier ouders van de meisjes breekt een onzekere tijd aan. Ze pendelen heen en weer tussen het ziekenhuis en het vakantiehuisje dat ze jaren geleden samen hebben gekocht. Ze komen voor medische keuzes te staan en beseffen langzaam dat hun leven nooit meer hetzelfde zal zijn.

In de eerste bladzijden weet Lykele Muus me al mee te slepen in het verhaal. De zomerse warmte op het eiland is voelbaar. Het ongeluk is heftig en maakt me nieuwsgierig: hoe zal dit aflopen? Ik moet wel even wennen aan de zes hoofdpersonen en de vier perspectieven: wie hoort ook alweer bij wie? De tekening die Paula maakte helpt daarbij, al verklapt ze hierin ook al iets uit het vervolg van het verhaal (wat ik niet erg vind). Wat het ook makkelijker maakt is dat de ouders niet op elkaar lijken. Gwen en Tom stel ik me voor als ietwat bekakt met aandacht voor uiterlijk, terwijl Esther en Danny in hun joggingbroek rondlopen. Hun opvoedstijl is ook verschillend, net als de manier waarop ze omgaan met de heftige emoties die door de gevolgen van het ongeluk naar boven komen. De ene is nog meer een binnenvetter dan de ander.

Verder lezen

10 oktober 2020

The wild silence – Raynor Winn

The salt path was mijn favoriete boek van 2019. Hierin vertelde Raynor Winn over hoe ze dakloos raakte en met haar man Moth het South-West Coast Path bewandelde. Uiteindelijk vonden ze een huis in Cornwall. Ik heb erg uitgekeken naar het vervolg, dat een paar maanden geleden al in de Nederlandse vertaling als De wilde stilte in de winkel lag. Maar ik wilde het toch graag in het Engels lezen en wachtte op The wild silence.

Dit tweede boek heeft niet zo’n duidelijk begin en eind als het eerste. Moth heeft besloten om te gaan studeren en ze leven van zijn studiebeurs. Nu ze niet meer wandelen, gaat Moths gezondheid weer achteruit. Raynors moeder ligt op sterven en Raynor vindt het erg confronterend om bij haar te waken, omdat ze voor zich ziet hoe ze straks net zo bij Moths sterfbed zal zitten. Ze wisselt het heden af met herinneringen aan vroeger, toen ze bij haar ouders op de boerderij woonde en haar eerste jaren met Moth. Haar schrijfstijl is prachtig, met veel beschrijvingen van landschappen en dieren. Ik moet weer heel wat Engelse vogelnamen googlen.

Verder lezen

18 september 2020

De weg naar zee – Elke Geurts

Twee vriendinnen zijn op vakantie met hun dochters. Op de laatste dag gaat Tessa met Summer naar het strand, terwijl Gina en Milja bij het huisje blijven. Het wordt een helse tocht door de duinen, waar Tessa de zware bolderkar met haar slapende dochter doorheen sleept. Ze raakt de weg kwijt en haar telefoon is uitgegaan door de hitte. Het strand kan toch niet ver meer zijn.

Onderweg kijkt Tessa terug op haar leven met Summer. Ze werd zwanger van haar Ozzie, Dylan, de mooie jongen uit Australië. Toen Summer werd geboren, bleek ze ‘niet goed’ te zijn. Ik vermoed al snel dat het om het syndroom van Down gaat, maar dat wordt pas verderop zo genoemd. Dylan gaat er heel ontspannen mee om, terwijl Tessa juist boeken leest en alles wil doen om Summers ontwikkeling te stimuleren. Bij Tessa komen ook gedachten voorbij die ze nooit zou uitspreken. Ze had zich zo verheugd op een miniversie van zichzelf en met Summer komen haar dromen niet uit.

Verder lezen

24 april 2020

Tot leven – Michel Faber

Michel Faber schreef een stapel romans en zelden een gedicht. Dat veranderde toen zijn vrouw Eva overleed aan de gevolgen van kanker. Jarenlang zorgde hij voor haar. In het jaar na haar overlijden ontstonden de gedichten die gebundeld zijn in Tot leven: een liefdesgeschiedenis. Het is geen moeilijke poëzie en toch moet ik even wennen. Mijn ezelsoren zitten bijna allemaal in de tweede helft, maar als ik dan het eerste gedicht herlees, krijgt dat er ook eentje. Verder lezen

20 januari 2020

Holy Trientje – Anne-Gine Goemans

Het nieuwe boek van Anne-Gine Goemans gaat over een non die in actie komt tegen nucleaire wapens. De daadwerkelijke demonstratie vindt plaats aan het einde van het boek, als de bejaarde zuster Trientje een bont gezelschap om zich heen heeft verzameld. Holy Trientje vertelt hoe deze mensen bij elkaar zijn gekomen. In het eerste deel wordt de aanloop verteld vanuit vier perspectieven:

  • Regina was als kind met tante Trientje bij een demonstratie tegen de sluiting van een abortuskliniek. Ze heeft zojuist haar baan bij de televisie opgezegd vanwege gewetensbezwaren. Regina gaat naar Amerika om zuster Kathleen op te zoeken, die beroemd is geworden doordat ze een zwaarbeveiligd kernwapenterrein is binnengedrongen om te demonstreren. Trientje voelt zich geroepen om ook zoiets te doen.
  • Yoshida woont in Fukushima en moet na het ongeluk in de kerncentrale en de tsunami vluchten. Zijn boerderij met koeien laat hij achter, om na een paar jaar terug te keren zonder vrouw en kind.
  • Hansje was vroeger protestfotograaf en maakte de beroemd geworden foto van Trientje met Regina tijdens de demonstratie. Haar kleinzoon Arend wil in haar voetsporen treden.
  • Bonnie is opgegroeid op de Marshalleilanden, waar de Amerikanen kernproeven hebben uitgevoerd. Haar eiland is daardoor niet meer bewoonbaar en haar halve familie is al overleden door stralingsziektes.

Verder lezen

14 november 2019

Haaientanden & Honderd uur nacht – Anna Woltz

Dit jaar schreef Anna Woltz het kinderboekenweekgeschenk: een mooie gelegenheid om kennis te maken met haar werk. In Haaientanden besluit de elfjarige Atlanta om een heel eind te gaan fietsen. Haar moeder is behandeld voor kanker en binnenkort komt er een belangrijke uitslag. Terwijl haar ouders op de bank zitten te wachten, wil Atlanta iets dóen. Haar plan is om helemaal rond het IJsselmeer te fietsen in anderhalve dag. Verder lezen

2 augustus 2019

The salt path – Raynor Winn

Raynor Winn en haar man Moth raken in korte tijd alles kwijt wat ze hebben, door een financiële tegenvaller. Bovendien krijgen ze te horen dat de pijnen die Moth al een tijdje heeft veroorzaakt worden door een progressieve ziekte. Ze besluiten om weg te gaan uit Wales, om het South West Coast Path in Engeland te gaan lopen. Het lijkt een hopeloze onderneming: twee dakloze vijftigers die van hoogstens 48 pond per week moeten leven, waarbij de ene ’s ochtends amper zijn bed uit kan komen vanwege stijfheid en pijn. Toch kopen ze van hun laatste ponden een tweedehands tent en goedkope slaapzakken.

Omdat ze zo weinig geld hebben, moeten ze wild kamperen. Dat gaat niet altijd goed. Het boek begint met een proloog waarin ze de zee verkeerd hebben ingeschat en midden in de nacht omringd blijken door het water. Ze proppen snel wat dingen in hun rugzak, tillen de tent op en lopen door het water naar een droog stuk land. Dit zet de toon voor hun hachelijke avontuur. Verder lezen