De Geus

30 september 2021

Buiten dienst – Anton Stolwijk

Op een avond fietst Anton Stolwijk langs de Josephkerk, waar hij in zijn jeugd kwam. Het is jaren geleden dat hij er binnen is geweest. De deur staat open en het orgel speelt. Blijkbaar gaan er nog steeds mensen heen. Terwijl Anton naar de bekende muziek luistert, komen herinneringen boven. Hij gaat die avond niet naar binnen, maar een week later wel. Zo komt hij erachter dat deze katholieke kerk binnenkort gaat sluiten. Journalist Anton besluit om deze laatste maanden van de kerk mee te maken. Wie zijn de laatste kerkgangers? Wat verdwijnt er door het verkopen van kerken, iets wat niet alleen in Alkmaar gebeurt?

De schrijver heeft ervoor gekozen om in Buiten dienst een aantal fictieve personages op te voeren, die wel gebaseerd zijn op echte mensen, maar niet één op één zijn terug te voeren. Een aantal bijpersonen worden wel met hun eigen naam genoemd. De kerkgangers zijn herkenbare types: Hans die keihard zingt in het koor, Hanny die allerlei praktische klussen doet, Bea die als één van de weinigen echt gelooft en niet alleen voor de gezelligheid naar de kerk komt. Ze zijn allemaal boven de zeventig jaar. Anton leert ze kennen door aan alle mogelijke activiteiten mee te doen, zoals zingen bij het koor en mee op pelgrimstocht naar Heiloo, op de fiets. Een paar keer schiet ik in de lach om hoe hij het allemaal beschrijft.

Verder lezen
25 november 2020

Het internet is stuk – Marleen Stikker

In de laatste 25 jaar is onze levensstijl meer dan ooit veranderd. Het internet speelt daar een grote rol in. Marleen Stikker was betrokken bij de introductie van het internet voor gewone mensen in Nederland, door het oprichten van De Digitale Stad in de jaren negentig. Hoe idealistisch het allemaal begon, beschrijft ze in het eerste deel van Het internet is stuk. Daarbij noemt ze erg veel namen: die deed dit en die bedacht dat. Dat is misschien leuk als je die mensen kent, maar het maakt de tekst taaier dan nodig. Andere stukken lezen wel vlot en het is bijzonder om te lezen hoe hackers en kunstenaars de eerste internetverbindingen in Amsterdam gebruikten. Zo zetten ze alle beleidsstukken van de gemeente Amsterdam online, zodat burgers goed beslagen ten ijs konden komen als ze inspraak wilden hebben in de gemeentelijke politiek.

Verder lezen
9 november 2020

Tien liefdes – Zhang Yueran

Zhang Yueran is een Chinese schrijver van mijn leeftijd. Maar het eerste verhaal in dit boek gaat over een Nederlander, namelijk Vincent van Gogh. De hoofdpersoon is een zonnebloem die door hem geschilderd wordt. Ze wordt verliefd op de man en wil mens worden, net als de kleine zeemeermin uit het bekende sprookje. Ik vind het een prachtig begin.

Het verhaal van de zonnebloem is door vertaler Annelous Stiggelbout toegevoegd aan de oorspronkelijke bundel Tien liefdes en het past er perfect bij. Terugkomend thema is een jonge vrouw die in contact komt met een oudere man, en dat steeds in een min of meer surrealistische sfeer. Soms is het echt luguber en soms is het meer sprookjesachtig, zoals bij het verhaal over Pinokkio die als volwassene zijn huis niet meer uit kan door zijn extreem lange neus.

Verder lezen
8 september 2020

Bakhita – Véronique Olmi

Het levensverhaal van Bakhita begint in Soedan in de negentiende eeuw, waar ze geboren wordt tegelijk met haar tweelingzusje. Als kind speelt ze onder de Afrikaanse zon. Ze is bang voor slangen, maar verder voelt ze zich veilig in haar gezin: haar moeder die ’s ochtends naar de zonsopgang kijkt, haar zusjes en broertjes waar ze mee speelt, haar vader die de broer is van het dorpshoofd. Toch weet ze niet meer hoe ze toen genoemd werd. De naam die haar ouders haar gaven, is ze vergeten. Want als ze een jaar of zeven is, wordt ze uit het dorp geroofd door slavenhandelaren. Verder lezen

2 juni 2020

Aswoensdag – Hanneke Hendrix

Marit heeft haar moeder al vijftien jaar niet meer gezien, sinds de begrafenis van haar vader. Maar dan komt er een telefoontje uit Limburg: het gaat niet goed met haar moeder, want ze is erg vergeetachtig geworden. De buurvrouw en de buurtregisseur houden wel een oogje in het zeil, maar nu moet er echt iemand komen die orde op zaken stelt. Marit vertrekt vanaf haar woning bij de zee naar het dorp van haar jeugd.

Hanneke Hendrix wisselt het verhaal in het heden af met terugblikken van moeder en dochter. Marit is bezig met een ziekenhuistraject om een kind te krijgen. Nu ze bij haar moeder is, vraagt ze zich af of en waarom die eigenlijk een kind wilde. En waarom maar eentje? Marits jeugd was benauwend en kil. Dat heeft vast te maken met hoe haar moeder zelf opgroeide. Nu ze dementeert, waant die zich vaak in het verleden. Verder lezen

22 februari 2020

Leesreis om de wereld: Bulgarije

Met haar boek Asja en de astrologe werd Ina Vălčanova één van de winnaars van de EU-Literatuurprijs in 2017. Waarschijnlijk heeft uitgeverij De Geus er daarom voor gekozen om dit boek te laten vertalen uit het Bulgaars. 

Het perspectief wisselt steeds tussen twee vrouwen die collega’s van elkaar zijn. De ene, die later Asja blijkt te zijn, vertrekt naar het Kroatische eiland Krk, waar haar ex-man met zijn nieuwe vriendin een huisje heeft. Ze zullen er twee weken met z’n drieën verblijven en daarna blijft ze nog een paar weken alleen, om haar leven te overdenken. Asja is erg impulsief en daardoor belandt ze in vreemde situaties. Verder lezen

19 september 2019

Bevoorrecht bewustzijn – Esther Gerritsen

Van Esther Gerritsen heb ik al vier romans en haar boekenweekgeschenk gelezen. Ze debuteerde in 2000 echter met een verhalenbundel. Bevoorrecht bewustzijn is niet dik, met vijftien verhalen van rond de vijf bladzijden. In elk verhaal is de hoofdpersoon zich zeer bewust van zijn of haar eigen gedrag, wat wordt weergegeven door een gedachtestroom.

Ik kruip in de huid van de vrouw die door haar man geslagen wordt, neem een kijkje in het leven van een lerares en kijk mee met een man die de overburen bestudeert. Ik vind hun gedachten vaak herkenbaar, zoals deze: Verder lezen

13 mei 2018

De trooster – Esther Gerritsen

Jacob leeft als conciërge samen met de broeders in een klooster. Hij doet allerlei klusjes en onderhoudt de tuin. Het klooster ontvangt veel gasten, waaronder op een dag Henry Loman. Hij spreekt Jacob aan, omdat hij iets te vroeg is gearriveerd. Meestal ontvangt gastenbroeder Andreas de mensen, maar Jacob weet de weg ook en brengt Henry naar zijn kamer. Bij het avondeten blijkt uit het gesprek van de broeders dat Henry Loman een bekend politicus is, die onlangs is afgetreden.

Esther Gerritsen weet me meteen te raken met haar mooie zinnen, waarin Jacob zijn leven beschrijft en worstelt met zijn geloof: Verder lezen

18 januari 2018

De ziekte & De dood – Jonas Gardell

Jonas Gardell heeft met de trilogie Een verhaal over liefde, ziekte en dood een monument geschreven voor alle homo’s die hiv hebben opgelopen en aan aids zijn gestorven. Dat waren er heel veel in de jaren tachtig, toen het virus naar Zweden kwam. In de jaren negentig werden medicijnen ontwikkeld, waardoor de ziekte onder controle gehouden kan worden. Maar in die beginjaren sloeg aids om zich heen om de ontluikende homobeweging kapot te slaan. ‘Een straf van God,’ zeiden sommigen. ‘Hun eigen schuld,’ beweerden velen.

In het eerste deel ontmoeten de hoofdpersonen elkaar: Rasmus en Benjamin, allebei negentien, vallen als een blok voor elkaar op het jaarlijkse kerstfeest bij Paul. Daar ontmoeten ze ook Seppo, Reine, Bengt en Lars-Åke. Ik was erg onder de indruk van De liefde en wilde daarom meteen door met De ziekte en De dood.

Verder lezen

15 december 2017

De liefde – Jonas Gardell

In de jaren tachtig dook een onbekende, dodelijke ziekte op, die vooral onder homoseksuelen voorkwam. Het was ook de tijd dat homoverenigingen werden opgericht en homo’s en lesbiënnes samen begonnen te strijden voor hun rechten. In het drieluik Een verhaal van liefde, ziekte en dood vertelt Jonas Gardell over de opkomst van de homobeweging, die zo vroeg al werd opgeschrikt door de nare ziekte aids.

In 1982 verhuist Rasmus naar Stockholm. Hij heeft net eindexamen gedaan en is blij dat hij het dorp van zijn jeugd kan ontvluchten. Daar hoorde hij er nooit bij; hij werd gepest omdat hij anders was. In Stockholm begint hij een nieuw leven en komt in contact met mensen die zijn zoals hij. Dat is nog een heel avontuur. Voor het eerst naar een ontmoetingsplaats gaan of een homoclub gaan vindt hij doodeng, maar hij voelt ook dat dit is waar hij hoort. Verder lezen