Ooit las ik al eens een boek uit Zuid-Afrika: De bidsprinkhaan van André Brink. Deze bekende schrijver noemt Het vogelalfabet een hoogtepunt in de Afrikaanse literatuur. Het lezen van verhalen uit een ver land en andere cultuur is altijd even wennen, omdat er wordt gerefereerd aan plaatsen en gewoontes die ik niet ken. Maar dat maakt het juist ook interessant.

In deze bundel staan zeven verhalen die niet helemaal los staan van elkaar. Drie verhalen spelen zich af in hetzelfde pension en twee daarvan hebben dezelfde hoofdpersoon, dus de ene is een soort vervolg op de ander. Verder zijn er diverse motieven die in de verschillende verhalen terugkomen: een hond, HIV, muziek, homoseksualiteit en het overlijden van de moeder van de hoofdpersoon. Er wordt veel gereisd en de personages, die wel allemaal zijn opgegroeid in Zuid-Afrika, wonen vaak in andere werelddelen. Binnen een verhaal wordt vaak heen en weer gesprongen tussen het heden en herinneringen. Er vallen heel wat parallellen te trekken en het verleden heeft duidelijk invloed op het gedrag en de ervaringen van de personen in het nu.

Dit boek spreekt me vooral aan vanwege de schrijfstijl van S.J. Naudé in de prima vertaling van Karina van Santen en Martine Vosmaer. Het tweede verhaal is het meest intens. Ik lees het eerst vrij snel om een beeld te krijgen van het geheel, daarna nog eens om bij bepaalde stukjes te vertragen, zoals bij deze zinnen:

Het is een vreemde avond, het heeft onnatuurlijk veel geregend. Het is nu opgehouden, maar het idee van regen is blijven hangen. De pijn maakt zijn moeder zwijgzaam. Het is een mes dat hen van elkaar lossnijdt, een aanwezigheid in de auto die hen allebei op verschillende manieren onderwerpt, hen afwezig maakt voor elkaar. Er is een echo van haar pijn in hemzelf, zwart en glanzend en enorm en geluidloos. Maar het is niet de pijn zelf.

Er zijn ook wel gesprekken bij waar ik iets sneller doorheen ga omdat het me niet zo boeit, waar wordt gefilosofeerd over kunst of iets anders. Soms worden er details verteld waarvan ik me afvraag wat de relevantie voor het verhaal is. Maar ik vermoed dat het wel bewust zo is geschreven. Dit is een aanrader voor de literatuurliefhebber die graag verder kijkt dan haar eigen straat.