Ooit las ik al eens een boek uit Zuid-Afrika: De bidsprinkhaan van André Brink. Deze bekende schrijver noemt Het vogelalfabet een hoogtepunt in de Afrikaanse literatuur. Het lezen van verhalen uit een ver land en andere cultuur is altijd even wennen, omdat er wordt gerefereerd aan plaatsen en gewoontes die ik niet ken. Maar dat maakt het juist ook interessant.
Schelpen, vissen, octopussen, walvissen, maar ook vogels, bloemen en bomen bevolken de verhalen van Ineke Riem. De hoofdpersonen zijn wel steeds mensen, van diverse leeftijden en in plaatsen over de hele wereld. Allemaal durven ze diep in hun ziel te kijken en als lezer kijk ik mee. Het is ontroerend om te lezen en ik krijg kippenvel van de prachtige zinnen. Het doet me denken aan de verhalen van Konstantin Paustovski, die ook zo goed is in observeren en beschrijven van mensen en landschappen.
De Amerikaanse schrijver Ted Chiang publiceert niet vaak een verhaal, maar als hij het doet is het zeer doordacht en hij heeft er al vele prijzen mee gewonnen. Ik kwam op zijn spoor doordat striptekenaar Barbara Stok De verhalen van jouw leven en anderen aanraadde. Dit is een bundeling van acht verhalen met een lengte tussen de vier en vijftig bladzijden.
Het eerste verhaal, De toren van Babel, vind ik fantastisch. De bouwers van de toren hebben het hemelgewelf bereikt en nu worden mijnwerkers naar boven gestuurd om daarin te gaan graven. De reis omhoog duurt een paar maanden. In de toren wonen hele gezinnen, die zelfs nog nooit beneden zijn geweest. Verder lezen
Konstantin Paustovski schreef de allermooiste zinnen die ik ooit gelezen heb, in zijn autobiografische boeken. Voor Wilde rozen en andere verhalen heeft vertaler Wim Hartog vijf fictieve verhalen uitgekozen. Het is goed te merken dat Paustovski voor zijn fantasieën ook uit zijn eigen ervaring put. Er wordt veel gereisd en ik herken steden waar Paustovski zelf ook is geweest.
Het eerste hoofdstuk is een verhaal in een verhaal, waar ik even voor moet opletten. De hoofdpersoon ontmoet een joodse ontwerper van etiketten voor onder andere koffie en wijn. Die vertelt hoe hij in zijn leven in diverse steden heeft gewoond. Daarop besluit het ik-personage om ook op reis te gaan, per schip. Paustovski vertelt alles zeer beeldend en letterlijk in geuren en kleuren. Het is prachtig om te lezen over het weer en de mensen.
Thomas Verbogt schrijft altijd over kleine, alledaagse dingen. In de verhalen in Olifant van zeep is hij meestal zelf de hoofdpersoon. Hij observeert en af en toe komen er herinneringen boven. Ik vind het fijn om deze stukjes te lezen en moet er vaak om glimlachen. Af en toe komt er wat filosofisch of een poëtische zin voorbij. Verder lezen
De eerste bladzijde van Veenland heb ik een paar keer gelezen. Het gaat over palingen. Het is een soort inleiding; op de tweede bladzijde gaat het over twee zussen waarvan eentje heeft besloten niet meer te willen eten. Ze belandt in het ziekenhuis. De andere zus begrijpt haar als enige en laat haar aan het einde van dit verhaal los in het water, als een paling…
Ik moet echt even wennen aan de schrijfstijl van Daisy Johnson. Sommige zinnen lees ik vijf keer en de eerste paar verhalen twee keer, maar dan is het indrukwekkend, compact, poëtisch, wow! Ik houd van surrealistische verhalen, dus dit is wel aan mij besteed. Verder lezen
Van 14 tot en met 21 februari is het de Week van het Korte Verhaal. Helaas wordt de Biesheuvelprijs dit jaar niet uitgereikt. Dat was een grote teleurstelling voor mij en vele anderen. Maar we blijven natuurlijk gewoon korte verhalen lezen en daarom staat deze poll ook in het teken daarvan. In mijn vorige blogartikel besprak ik al een geweldig goede verhalenbundel, maar wat zal ik hierna gaan lezen? Deze boeken zijn allemaal recent uitgegeven, maar sommige verhalen zijn al lang geleden geschreven. Klassiek of modern, Nederlands of vertaald, van diverse schrijvers of eentje… Help mij kiezen door je stem uit te brengen onderaan dit artikel.
Te koop: babyschoentjes, nooit gedragen (2019)
Hemingway’s titelverhaal is een radicaal voorbeeld van de spaarzaamheid waarmee je een ontroerend verhaal kunt vertellen. Aan de andere kant van het spectrum staat A.M. Homes’ zeer lange korte verhaal Dagen van inkeer. Het is het favoriete verhaal van Jessica Durlacher die het ‘vitaal, sexy en geestig’ noemt. Zo lichten in dit boek nog twintig andere vooraanstaande Nederlandse en Vlaamse auteurs toe welk verhaal hen altijd is bijgebleven. Dit levert een staalkaart op van wereldliteratuur op de korte baan: van klassieke tot hedendaagse schrijvers, waaronder ook Nederlandstalige. Verder lezen
De Canadese schrijver Margaret Atwood ken je misschien wel van haar romans, waaronder The handmaid’s tale. Maar wist je dat ze ook korte verhalen heeft geschreven? Wilderness tips bevat tien verhalen van rond de 25 bladzijden. Dit maakt ze kort genoeg om in één keer uit te lezen, maar lang genoeg voor wisselingen in perspectief en tijd. Vrouwen spelen steeds de hoofdrol. Het gaat over hun liefdesleven, maar ook over hun carrière.
Mariana Enriquez is een Argentijnse schrijver. Haar magisch-realistische verhalen spelen zich vaak af in Buenos Aires, maar ook op de uitgestrekte pampa’s. Haar veelal vrouwelijke hoofdpersonen zien geesten of maken mee dat mensen zomaar verdwijnen. Hun mannen zijn vaak agressief of lui. Veel bijpersonen zijn verslaafd aan drugs en er worden regelmatig gruwelijke moorden gepleegd.
Ik vind het boeiend om me onder te dompelen in een wereld die me vreemd is. Het leven van gewone Argentijnen in verpauperde buitenwijken lijkt hard. Kinderen hebben vrijheid, bijvoorbeeld om een vervallen huis binnen te gaan. Daar treffen ze een vitrine met nagels en tanden. De dapperste van de kinderen gaat een kamer in en doet de deur dicht. Ze zal nooit meer buiten komen.
In de bibliotheek lees ik de eerste bladzijde van Twaalf keer tucht, over een Rotterdamse arts die in mei 1940 het bombardement meemaakt. Ik ben meteen gegrepen. Ook de volgende twee verhalen spelen zich dan en daar af, maar dan hoor ik de bommen door de oren van een dierentuinmedewerker en een jonge vrouw die aan haar geliefde denkt. Anna Enquist heeft het zeer invoelend beschreven.
Ik lees korte verhalen altijd tussen romans door, want het schakelen vraagt wat extra aandacht, dus ik lees het liever niet allemaal achter elkaar. Het favoriete thema van Anna Enquist staat in een aantal verhalen centraal: muziek. Er is een mooi portret van Alma Mahler en een heel kort verhaal over de zus van Mozart. Ook beschrijft Anna haar eigen ervaringen met het instuderen van een stuk van Schumann. De bladmuziek is op de linkerbladzijde afgedrukt en de tekst op de rechter. Verder lezen
