Vrij – Lea Ypi

Lea Ypi groeide op in Albanië en maakte in 1990 het einde van het communistische regime mee. Ze was toen elf jaar. In de eerste helft van Vrij beschrijft ze haar kindertijd. Op de voorkant van het boek staat een colablikje, wat op een gegeven moment bij sommige families op de televisie staat als een soort trofee. Zulke blikjes uit het buitenland zijn zeldzaam. Af en toe is er een toerist die er eentje meeneemt. Zelf naar het buitenland gaan is geen optie. Het land zit potdicht. Kinderen krijgen te horen dat ze niet met toeristen mogen praten. Als ze dat toch proberen, lukte het niet vanwege de taal.

Verder lezen

Waar gezongen wordt – Shula Tas

Het debuut van Shula Tas is een mooi, klein, autobiografisch verhaal. Ze is gaan samenwonen met haar vriend en daarom is het tijd om ruimte te maken op zolder. Die staat vol met dozen met allerlei spullen van haar ouders en grootouders.

Shula studeerde zang aan het conservatorium. In die tijd moest ze ook voor haar zieke ouders zorgen, die al op leeftijd waren. Na het overlijden van eerst haar vader en toen haar moeder heeft ze niet meer gezongen. Daarin blijkt ze op haar oma te lijken. Die was ook erg muzikaal. Ze zong zelfs in het concentratiekamp. Maar daarna was ze stil.

Verder lezen

Grijze bijen – Andrej Koerkov

Sergej Sergejitsj woont in een dorp in de grijze zone in de Donbas, aan de rand van Oekraïne. Aan de ene kant vechten de separatisten, aan de andere kant soldaten van het Oekraïense leger. De meeste dorpelingen zijn in 2014 al gevlucht. Er is geen winkel, geen postkantoor en geen stroom meer. Drie jaar later wonen er nog twee mannen: Sergejitsj en Pasjka. Ooit waren ze de enige twee jongens in hun klas. Vrienden waren ze niet. Nu ze als enigen overgebleven zijn, zoeken ze elkaar af en toe toch op.

Vroeger was Sergejitsj opzichter in de mijnen. Vanwege stoflongen mocht hij als veertiger al met vervroegd pensioen. Nu leeft hij voor zijn bijen, die in zes kasten leven. Hij denkt nog weleens terug aan die keer dat de gouverneur langskwam om een dutje te doen op die bijenkasten. Het gezoem zou goed zijn tegen allerlei kwalen.

Verder lezen

Oblomov – Ivan Gontsjarov

Sinds kort is er een whatsapp-boekenclub die om klassiekers draait. Het idee is om eens in de twee maanden een gouwe ouwe te kiezen en die op een bepaalde avond te bespreken via de app. Het begint meteen goed met deze dikke Russische klassieker, die voor het eerst verscheen in 1858.

Ilja Iljitsj Oblomov komt de eerste tweehonderd bladzijden amper zijn bed uit. Dat klinkt saai, maar het is geweldig beschreven, tot in detail. Alles in het huishouden van Oblomov is tot stilstand gekomen. Hijzelf ligt veel te slapen. Alleen om wat te eten is hij nog te porren. Huisknecht Zachar zorgt daar nog wel voor, maar van schoonmaken komt niks terecht. Oblomov is eigenaar van een landgoed, dat hij van zijn vader heeft geërfd. Hij zou daar eens goed orde op zaken moeten stellen, maar daar ziet hij zo tegenop dat hij het steeds uitstelt en in de stad blijft. Zelfs het schrijven van een eenvoudige brief lukt hem niet meer.

Verder lezen

Café Dorian – Gilles van der Loo

‘Hollander, doe mij nog een biertje’ klinkt het regelmatig in Café Dorian. In de loop van de dag komen vaste gasten er binnenvallen. Gilles van der Loo beschrijft het beeldend en in het begin van het boek geniet ik van de sfeer en de mooie zinnen.

Misschien vind ik dit wel briljant, denk ik dan nog. De constructie is in elk geval opvallend. Het verhaal wordt verteld in de je-vorm door een vrouw, dus niet de schrijver zelf. Hier en daar vertelt ze iets over de korte tijd dat ze de hoofdpersoon kende. Ze raakte in verwachting en hij vertrok naar het buitenland. Tien jaar later bedenkt ze dit verhaal over de vader van haar kind. Soms droomt hij over zijn zoontje in Amsterdam. Maar de meeste tijd is hij druk aan het werk in het café.

Verder lezen

Leesreis om de wereld: Moldavië

In De glazen tuin wordt een zevenjarig meisje geadopteerd uit een weeshuis in Chișinău, de hoofdstad van Moldavië. Als volwassene kijkt ze terug op haar jeugd. Die speelt zich voornamelijk af op de binnenplaats, met diverse buren. Tamara Pavlovna laat haar nieuwe dochter hard werken. Samen zamelen ze lege flessen in die zijn achtergelaten. Het statiegeld levert een aardig inkomen op. Maar het is een smerig handeltje. Vaak zit er kots op de flessen. In bad worden ze gewassen met heet water, waar de huid van hun handen zwaar onder te lijden heeft.

De naam van het meisje wordt niet genoemd, maar Tamara noemt haar Lastotsjka, wat zwaluw betekent in het Russisch. Tamara is Russin en ze dwingt Lastotsjka om Russisch te spreken en schrijven. Elke keer als ze een fout maakt, krijgt ze een ferme tik tegen haar voorhoofd. Er staan in de lopende tekst ook veel woorden en zinnetjes in het Russisch. Ik zoek de letters van het Cyrillische schrift op en probeer de Russische woorden te lezen, maar niet allemaal, want het zijn er vrij veel. In voetnoten staat de betekenis. Het boek is verder oorspronkelijk in het Roemeens geschreven en vertaald door Charlotte van Rooden. Het Moldavisch is bijna dezelfde taal als het Roemeens.

Verder lezen

Leer me alles wat je weet – Hanna Bervoets

Na de dood van haar geliefde Daniel(le) de Koster wil Jodie nog meer over haar weten. In dit boek vertelt Jodie het verhaal van Daniel: over hoe ze samen stichting Lucille oprichten om mensen te helpen die een diagnose zoeken maar niet verderkomen bij hun arts, over de geliefdes die Daniel had voor Jodie, en over Daniels werk bij een organisatie voor mensen met HIV. Het geeft een uitgebreid beeld van deze bijzondere vrouw, in bijna zeshonderd bladzijden. En toch weet Hanna Bervoets me steeds te boeien.

Maar vlak voor ik ophing, die ochtend na Daniels overlijden, hoorde ik mijn moeder alsnog een geluid voortbrengen. Het was iets tussen een diepe zucht en een jammerkreet in en ik geloof niet eens voor mij bedoeld, maar die droevige kreun zou de rest van de dag hier in huis blijven hangen, bijval krijgen van de brommende koelkast, de ruisende verwarmingsbuizen en de huilende geiser.

Verder lezen

Night side of the river – Jeanette Winterson

Geloof jij in geesten? Jeanette Winterson begint dit boek met een korte geschiedenis van het bovennatuurlijke in de literatuur. Het gaat van oude volksverhalen naar Frankenstein en de boeken van Shirley Jackson, om te eindigen bij vreemde verschijnselen door kunstmatige intelligentie en virtual reality. Daarna volgen twaalf spookverhalen, nog een paar keer afgewisseld door bespiegelingen van de schrijver.

De meeste verhalen bevatten een verrassende wending en ik vind dat telkens weer knap gevonden. Geesten uit het verleden duiken op. Meestal duurt het even voor de hoofdpersoon in de gaten heeft dat het niet om een mens van vlees en bloed gaat. Zo belandt een vrouw in een skihotel in een kamer die ouderwets is ingericht. De man die er logeert vertelt over zijn plannen om de Mount Everest te gaan beklimmen. Pas de volgende ochtend ontdekt de vrouw dat deze man al een eeuw geleden is overleden.

Verder lezen

Langs de kustlijn – Dorthe Nors

Van Dorthe Nors las ik eerder fictie. Langs de kustlijn staat echter bij de reisboeken in de bibliotheek. Het gaat over de Noordzeekust en speelt zich vooral af in Denemarken, maar de schrijver maakt ook uitstapjes naar Den Helder en Amsterdam. Later komt het Waddeneiland Sylt voorbij, dat nu bij Duitsland hoort, maar vroeger ook wel Deens is geweest.

Dorthe Nors vertelt over hoe ze opgroeide bij het noorden van de westkust van Denemarken, waar ruimte is. Als jong volwassene verhuisde ze naar Kopenhagen. Ze woonde ook een tijdje op het Waddeneiland Fanø. Voor het schrijven van dit boek reist ze per auto langs oude bekende plekken. Soms reist ze samen met een vriendin, bijvoorbeeld als ze een tocht maakt langs kerken met eeuwenoude fresco’s. Onderweg spreekt ze allerlei mensen.

Verder lezen

821 mensen die er ook toe doen – Anna van der Kruis

Boeken herlezen, ik doe het niet vaak. Toch begin ik spontaan nog een keer in 821 mensen die er ook toe doen, dat nog op mijn e-reader staat. Af en toe lees ik er wat in, om het dan weer bijna te vergeten. Maar als ik lees, is het zelden één hoofdstukje. Vorig jaar had ik het al gelezen, maar er nog niet over geblogd, omdat ik niet zo goed wist wat ik erover kon schrijven. Nu ik het herlees, vind ik het nog beter en wil ik het alsnog met jullie delen.

Verder lezen