eiland

10 maart 2023

De flat aan het einde van de wereld

Het IJslandse kinderboek De flat aan het einde van de wereld trok onze aandacht in de boekhandel vanwege de mooie voorkant, geschilderd door Linde Faas. Nieuwsgierig geworden leende ik het uit de bibliotheek.

Björk gaat met haar ouders op bezoek bij haar oma. Die heeft ze nog nooit ontmoet, want deze oma Eiland woont op een afgelegen eiland, waar je alleen per veerboot kunt komen. Björks vader is als tiener vertrokken, om nooit meer terug te komen. Maar nu heeft oma Eiland haar bekken gebroken en de arts heeft aangegeven dat ze veel hulp nodig zal hebben, dus besluit het gezin om af te reizen naar dat verre eiland. Daar aangekomen staat oma niet te juichen om haar zoon met zijn gezin te ontvangen.

Björk gaat ervan uit dat ze niet lang zullen blijven. Maar ze blijken de laatste veerboot voor de winter te hebben genomen… Ze zullen maandenlang blijven en deel worden van de gemeenschap van bijna tweehonderd mensen. Die wonen allemaal in hetzelfde flatgebouw met twaalf verdiepingen. Het is een hechte gemeenschap, die kritisch is op de nieuwelingen.

Verder lezen
29 april 2022

De bibliotheek van Vlieland

Net als de andere door mensen bewoonde Waddeneilanden heeft Vlieland een eigen bibliotheek voor eilanders en toeristen. Sinds een paar jaar zit de bieb in het schoolgebouw, waar ook de toneelvereniging en de fanfare oefenen.

We fietsen erheen op een zonnige woensdagmiddag. De vorige keer lukte het niet om naar de bieb te gaan, omdat de openingstijden vrij beperkt zijn buiten de schoolvakanties. Toch is het nu ook niet druk. We maken een praatje met de enthousiaste bibliotheekmedewerker.

Verder lezen
25 april 2022

De zee, de zee alleen – Tineke Hendriks

De Noorse zeeschilderes Betzy Akersloot-Berg bracht het laatste deel van haar leven door op Vlieland. Daar overleed ze in 1922, dus dit jaar precies een eeuw geleden. Ter gelegenheid daarvan is de geromantiseerde biografie De zee, de zee alleen verschenen. Ik las het tijdens een paar dagen op Vlieland, waar zelfs een straatje naar Betzy is genoemd.

In 1850 werd Betzy Berg geboren in het zuiden van Noorwegen. Tekenen en schilderen was haar liefste bezigheid. Ze wilde graag een kunstopleiding doen, maar dat konden haar ouders niet zomaar betalen. Betzy voelde zich beklemd door de verwachtingen van haar als jonge vrouw. Daarom meldde ze zich aan als zendeling en vertrok voor vijf jaar naar het noordelijkste puntje van Noorwegen, waar het in de zomer bijna niet donker wordt en de zon zich tijdens de ijskoude winter een paar maanden lang niet laat zien.

Verder lezen
13 april 2022

Wormmaan – Mariken Heitman

Elke is gewasveredelaar, wat betekent dat ze planten kweekt en selecteert tot ze de eigenschappen hebben die boeren graag zien. Vervolgens kunnen de zaden worden verkocht. Na zeven jaar heeft ze de ideale pompoen voor zich, maar een ander bedrijf is één dag eerder met het aanvragen van het patent voor een soortgelijk zaad. Alles is voor niks geweest en Elke neemt ontslag. Ze vertrekt naar een Waddeneiland (er wordt niet verteld welke) en daar denkt ze na over wie ze is en wat ze tot nu toe in haar leven heeft gedaan. Ze heeft erwtenzaden meegenomen en is van plan om die te laten verwilderen, dus het tegenovergestelde van veredelen.

De wateraap vond ik een fascinerend debuut en daarom was ik nieuwsgierig naar de tweede roman van Mariken Heitman. De hoofdpersoon van beide boeken is Elke, die er jaren later nog steeds mee worstelt dat ze niet zo vrouwelijk is als mensen van haar verwachten. Regelmatig wordt ze aangesproken als ‘meneer’. Ze heeft niet de wens om man te zijn, maar is het zat dat mensen van alles verwachten omdat ze officieel in het hokje ‘vrouw’ valt. Daarmee word je zo beperkt.

Verder lezen
5 februari 2022

De onzichtbaren – Roy Jacobsen

Op het Noorse eiland Barrøy woont Ingrid met haar familie. Het eiland is ongeveer één bij een halve kilometer groot en er zijn nog wat rotseilandjes omheen, die ook van de familie zijn. Ze leven er samen met schapen, koeien en nog wat dieren. Verder vissen ze veel en verbouwen ze aardappelen. Het is hard werken om in leven te blijven.

In de loop van De onzichtbaren groeit Ingrid op van klein meisje tot volwassen vrouw, in gezelschap van haar ouders, haar tante en haar opa. Vader Hans is de eerste drie maanden van het jaar uit vissen. Verder timmert hij nieuwe gebouwen, die keer op keer door storm worden verwoest. De donkere, koude winter duurt lang. Niemand klaagt. Ze praten hoogstens over praktische zaken.

Verder lezen
16 januari 2022

Niets ontgaat ons – Janke Reitsma

Koen is vijftien als hij zijn babyzusje Aukje meeneemt naar het wad. Hij wil haar laten zien hoe mooi het daar is, met de strandvogels en de zeehonden. De dokter heeft gezegd dat het meisje waarschijnlijk voor haar eerste verjaardag zal sterven. Koen wil dat ze dan in elk geval in het paradijs is geweest. Bij eb zal hij over het wad wandelen naar het eilandje met baken, waar hij al jaren door zijn verrekijker naar kijkt, maar nog nooit eerder is geweest.

De hoofdstukken waarin Janke Reitsma over deze wadlooptocht vertelt, wordt afgewisseld met terugblikken. Koen woont samen met zijn ouders op een afgelegen plek: tussen twee dorpen in, aan de dijk van de Waddenzee. Het gezin krijgt zelden bezoek. Dat is niet voor niks, want in het verleden had bemoeienis van buiten verstrekkende gevolgen. Wanneer Koen dertien is, wil hij weten wat er precies is gebeurd in zijn vroege jeugd, maar aan wie moet hij dat vragen?

Verder lezen
23 december 2021

I am an island – Tamsin Calidas

Tamsin Calidas woonde met haar man in hartje Londen, toen ze besloten het roer om te gooien. Ze verhuisden naar een klein eiland in het westen van Schotland. In I am an island vertelt Tamsin over de bewogen jaren die volgden.

Het eiland telt zo’n 120 inwoners, die de nieuwkomers met argusogen bekijken. Sommigen willen maar niet accepteren dat het boerderijtje met land is verkocht aan een stel dat geen familie op het eiland heeft. Tamsin krijgt daarnaast te maken met seksisme. Dat wordt erger nadat haar echtgenoot is vertrokken en zij alleen de schapen fokt en verkoopt.

Verder lezen
27 mei 2021

Heksenkind – Monica Furlong

Toen Leesdame blogde over Heksenkind, herkende ik het boek meteen. Blijkbaar had het veel indruk gemaakt toen ik het als tiener las. Nog steeds zet ik historische romans over ‘heksen’ vrijwel direct op mijn leeslijst. Die heksen waren immers altijd eigenzinnige, zelfstandige vrouwen.

Monica Furlong heeft een trilogie geschreven die zich afspeelt in de zevende eeuw. In het eerste boek, Heksenkind, speelt Leana de hoofdrol. Zij woont bij haar oma op het Schotse eiland Mull, want haar vader is op zee en haar moeder heeft haar verlaten. Als oma komt te overlijden, komt ze bij Juniper te wonen. Die woont een eind buiten het dorp. De mensen zijn een beetje bang voor haar, maar vragen haar wel om te komen bij ziekte of ongeluk. Juniper weet ze vaak te helpen met haar kruiden en haar helende handen. Ook Leana is in het begin bang voor haar, maar ze merkt al snel dat ze veilig is bij Juniper. Wel moet ze hard werken in het huishouden en laat Juniper haar flink studeren.

Verder lezen
18 mei 2021

Kraaien in het paradijs – Ellen de Bruin

Binnen amper drie dagen heb ik Kraaien in het paradijs uitgelezen, maar ik ben er nog niet klaar mee. Ik begin weer bij de eerste bladzijde, waarop binnen een paar zinnen de onheilspellende sfeer voelbaar is. De puzzelstukjes die Ellen de Bruin één voor één aanreikte, in precies het juiste tempo, zijn al op hun plek gevallen. Nu ik niet meer hoef te puzzelen, kan ik nog meer genieten van de prachtige beschrijvingen en ik ontdek nog allerlei toffe details.

Lipa woont op een klein eiland. Ze droomt ervan om te ontsnappen. Het paradijselijke is er allang vanaf: alle landdieren zijn uitgestorven en er zijn nog maar twintig soorten planten. De vijf overgebleven eilanders houden zich in leven met drie soorten groenten, gekookte bladeren, vissen en zeeslakken. Toeristen komen er al jaren niet meer. Maar gisteren is er een vreemdeling met de veerboot meegekomen en Lipa ziet haar kans schoon. Ze moet hem overtuigen om haar mee te nemen.

Verder lezen
25 februari 2021

Pier en oceaan – Oek de Jong

Als het in een boek over Nederland in de jaren vijftig gaat, geeft dat me vaak een nostalgisch gevoel. Er komen dan beelden op van toen ik als kind bij mijn opa en oma was, die geen televisie maar wel een kolenhok, een petroleumstel en een trekbel hadden. Aan het begin van het dikke, autobiografische Pier en oceaan weet Oek de Jong de sfeer van toen meteen op te roepen, met het gerinkel van melkflessen in de straat. Maar ook het beklemmende gevoel is er direct, want Dina is zwanger geraakt terwijl ze nog niet is getrouwd met Lieuwe. Ze hebben al zeven jaar verkering en plannen om te trouwen zodra hij zijn dienstplicht heeft vervuld. En toch is het een schande dat ze nu in verwachting is. Dina voelt zich diep ongelukkig.

Het perspectief blijft nog een tijd bij Dina, totdat haar zoon Abel oud genoeg is om herinneringen te hebben. Hij is de hoofdpersoon van het boek. Maar eerst gaat het nog over Dina’s geheime liefde Elena. Hun gevoelens zijn sterk, maar Dina wil kinderen en kiest toch voor haar verloofde. Dat geworstel met emoties komt later in alle hevigheid terug in Abels tienertijd.

Abel groeit op midden in de natuur. Hij vindt het heerlijk om naar de kikkertjes te kijken in de sloot waar hij later met een polsstok overheen springt. Met opa gaat hij zeilen op de Friese meren. Als het gezin naar Zeeland verhuist, gaat Abel vaak zwemmen in de Oosterschelde. Later rijdt hij op zijn brommer door de weilanden en gaat mee varen met een vriend. De natuurbeschrijvingen blijven prachtig.

Verder lezen