Van Oorschot

14 maart 2023

Het laatste voorjaar – Minke Douwesz

Een paar jaar geleden genoot ik enorm van de twee dikke romans van Minke Douwesz. De laatste was uitgekomen in 2009. Ergens las ik dat ze bezig was met haar proefschrift. Veel boekenwurmen keken dan ook blij verrast op toen uitgeverij Van Oorschot een nieuwe roman van deze psychiater aankondigde en renden meteen naar de boekhandel toen het er eindelijk was. Zou het weer net zo goed zijn?

Het laatste voorjaar bevat elementen de de trouwe lezer herkent: het gaat over een milieubewuste, lesbische vrouw met een paar dierbare vriendinnen. Huishoudelijke details, perikelen op het werk en filosofische gedachten worden uitgebreid beschreven. Ik houd van deze stijl. Het geeft een mooi beeld van de hoofdpersoon, waarvan ik vermoed dat ze veel op de schrijver zelf lijkt.

Ese is 53 jaar en lerares Duits. Op een dag neemt ze spontaan ontslag. Ze negeert de opzegtermijn en vertrekt twee dagen later met de fiets richting Oekraïne. Haar doel is het huis van Tsjechov in Jalta, in De Krim. Het verhaal speelt zich af in 2019, dus De Krim is bezet door Rusland en het is de vraag of Ese er ooit zal aankomen. Maar eerst gaat de reis naar Berlijn.

Verder lezen
7 december 2022

Dokter Zjivago – Boris Pasternak

Dokter Zjivago is een dikke pil met veel namen met variaties en veel uitweidingen. Daarmee voldoet het aan het algemene beeld van Russische klassiekers. Het boek kwam voor het eerst uit in 1958 in Nederland (!), maar pas veel later in de Sovjet-Unie. Het speelt zich af in de jaren rond de Russische revolutie van 1917. In die tijd leefde Joeri Zjivago.

Boris Pasternak schrijft erg fragmentarisch en noemt allerlei namen zonder de personages goed te introduceren. Achterin staat een lijst met namen en korte toelichtingen. Daarin worden wat latere gebeurtenissen verklapt. Joera Zjivago ontmoet in zijn jeugd in Moskou een paar mensen die in het vervolg van zijn leven een belangrijke rol zullen spelen. Met Tonja zal hij later trouwen. Lara zal hij later weer tegenkomen in een plaats ver van de hoofdstad. Verder zijn er een paar mannen die steeds terugkomen, maar het duurt lang voordat ik die uit elkaar kan houden, als dat al lukt.

Verder lezen
10 augustus 2022

De Geliefden – Willemijn Kranendonk

Jacqueline en Rosa zijn totaal verschillend, en toch waren ze veertig jaar geleden geliefden. Nu zijn ze 66 jaar, hun levens veranderen en ze denken terug aan vroeger. De Geliefden bestaat uit drie delen: Jacqueline, 1973 en Rosa. De hoofdstukken zijn kort en ik vlieg er doorheen.

Jacqueline is altijd alleen gebleven en heeft haar leven gewijd aan haar veeleisende kantoorbaan. Nu ze met pensioen is, heeft ze geen idee hoe ze haar dagen moet vullen. Ze is een rijke dame die nooit heeft nagedacht over de zin van haar leven. De leegte om haar heen laat herinneringen boven komen. Jacquelines moeder overleed toen ze vier jaar was. De band met haar vader is altijd koel geweest. Ze erfde zijn landgoed, dat ze net heeft verkocht om in een luxe bungalow te gaan wonen. In een opwelling neemt Jacqueline contact op met Eric, die net begonnen is als coach. Hij stelt kritische vragen en dat helpt haar. In de laatste zin van Jacquelines deel wordt ze gebeld door Rosa…

Verder lezen
12 november 2021

De moeder van Nicolien – J.J. Voskuil

De moeder van Nicolien verscheen tussen het vijfde en zesde deel van Het Bureau van J.J. Voskuil. Die monumentale serie verhaalt vooral over het kantoorleven van Maarten Koning, maar zijn schoonmoeder komt ook regelmatig voorbij. Een aantal van die fragmenten is aangevuld om dit boek te vormen. Het eerste hoofdstuk komt mij erg bekend voor en ik weet niet of dat door Het Bureau of het bijbehorende hoorspel komt, maar ik vind het meteen weer geweldig om in de wereld van Maarten en Nicolien te stappen.

Maarten kan het over het algemeen goed vinden met Nicoliens moeder. Ze hebben hun vaste grapjes, zeggen samen versjes op en luisteren naar klassieke muziek. Als Moeder vergeetachtiger wordt, blijft dit lange tijd hun houvast. Maarten en met name Nicolien zijn meestal niet de geduldigste mensen en ze kunnen zich vreselijk ergeren, maar voor hun Moeder kunnen ze dit goed opbrengen. En dat is wel nodig, want ze gaat dementeren en kan talloze malen hetzelfde vragen.

Verder lezen
25 oktober 2020

Bergje – Bregje Hofstede

Terloops is een serie kleine boekjes van uitgeverij Van Oorschot, waarin auteurs een voor hun belangrijke wandeling beschrijven. Dat kan dicht bij huis zijn, maar ook verder weg. Bregje Hofstede maakt in Bergje een wandeling in de Dolomieten, bij een plaats waar ze als kind elk jaar kwam. Later nam ze haar geliefde er mee naartoe en kort daarna ging ze nog eens terug, in haar eentje.

Verder lezen

1 juli 2020

De buurman – J.J. Voskuil

Jaren geleden las ik alle zeven delen van Het Bureau van J.J. Voskuil, waarin het kantoorleven van Maarten Koning centraal staat. Ik smulde ervan, al waren er taaiere gedeeltes bij. Maarten voelt zich vaak ongemakkelijk in de sociale omgang en dat maakte het zo herkenbaar. De buurman gaat ook over Maarten Koning en zijn vrouw Nicolien, maar nu ligt de focus op hun contact met buurman Petrus en even later ook zijn vriend Peer.

Het voorwoord door echtgenote Lousje Voskuil zet de toon. Zij had de publicatie van dit boek tegengehouden, omdat een hoofdpersoon erdoor gekwetst zou kunnen worden. Na het overlijden van de schrijver en de betreffende hoofdpersoon, heeft ze besloten om dit alsnog te laten uitgeven. Verder lezen

18 juni 2020

Wilde rozen en andere verhalen – Konstantin Paustovski

Konstantin Paustovski schreef de allermooiste zinnen die ik ooit gelezen heb, in zijn autobiografische boeken. Voor Wilde rozen en andere verhalen heeft vertaler Wim Hartog vijf fictieve verhalen uitgekozen. Het is goed te merken dat Paustovski voor zijn fantasieën ook uit zijn eigen ervaring put. Er wordt veel gereisd en ik herken steden waar Paustovski zelf ook is geweest.

Het eerste hoofdstuk is een verhaal in een verhaal, waar ik even voor moet opletten. De hoofdpersoon ontmoet een joodse ontwerper van etiketten voor onder andere koffie en wijn. Die vertelt hoe hij in zijn leven in diverse steden heeft gewoond. Daarop besluit het ik-personage om ook op reis te gaan, per schip. Paustovski vertelt alles zeer beeldend en letterlijk in geuren en kleuren. Het is prachtig om te lezen over het weer en de mensen.

Verder lezen

25 mei 2020

Je keek te ver – Marjoleine de Vos

Ik wandel in de provincie Groningen, waar de wind vrij spel heeft. De weg is kilometers lang en kaarsrecht. Om mij heen zijn alleen maar weilanden en het landschap is plat. Maar dan zie ik in de verte een wierd met een Middeleeuws kerkje erop. Ik loop erheen en de deur blijkt open. Binnen voel ik de bijzondere sfeer van deze heilige plek, waar al eeuwenlang wordt gebeden.

Elke dag wandelt Marjoleine de Vos vanuit haar woonplaats Zeerijp. Anders dan ik, de toerist, kent ze de omgeving. Ze ziet in het Groningse landschap sporen van mensen die er eeuwen geleden woonden. Je ziet dit alleen als je weet waar je naar moet kijken. Verder lezen

20 april 2020

Liefde, als dat het is – Marijke Schermer

Sev denkt aan David, aan hoe het gaat als hij bij haar komt. Ze stelt zich ook voor hoe hij nu staat te koken in zijn huis, voor zijn dochters. Davids vrouw Terri is bij hen weggegaan. Krista en Ally zijn tieners en ze reageren heel anders op de scheiding van hun ouders. Krista is opstandig; Ally wil juist aardig doen. De perspectieven in Liefde, als dat het is wisselen geruisloos. Soms merk ik het pas na een paar regels. Ik vind dit mooi gedaan.

Vijf seizoenen lang, van herfst tot herfst, kijken we mee in het leven van Terri en David, hun dochters en hun minnaars. Ze ontdekken de liefde. Verder lezen

8 december 2019

Twee boeken uit Oost-Vlaanderen

Voor mijn leesreis door de provincies koos ik De geesten van Ter Welle, over bewoners van een landgoed in Oost-Vlaanderen. Aarzelend wat ik daarover zou kunnen schrijven, begin ik aan het volgende boek op mijn stapel: het debuut Confituurwijk. Ik wist niet eens dat de schrijver Vlaams was, maar op de eerste bladzijde staat al expliciet dat het zich ook in Oost-Vlaanderen afspeelt! Daarom gaat dit artikel gaat het over deze twee boeken, die verder erg van elkaar verschillen.

Verder lezen