Landlines – Raynor Winn

Raynor en Moth trekken de wandelschoenen weer aan voor een lange tocht. Dat is voor hen niet vanzelfsprekend, want Moths hersenziekte zorgt ervoor dat hij amper een stukje kan lopen en hij is net gevallen bij het werk in hun boomgaard. Maar hij merkt ook dat buiten bewegen hem goed doet. Tegen beter weten in besluit het stel om een lang gekoesterde droom in vervulling te laten gaan: het lopen van de Cape Wrath Trail, van noord naar zuid in Schotland.

Ik vind het fijn om weer te lezen over hun wandelavonturen. Ze zien de prachtigste uitzichten en komen regelmatig herten tegen en allerlei vogels. Maar er is ook veel tegenslag. Zo presteert Raynor het om op nieuwe legerkisten te gaan wandelen. Iedereen weet dat je wandelschoenen moet inlopen en voor kisten geldt dat helemaal. Haar voeten liggen helemaal open. En toch gaan ze door.

Verder lezen

Terra Ultima – Raoul Deleo

Het is maar goed dat ik een boodschappentas had meegenomen naar de bieb, want Terra Ultima is een groot boek dat niet in mijn rugtas past. Het doet denken aan oude boeken van ontdekkingsreizigers die ook prachtige tekeningen maakten, zoals Maria Sybilla Merian. Raoul Deleo beschrijft een onbekend werelddeel, waar hij wonderlijke dieren heeft ontmoet. Ze zijn allemaal combinaties van dieren die we wel kennen, wat meestal ook terug te zien is in de namen, zoals de kikkever en het zespotig lieveheersbeertje.

Verder lezen

Het laatste voorjaar – Minke Douwesz

Een paar jaar geleden genoot ik enorm van de twee dikke romans van Minke Douwesz. De laatste was uitgekomen in 2009. Ergens las ik dat ze bezig was met haar proefschrift. Veel boekenwurmen keken dan ook blij verrast op toen uitgeverij Van Oorschot een nieuwe roman van deze psychiater aankondigde en renden meteen naar de boekhandel toen het er eindelijk was. Zou het weer net zo goed zijn?

Het laatste voorjaar bevat elementen de de trouwe lezer herkent: het gaat over een milieubewuste, lesbische vrouw met een paar dierbare vriendinnen. Huishoudelijke details, perikelen op het werk en filosofische gedachten worden uitgebreid beschreven. Ik houd van deze stijl. Het geeft een mooi beeld van de hoofdpersoon, waarvan ik vermoed dat ze veel op de schrijver zelf lijkt.

Ese is 53 jaar en lerares Duits. Op een dag neemt ze spontaan ontslag. Ze negeert de opzegtermijn en vertrekt twee dagen later met de fiets richting Oekraïne. Haar doel is het huis van Tsjechov in Jalta, in De Krim. Het verhaal speelt zich af in 2019, dus De Krim is bezet door Rusland en het is de vraag of Ese er ooit zal aankomen. Maar eerst gaat de reis naar Berlijn.

Verder lezen

Uit het moeras – Carolijn Visser

Begin jaren negentig bracht Carolijn Visser lange periodes door in Estland. Ze staat bekend om haar reislust en de vele boeken die ze schreef over verre landen. In 1990 ging ze met de Transsiberië Express van Peking naar Moskou, een dagenlange treinreis. De beschrijving van deze reis is geweldig om te lezen. In de coupé naast haar zitten Daina en Aavo, een jong stel uit Estland. Ze zijn op bezoek geweest bij zijn Chinese vader. Na veel gesprekken krijgt Carolijn hun adres en zo belandt ze op het platteland van Estland in een periode dat alles verandert, vanwege het uiteenvallen van de Sovjetunie en de onafhankelijkheid van Estland.

Verder lezen

Leesreis om de wereld: Mali

Rond 1800 was Ségou in Mali al een grote stad. Daar woonde de Bambara-familie Traoré. De aarde wallen, het eerste van twee dikke boeken, gaat over drie generaties van deze uitgebreide familie.

In die tijd is slavernij nog aan de orde van de dag. Europeanen verschepen talloze Afrikaanse mensen, maar de Afrikanen zelf hebben ook slaven om hun land te bewerken. De buitenlanders nemen nieuwe godsdiensten mee. Er is een Traoré die met een christenvrouw trouwt. De islam krijgt steeds meer de overhand. De eerste Traoré die moslim wordt stuit op veel weerstand, maar hij zet door en gaat de Koran bestuderen in een andere stad. Daarvoor moet hij wel eerst Arabisch leren lezen. Ook andere zonen maken reizen.

Verder lezen

De reis van haar leven – Ruth Kornberger

Maria Sibylla Merian leefde rond 1700 en is bekend geworden door haar tekeningen van rupsen en vlinders. Als dochter van een Duitse schilder begon ze als meisje met het tekenen van bloemen. Daarbij horen ook insecten en Maria was gefascineerd door de wereld van kleine diertjes. Ze had er alles voor over om ook aan de andere kant van de oceaan vlinders te bestuderen. De proloog van De reis van haar leven vindt plaats in het regenwoud van Suriname. Als lezer weet je dus al dat het Maria lukt om haar grote droom waar te maken. Maar de eerste helft van het boek speelt zich af in Nederland.

Maria Merian woont met haar twee dochters in Friesland bij de labadisten, een geloofsgemeenschap. Maria kan zich echter niet zo voegen in de strenge regels en vertrekt naar Amsterdam. Als alleenstaande vrouw moet ze zelf de kost verdienen met haar schilderijen en tekenlessen. Dat is niet gemakkelijk, maar ze krijgt het voor elkaar. Haar dochters Dorothea en Johanna helpen mee met tekenen. Ze proberen de rupsen steeds af te beelden samen met de plant waar ze van eten en de vlinder die ze worden.

Verder lezen

West – Carys Davies

In de negentiende eeuw vertrekt de vader van Bess voor een lange reis door Amerika: vanuit het oosten gaat hij met zijn paard richting het westen. De aanleiding is een krantenartikel over botten van enorme beesten, die daar in het westen gevonden zijn. John Bellman is ervan overtuigd dat die mammoeten nog ergens rondlopen en hij wil ze vinden. Bess is tien jaar en blijft achter bij haar tante. Haar moeder is overleden.

Bellman huurt na een tijdje een Indiaanse jongen in, die hem helpt om de weg te vinden en te overleven. Ze reizen met een kano en twee paarden. Bellman geeft de Indiaan af en toe iets om hem voor zijn diensten te betalen: een kralenketting, een breipen of een zakdoek. Het leven in de wildernis wordt steeds zwaarder als Bellmans kleding slijt en hij steeds magerder wordt.

Verder lezen

Berichten uit de Sahara – Sanmao

Sanmao was een Chinese die in de jaren zeventig in de Sahara ging wonen. Haar verhalen over wat ze daar meemaakte werden al gauw populair in China. Pas een paar jaar geleden werden ze vertaald in Westerse talen, waaronder het Nederlands in 2019. In het voorwoord geeft vertaler Annelous Stiggelbout wat achtergrondinformatie, zodat je als lezer de context begrijpt. Daarna volgt een brief van Sanmao aan haar lezers, waaruit blijkt hoe beroemd ze was.

Sanmao is een nieuwsgierig en reislustig mens. Samen met haar Spaanse geliefde José gaat ze in een stadje in de Sahara wonen, dat in die tijd onder het bestuur van Spanje staat. José werkt in een fosfaatmijn, 100 kilometer verderop. Hij doet zijn best om elke dag bij Sanmao te komen eten. Het leven in de woestijn kent geen luxe. Overdag is het verzengend heet en ’s nachts ijskoud. José en Sanmao hebben een klein huisje, dat ze toch met smaak weten in te richten. Ze maken al gauw contact met de buren, die van alles komen lenen, wat ze zelden terugbrengen.

Verder lezen

Salam Europa! – Kader Abdolah

Rond 1880 maakte de sjah van Perzië een rondreis door Europa: via Rusland naar Duitsland, België, Nederland en Engeland naar Parijs en daarna weer naar huis. Hij hield onderweg een dagboek bij, wat één van de inspiratiebronnen was voor Salam Europa!

De sjah moet zich gedragen als een koning en hij praat in koninklijk meervoud over zichzelf. Hij heeft talloze bedienden en eindeloos veel bagage bij zich. Dat wordt onderweg steeds erger, want overal worden souvenirs gekocht. Als iemand in het gezelschap iets doet wat de sjah niet zint, wordt er gezorgd dat diegene ziek wordt of zelfs komt te overlijden.

De sjah is geen sympathiek personage. Ook in eigen land treedt hij zonder pardon op. Toch is het niet vervelend om met hem mee te reizen. Hij is nieuwsgierig en vindt het heerlijk om af en toe zelf door een stad te wandelen en mensen te ontmoeten, naast alle georganiseerde afspraken. Hij bezoekt fabrieken om de nieuwste uitvindingen te zien en gaat naar concerten. Het is geweldig om te lezen wie hij allemaal tegenkomt: de tsaar van Rusland, minister-president Otto von Bismarck, de koning van België en koningin Victoria van Engeland, die een uitgebreid betoog houdt over het belang van wc’s voor iedereen. Sommige hoge piefen vertrouwen de sjah hun diepste geheimen toe.

Verder lezen

De achtste zuster – Elle Eggels

Op mijn leesreis door de provincies las ik Het huis van de zeven zusters, waarmee Elle Eggels sinds 1998 veel lezers trok. Het gaat over de jeugd van Emma met haar moeder en zes tantes in hun bakkershuis in Limburg. Emma’s vader vertrok toen zij nog een klein meisje was. Het boek eindigt als Emma vijftig is en op een kruispunt van haar leven staat. Toch duurde het zeventien jaar voor er een vervolg kwam: De achtste zuster.

Na de dood van haar man vertrekt Emma naar haar zoon in Spanje. Terwijl Emma altijd op haar Limburgse geboortegrond is gebleven, heeft zoon Christian zich daarvan losgemaakt. Daarin lijkt hij op zijn opa, waarvan hij ook zijn muzikaliteit erfde. Emma blijft een aantal maanden in Spanje en ontmoet allerlei mensen. Christian trouwt met een meisje waarvan Emma denkt dat ze niet bij haar past. Hij laat het zomaar gebeuren.

Verder lezen