Azië

31 juli 2022

Sonju – Wondra Chang

Dit boek is in het Engels geschreven en niet in het Nederlands vertaald.

In de jaren veertig groeit Sonju op in Seoul, Zuid-Korea. Ze is veel samen met haar beste vriendin Misu en beste vriend Kungu. Ze praten over hun toekomstdromen, die er anders uitzien dan die van hun ouders. Sonju heeft geen verkering met Kungu, maar is wel van plan om met hem te trouwen. Ze zullen een huwelijk hebben waarin ze gelijkwaardig zijn. Misu merkt op: dat zullen je ouders nooit goed vinden.

Het lukt Sonju inderdaad niet om haar moeder te overtuigen. Erger nog: ze mag niet gaan studeren en wordt uitgehuwelijkt aan een man uit een familie op het platteland. De traditionele ceremonie wordt uitgebreid beschreven. Sonju verhuist en ziet haar familie een paar jaar lang helemaal niet. Ze is woedend, maar went aan het leven met haar schoonfamilie. Het huwelijk wordt echter geen succes.

Verder lezen
11 juli 2022

Lolita lezen in Teheran – Azar Nafisi

In het midden van de vorige eeuw was de positie van vrouwen in Iran niet heel anders dan in westerse democratische landen. Rond 1980 veranderde dit. Azar Nafisi werkte als docent Engelse literatuur aan de universiteit van Teheran. Ze moest een hoofddoek gaan dragen, ook al was ze geen moslim. In eerste instantie weigerde ze dat. Ze verloor haar baan. Later ging ze elders lesgeven, maar ook dat stopte door strengere regels.

Azar ging thuis stiekem door met college geven aan een groepje vrouwen. Ze bespraken fictie uit binnen- en buitenland. Dit clubje vormt de rode draad van Lolita lezen in Teheran. Het boek heeft vier delen: Lolita, Gatsby, James en Austen. Literaire analyses van de klassiekers zijn verweven met Azars leven in de jaren tachtig. Ik vind het pittig om te lezen, want ik ken de boeken waarnaar verwezen wordt vrijwel allemaal niet. Toevallig heb ik Trots en vooroordeel net gekocht en ik besluit daar gauw in te beginnen, in de hoop dat het laatste deel dan een feest van herkenning kan zijn. Maar over het werk van Jane Austen vertelt ze een stuk minder dan over de andere boeken en eerlijk gezegd vind ik het nog steeds moeilijk om te begrijpen.

De wereld om Azar heen verandert. Alles wat ze op college zegt kan tegen haar worden gebruikt. Studenten maken bezwaar tegen fictieve personages en hun gedrag. Ze probeert over te brengen hoe belangrijk literatuur voor haar is.

Verder lezen
21 maart 2022

Leesreis om de wereld: Sri Lanka

Het verhaal van een kort huwelijk speelt zich af in een vluchtelingenkamp in Sri Lanka. Het is oorlog en mensen zijn vertrokken. In elk dorp dat ze passeerden, sloten meer mensen zich aan. In het begin namen ze nog meubels mee, daarna alleen kleding, en tot slot niets meer. Ook overleden familieleden moesten worden achtergelaten. Dinesh is een jaar of negentien en in zijn eentje in het kamp aangekomen. Het ligt bij een stuk oerwoud en daarachter is de zee. Verder kunnen ze niet en hij weet dat de kans groot is dat hij binnenkort ook zal overlijden bij de bombardementen.

Verder lezen
13 maart 2022

De hemel is altijd paars – Sholeh Rezazadeh

De Iraanse Arghavan heeft een kringloopwinkel in Amsterdam. Bij alles wat ze verkoopt, heeft ze een verhaal. De winkel heeft vaste bezoekers, zoals de vrolijke danseres Anna en fluitist Mees. Tegenover de winkel staan judasbomen, met hun paarse sluiers. In De hemel is altijd paars staan veel mooie metaforen die over bomen gaan.

Arghavan vindt het niet altijd makkelijk om in Nederland te leven. Hoe zij denkt en doet sluit vaak niet aan bij anderen en dat maakt haar verlegen, vooral als ze twijfelt. Wat ze duidelijk observeert, durft ze soms wel te uiten, zoals hoe ze Nederlanders ziet:

Je moet werken, iedereen heeft het druk. Hoe drukker hoe beter. Je mag niet stilstaan, maar ondertussen vergeet je om te leven en te genieten van de simpele dingen.

Verder lezen
20 november 2021

Kafka op het strand – Haruki Murakami

Binnen een paar bladzijden van deze dikke pil voelt het alweer vertrouwd aan: ik bevind me in de wereld van Haruki Murakami. Daar lopen dromen en werkelijkheid door elkaar, zijn er parallelle werelden en beleven mensen de gekste dingen. Het doet sprookjesachtig aan, of moet je het surrealistisch noemen? Het is niet te begrijpen. Er zijn lezers die er niks mee hebben, maar ik houd ervan en laat me meeslepen.

Kafka op het strand draait om twee hoofdpersonen, waarvan de wegen elkaar pas na een hele tijd kruisen. Het begint met een jongen van vijftien die wegloopt van huis. Hij reist zo ver hij kan binnen Japan en komt dan terecht in een particuliere bibliotheek, die ooit is opgericht door een rijke familie. De bieb is de enige plek waar je als kind alleen heen kunt gaan, betoogt Murakami. Het is er veilig en je kunt opgaan in allerlei verhalen. Dat doet de jongen, die zichzelf Kafka heeft genoemd. De bibliothecaris schiet hem te hulp en biedt hem een slaapplek.

Verder lezen
9 november 2021

Leesreis om de wereld: Koeweit

Als meisje spreekt Dahlia met haar twee hartsvriendinnen Mona en Zaina af om later alledrie op dezelfde dag te gaan trouwen. Dat verklaart meteen de titel van The pact we made. Maar nu is Dahlia bijna dertig en woont ze nog steeds bij haar ouders, ook al blijft haar moeder ontmoetingen met potentiële huwelijkskandidaten plannen. Mona en Zaina hebben ondertussen wel echtgenoten gekregen. Waarom wijst Dahlia dan iedereen af? Ligt het aan dat ze als tiener werd misbruikt door een mannelijk familielid of is het omdat ze eigenlijk, diep van binnen, een ander leven wil?

Layla AlAmmar is geboren in Koeweit en woont nu in Groot-Brittannië. Ze houdt er duidelijk rekening mee dat veel van haar lezers Europees zijn, door de manier waarop ze Dahlia over haar geboorteland laat denken. Aan de andere kant laat ze af en toe wel een Arabisch woord staan en het lukt me niet altijd om de betekenis daarvan op te zoeken.

Verder lezen
29 november 2020

Leesreis om de wereld: Vietnam

De bergen zingen is het eerste boek dat Nguyễn Phan Quế Mai in het Engels schreef, na een stapeltje romans in het Vietnamees. Het voordeel hiervan is dat ze bij het schrijven rekening heeft gehouden met lezers die de Vietnamese geschiedenis en cultuur niet kennen.

Op de een of andere manier wist ik dat er nooit meer oorlog zou komen als mensen bereid waren zich in elkaar te verdiepen en het licht van een andere cultuur te zien.

Hier is hoofdpersoon Huong aan het woord, die is geboren in 1960. Ze vertelt over haar leven vanaf 1972. Het eindigt met een terugblik in 2017. In de jaren zeventig is het oorlog in Vietnam. Huong woont bij haar oma, want haar ouders zijn allebei ver weg aan de frontlinie: haar vader als soldaat en haar moeder als arts. Maar ook in haar woonplaats Hanoi vallen regelmatig bommen en dan moet ze zo snel mogelijk een schuilput zien te vinden.

Haar oma heeft al een zeer bewogen leven achter de rug. Afgewisseld met Huongs belevenissen zijn er hoofdstukken met haar levensverhaal. Daarin gebeuren de gruwelijkste dingen. Familieleden zijn vermoord omdat ze land bezaten en een paar boeren in dienst hadden. Zij zelf is met vijf kinderen op het nippertje aan de dood ontsnapt door te vluchten.

Verder lezen

9 november 2020

Tien liefdes – Zhang Yueran

Zhang Yueran is een Chinese schrijver van mijn leeftijd. Maar het eerste verhaal in dit boek gaat over een Nederlander, namelijk Vincent van Gogh. De hoofdpersoon is een zonnebloem die door hem geschilderd wordt. Ze wordt verliefd op de man en wil mens worden, net als de kleine zeemeermin uit het bekende sprookje. Ik vind het een prachtig begin.

Het verhaal van de zonnebloem is door vertaler Annelous Stiggelbout toegevoegd aan de oorspronkelijke bundel Tien liefdes en het past er perfect bij. Terugkomend thema is een jonge vrouw die in contact komt met een oudere man, en dat steeds in een min of meer surrealistische sfeer. Soms is het echt luguber en soms is het meer sprookjesachtig, zoals bij het verhaal over Pinokkio die als volwassene zijn huis niet meer uit kan door zijn extreem lange neus.

Verder lezen
6 oktober 2020

Babel: de 20 reuzentalen van de wereld

Vorig jaar won Gaston Dorren de allereerste Taalboekenprijs met Babel. Daarin illustreert hij de diversiteit en eigenaardigheden van mensentalen, door de twintig grootste talen van de wereld te bespreken. Het begint bij de nummer 20, het Vietnamees, en eindigt bij het Engels, dat nu de allermeeste sprekers heeft. In elk hoofdstuk vertelt hij over de eigenschappen van de taal en over de historie, waarbij de focus soms meer op taalkunde en soms meer op geschiedenis ligt. Het is steeds weer een verrassing waar de schrijver mee komt.

Verder lezen

31 augustus 2020

De moord op Commendatore – Haruki Murakami

De moord op Commendatore is zo dik dat het in Nederland als twee boeken is uitgegeven, maar het is één doorlopend verhaal. Er zijn veel zijstraatjes en toch hangt het allemaal nauw met elkaar samen. De hoofdpersoon is een dertiger die net gescheiden is. Hij besluit om zijn beroep als portretschilder tijdelijk te onderbreken. Na een zwerftocht per auto door Japan gaat hij in het huis van de vader van een vriend wonen, op een afgelegen plek in de bergen. De vader van de vriend is dementerend, maar hij was een beroemd schilder. De hoofdpersoon (een naam krijgt hij niet) vindt een schilderij van hem op zolder. Hij haalt het tevoorschijn en dat zet iets in werking. Een hele reeks mysterieuze gebeurtenissen volgt, waarin figuren uit het schilderij een levende rol spelen. Verder zijn er de buurman uit de prachtige witte villa aan de overkant van het dal en een tienermeisje dat ook in de bergen woont.

Verder lezen