Alias Grace – Margaret Atwood

In 1843 werd Grace Marks veroordeeld voor de moord op haar werkgever. Ze was toen zestien jaar en werkte als dienstmeisje voor Thomas Kinnear, een alleenstaande man. De moord werd gepleegd door een mannelijke bediende, die de doodstraf kreeg. De rol van Grace bleef onduidelijk vanwege tegenstrijdige verklaringen en daarom werd haar straf omgezet in levenslang. De huishoudster werd ook vermoord, maar voor haar is nooit een rechtszaak geweest, omdat de straffen al hoog genoeg waren.

Alias Grace begint met fragmenten uit verschillende bronnen, waardoor het wat moeite kost om erin te komen. Er zijn gedichten, stukjes uit kranten en brieven. Het verhaal krijgt vaart als dokter Simon Jordan geïnteresseerd raakt in Grace. In een serie gesprekken vertelt Grace haar levensverhaal aan de arts. De moord is op dat moment zestien jaar geleden. Grace werkt inmiddels in het huishouden van de gevangenisdirecteur, terwijl ze de nachten nog doorbrengt in haar cel. Ze heeft ook een tijdje in een psychiatrische instelling gezeten. Simon Jordan droomt ervan om zijn eigen psychiatrische ziekenhuis te beginnen, maar hij moet zich nog bewijzen als onderzoeker. Hij wil Grace helpen om haar geheugen terug te krijgen, want van het moment van de moord kan ze zich niets herinneren. Bovendien zou een rapport van hem Grace vrij kunnen krijgen.

Verder lezen

Morgen en morgen en morgen – Gabrielle Zevin

Als de tienjarige Sam veel pijn heeft na een auto-ongeluk, waarbij zijn moeder overleed, geven computerspelletjes hem afleiding. In de speelkamer van het ziekenhuis komt hij Sadie tegen, die daar is omdat haar zus kanker heeft. Zo begint de vriendschap tussen Sadie en Sam.

Morgen en morgen en morgen gaat over Sam en Sadie over een tijdspanne van 25 jaar. Het begint met dat ze elkaar jaren niet hebben gezien en elkaar toevallig tegenkomen tijdens hun studententijd. Sam studeert wiskunde en Sadie game design. Na een paar maanden aarzelen durft Sam aan Sadie voor te stellen om samen een computerspel te maken. Dat wordt een groot succes en ze beginnen een bedrijf, dat snel groeit. Dit lopende verhaal wordt op een natuurlijke manier onderbroken door herinneringen aan hun kindertijd en af en toe een vooruitblik.

Verder lezen

Klara and the sun – Kazuo Ishiguro

Klara is een AF (artificial friend): een robot met gevoel. Ze kent angst, maar geen verveling. Klara staat in een winkel waar tieners langskomen om een AF uit te zoeken. Het klikt meteen tussen Josie en Klara. Klara and the sun geeft weer hoe Klara de wereld ervaart.

Kazuo Ishiguro’s schrijfstijl is net als in The buried giant gedetailleerd en bevat veel dialogen. Dat past goed bij de observerende manier waarop Klara om zich heen kijkt. Regelmatig heeft ze het over boxes waarin haar beeld is verdeeld. Het lukt me niet om te achterhalen wat ze daar precies mee bedoelt. Heeft dit te maken met haar computerogen? Er wordt regelmatig opgemerkt dat Klara zo slim is en dat blijkt ook wel uit de manier waarop ze praat, maar tegelijkertijd is duidelijk dat ze veel niet echt snapt. En als ze tegen iemand praat, doet ze dat in de derde persoon in plaats van ‘you’ te gebruiken.

Verder lezen

Landlines – Raynor Winn

Raynor en Moth trekken de wandelschoenen weer aan voor een lange tocht. Dat is voor hen niet vanzelfsprekend, want Moths hersenziekte zorgt ervoor dat hij amper een stukje kan lopen en hij is net gevallen bij het werk in hun boomgaard. Maar hij merkt ook dat buiten bewegen hem goed doet. Tegen beter weten in besluit het stel om een lang gekoesterde droom in vervulling te laten gaan: het lopen van de Cape Wrath Trail, van noord naar zuid in Schotland.

Ik vind het fijn om weer te lezen over hun wandelavonturen. Ze zien de prachtigste uitzichten en komen regelmatig herten tegen en allerlei vogels. Maar er is ook veel tegenslag. Zo presteert Raynor het om op nieuwe legerkisten te gaan wandelen. Iedereen weet dat je wandelschoenen moet inlopen en voor kisten geldt dat helemaal. Haar voeten liggen helemaal open. En toch gaan ze door.

Verder lezen

Tales of the peculiar – Ransom Riggs

Een paar jaar geleden heb ik erg genoten van de trilogie van Ransom Riggs over de bijzondere kinderen van Miss Peregrine. Hierin bezoekt tiener Jacob een kindertehuis waarin iedereen een bijzondere gave heeft, waarna een enorm avontuur volgt. Inmiddels is deze serie aangevuld met een tweede trilogie en daar tussenin verscheen Tales of the peculiar (in het Nederlands vertaald als Bijzondere vertelsels). Hierin staan tien legendes over mensen en dieren met een bijzondere eigenschap. Je kunt dit ook wel los van de andere boeken lezen, maar dan zul je sommige verwijzingen misschien niet snappen.

De legendes zijn stuk voor stuk erg creatief. Ze gaan meestal over bijzondere jongeren die in de problemen komen doordat ze hun gaven gebruiken, vaak tegen het advies van hun ouders in. Er is bijvoorbeeld een jongen die de getijden van de zee kan beheersen en een meisje dat mensen van nachtmerries kan genezen. Erg mooi is het verhaal over een jongeman waarvan de vader in een eiland is veranderd. De jongen staat hetzelfde te wachten, maar hij wil het niet accepteren.

Verder lezen

To paradise – Hanya Yanagihara

Na het dikke, Amerikaanse Een klein leven had ik wel even genoeg van Hanya Yanagihara. Maar toen iemand van mijn boekenclub To paradise uitkoos om samen te bespreken, keek ik er toch naar uit. Ik besloot om deze keer de originele Engelse versie te lezen en niet de vertaling. Zoals ik al dacht, is het Engels is niet erg moeilijk. Bovendien worden Yanagihara’s lange Engelse zinnen in het Nederlands vaak nóg langer, dus ik heb geen spijt van deze keus.

To paradise is ook dik en Amerikaans. Het bestaat uit drie delen, die zich afspelen in achtereenvolgens 1893, 1993 en 2093. Het eerste verhaal sleept me al gauw mee en ik lees dit vrij vlot. Het gaat over David Bingham, een rijke jongeman die het aan niks ontbreekt. Hij woont met zijn opa in het familiehuis, terwijl zijn jongere broer en zus al zijn uitgevlogen. David heeft wel een blauwe maandag gewerkt bij de bank waar zijn familie eigenaar van is, maar vanwege depressieve periodes is hij daarmee gestopt. Hij geeft eens in de week tekenles op een school. Daar ontmoet hij Edward Bishop. Het is liefde op het eerste gezicht.

Toch is het gelijke geslacht van de geliefden niet het probleem in dit verhaal. Dit is namelijk een alternatieve geschiedenis, waarin een paar Amerikaanse staten, waaronder New York, zich hebben afgescheiden van de rest van Amerika. En in deze Free States is het homohuwelijk al gelegaliseerd. Davids broer is met een man getrouwd en zijn zus met een vrouw. Ze hebben kinderen geadopteerd van vluchtelingen uit het zuiden. Kindertehuizen zitten vol met wezen en kinderen waarvan de ouders te arm zijn om voor ze te zorgen. Ik vind het een mooie vondst om een historisch verhaal te schrijven waarin een bepaald aspect van de geschiedenis is veranderd.

Verder lezen

Rebecca – Daphne du Maurier

Een jonge vrouw zonder familie komt terecht op een Engels landgoed. Iedereen die Downton Abbey heeft gekeken, kan zich er wat bij voorstellen. Hoe zou je het vinden om op zo’n plek te komen wonen? Dit boek begint met hoe het zover is gekomen. De hoofdpersoon (haar naam wordt niet genoemd) werkt voor de rijke mevrouw Van Hopper, als een soort gezelschapsdame en persoonlijk assistent. Samen brengen ze tijd door in Monte Carlo. In het hotel komen ze Maxim de Winter tegen en ze maken een praatje met hem. Als mevrouw Van Hopper geveld is door de griep, gaat de hoofdpersoon met Maxim uit rijden. Tijdens de autoritjes blijkt dat ze het goed met elkaar kunnen vinden. Mevrouw van Hopper had al verteld dat hij weduwnaar is. Zijn vrouw is vorig jaar verdronken in de baai bij het landgoed. Maar hij praat nooit over haar.

Verder lezen

Leesreis om de wereld: Maleisië

De Maleisische rechter Teoh Yun Ling is net met vervroegd pensioen gegaan en kijkt terug op haar leven. Ze is teruggekeerd naar een bijzondere plek: Yugiri, wat avondnevel betekent. Hier is een Japanse tuin, aangelegd door Aritomo. Die was ooit hovenier van de Japanse keizer. Yun Ling heeft zijn bezittingen geërfd. Er is altijd veel belangstelling geweest voor Aritomo’s werk, waaronder zijn tuin en houtsnedes. Nu wil Yun Ling zorgen dat het bewaard blijft, ook als zij er niet meer is. Ze lijdt namelijk aan een ziekte die haar taalvermogen aantast.

De tuin van de avondnevel is een complex verhaal. In het begin van het boek kost het me moeite om te begrijpen wie de hoofdpersonen zijn. Vanuit het heden kijkt Yun Ling terug op de periode tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog, waarin Japan ook Maleisië aanviel. Yun Ling was de enige overlevende van een jappenkamp. Daar wil ze liever niet aan terugdenken, maar het is duidelijk dat het altijd veel invloed op haar leven heeft gehad. Als jurist was ze betrokken bij de berechting van oorlogsmisdadigers. Ze hoopte hiermee de locatie van het kamp te achterhalen, waar haar zus Yun Hong begraven lag.

Verder lezen

The lottery – Shirley Jackson

Back to the fourties! Zo zou ik dit boek samenvatten. Het is heel anders om een historisch verhaal te lezen dan een boek dat uit die tijd komt. Regelmatig moet ik even schakelen, omdat bepaalde zaken worden verondersteld die in die tijd voor zich spraken, maar nu niet meer. Nog niet iedereen had telefoon en vrouwen werden allemaal aangesproken met Mrs of Miss en de achternaam. Dat kan erg verwarrend zijn als een vrouw bij haar schoonmoeder in huis woont en er dus twee vrouwen met dezelfde achternaam zijn… In hedendaagse historische romans worden mensen gewoon bij de voornaam genoemd. En vaak gaat het daarin over mensen met opvallend moderne opvattingen, bijvoorbeeld wat vrouwenrechten betreft.

In deze verhalenbundel is er geen feminisme te bekennen. Een heel aantal verhalen gaat over moeders die thuis zijn met hun kinderen en worden geacht om voor hun echtgenoot te zorgen. No way dat een man zou koken of iets anders in het huishouden doen of dat een moeder zou werken. Behalve bij mensen met een donkere huidskleur. Er is een verhaal over een jongetje dat een bruin klasgenootje te spelen krijgt. Zijn moeder heeft allerlei vooroordelen en valt van de ene verbazing in de andere als ze het kind ondervraagt, dat zeer beleefd antwoordt.

Verder lezen

De kracht van betekenis – Emily Esfahani Smith

Waarom ben ik op deze wereld? Wat is de zin van mijn leven? Iedereen zal zich dat weleens afvragen en voor iedereen is het antwoord anders. Eerder las ik een Nederlands boek waarin een heleboel mensen hun antwoord op deze vraag geven. De Amerikaans-Iraanse filosoof Emily Esfahani Smith gebruikt ook veel voorbeelden, maar ze benadert het onderwerp ook systematisch. Met name in het eerste deel van De kracht van betekenis vat ze allerlei wetenschappelijk onderzoek samen. Ze stelt dat levenszin hebben niet hetzelfde is als gelukkig zijn. Mensen die alleen maar geluk nastreven, hebben vaker een leven zonder diepgang. Juist in onze tijd ontdekken steeds meer mensen dat materiële rijkdom geen voldoening geeft en ze wenden zich tot andere bronnen. De schrijver concludeert dat een zinvol leven steunt op vier pijlers steunt: ergens bij horen, een doel hebben, verhalen vertellen en transcendentie ervaren.

Verder lezen