Engels

20 januari 2023

To paradise – Hanya Yanagihara

Na het dikke, Amerikaanse Een klein leven had ik wel even genoeg van Hanya Yanagihara. Maar toen iemand van mijn boekenclub To paradise uitkoos om samen te bespreken, keek ik er toch naar uit. Ik besloot om deze keer de originele Engelse versie te lezen en niet de vertaling. Zoals ik al dacht, is het Engels is niet erg moeilijk. Bovendien worden Yanagihara’s lange Engelse zinnen in het Nederlands vaak nóg langer, dus ik heb geen spijt van deze keus.

To paradise is ook dik en Amerikaans. Het bestaat uit drie delen, die zich afspelen in achtereenvolgens 1893, 1993 en 2093. Het eerste verhaal sleept me al gauw mee en ik lees dit vrij vlot. Het gaat over David Bingham, een rijke jongeman die het aan niks ontbreekt. Hij woont met zijn opa in het familiehuis, terwijl zijn jongere broer en zus al zijn uitgevlogen. David heeft wel een blauwe maandag gewerkt bij de bank waar zijn familie eigenaar van is, maar vanwege depressieve periodes is hij daarmee gestopt. Hij geeft eens in de week tekenles op een school. Daar ontmoet hij Edward Bishop. Het is liefde op het eerste gezicht.

Toch is het gelijke geslacht van de geliefden niet het probleem in dit verhaal. Dit is namelijk een alternatieve geschiedenis, waarin een paar Amerikaanse staten, waaronder New York, zich hebben afgescheiden van de rest van Amerika. En in deze Free States is het homohuwelijk al gelegaliseerd. Davids broer is met een man getrouwd en zijn zus met een vrouw. Ze hebben kinderen geadopteerd van vluchtelingen uit het zuiden. Kindertehuizen zitten vol met wezen en kinderen waarvan de ouders te arm zijn om voor ze te zorgen. Ik vind het een mooie vondst om een historisch verhaal te schrijven waarin een bepaald aspect van de geschiedenis is veranderd.

Verder lezen
5 november 2022

Rebecca – Daphne du Maurier

Een jonge vrouw zonder familie komt terecht op een Engels landgoed. Iedereen die Downton Abbey heeft gekeken, kan zich er wat bij voorstellen. Hoe zou je het vinden om op zo’n plek te komen wonen? Dit boek begint met hoe het zover is gekomen. De hoofdpersoon (haar naam wordt niet genoemd) werkt voor de rijke mevrouw Van Hopper, als een soort gezelschapsdame en persoonlijk assistent. Samen brengen ze tijd door in Monte Carlo. In het hotel komen ze Maxim de Winter tegen en ze maken een praatje met hem. Als mevrouw Van Hopper geveld is door de griep, gaat de hoofdpersoon met Maxim uit rijden. Tijdens de autoritjes blijkt dat ze het goed met elkaar kunnen vinden. Mevrouw van Hopper had al verteld dat hij weduwnaar is. Zijn vrouw is vorig jaar verdronken in de baai bij het landgoed. Maar hij praat nooit over haar.

Verder lezen
15 oktober 2022

Leesreis om de wereld: Maleisië

De Maleisische rechter Teoh Yun Ling is net met vervroegd pensioen gegaan en kijkt terug op haar leven. Ze is teruggekeerd naar een bijzondere plek: Yugiri, wat avondnevel betekent. Hier is een Japanse tuin, aangelegd door Aritomo. Die was ooit hovenier van de Japanse keizer. Yun Ling heeft zijn bezittingen geërfd. Er is altijd veel belangstelling geweest voor Aritomo’s werk, waaronder zijn tuin en houtsnedes. Nu wil Yun Ling zorgen dat het bewaard blijft, ook als zij er niet meer is. Ze lijdt namelijk aan een ziekte die haar taalvermogen aantast.

De tuin van de avondnevel is een complex verhaal. In het begin van het boek kost het me moeite om te begrijpen wie de hoofdpersonen zijn. Vanuit het heden kijkt Yun Ling terug op de periode tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog, waarin Japan ook Maleisië aanviel. Yun Ling was de enige overlevende van een jappenkamp. Daar wil ze liever niet aan terugdenken, maar het is duidelijk dat het altijd veel invloed op haar leven heeft gehad. Als jurist was ze betrokken bij de berechting van oorlogsmisdadigers. Ze hoopte hiermee de locatie van het kamp te achterhalen, waar haar zus Yun Hong begraven lag.

Verder lezen
11 oktober 2022

The lottery – Shirley Jackson

Back to the fourties! Zo zou ik dit boek samenvatten. Het is heel anders om een historisch verhaal te lezen dan een boek dat uit die tijd komt. Regelmatig moet ik even schakelen, omdat bepaalde zaken worden verondersteld die in die tijd voor zich spraken, maar nu niet meer. Nog niet iedereen had telefoon en vrouwen werden allemaal aangesproken met Mrs of Miss en de achternaam. Dat kan erg verwarrend zijn als een vrouw bij haar schoonmoeder in huis woont en er dus twee vrouwen met dezelfde achternaam zijn… In hedendaagse historische romans worden mensen gewoon bij de voornaam genoemd. En vaak gaat het daarin over mensen met opvallend moderne opvattingen, bijvoorbeeld wat vrouwenrechten betreft.

In deze verhalenbundel is er geen feminisme te bekennen. Een heel aantal verhalen gaat over moeders die thuis zijn met hun kinderen en worden geacht om voor hun echtgenoot te zorgen. No way dat een man zou koken of iets anders in het huishouden doen of dat een moeder zou werken. Behalve bij mensen met een donkere huidskleur. Er is een verhaal over een jongetje dat een bruin klasgenootje te spelen krijgt. Zijn moeder heeft allerlei vooroordelen en valt van de ene verbazing in de andere als ze het kind ondervraagt, dat zeer beleefd antwoordt.

Verder lezen
14 september 2022

De kracht van betekenis – Emily Esfahani Smith

Waarom ben ik op deze wereld? Wat is de zin van mijn leven? Iedereen zal zich dat weleens afvragen en voor iedereen is het antwoord anders. Eerder las ik een Nederlands boek waarin een heleboel mensen hun antwoord op deze vraag geven. De Amerikaans-Iraanse filosoof Emily Esfahani Smith gebruikt ook veel voorbeelden, maar ze benadert het onderwerp ook systematisch. Met name in het eerste deel van De kracht van betekenis vat ze allerlei wetenschappelijk onderzoek samen. Ze stelt dat levenszin hebben niet hetzelfde is als gelukkig zijn. Mensen die alleen maar geluk nastreven, hebben vaker een leven zonder diepgang. Juist in onze tijd ontdekken steeds meer mensen dat materiële rijkdom geen voldoening geeft en ze wenden zich tot andere bronnen. De schrijver concludeert dat een zinvol leven steunt op vier pijlers steunt: ergens bij horen, een doel hebben, verhalen vertellen en transcendentie ervaren.

Verder lezen
15 augustus 2022

The long way to a small, angry planet – Becky Chambers

The long way to a small, angry planet speelt zich af in de verre toekomst. Mensen leven al lang niet meer alleen op de grotendeels verwoeste Aarde, maar hebben zich verspreid over diverse planeten, manen en zonnestelstels. Sommige families leven al generaties lang in ruimteschepen. Dit klinkt als klassieke science fiction, waarin schrijvers zich helemaal kunnen uitleven in vreemde wezens en bloedstollende technische problemen. Becky Chambers heeft zich hierbij vooral gericht op de sociale interacties.

Dit boek speelt zich af op ruimteschip The Wayfarer, dat zich heeft gespecialiseerd in het maken van tunnels die ver uit elkaar gelegen delen van het heelal met elkaar verbinden. Met een speciale boor kunnen ze nieuwe wormgaten maken. De nieuwste bewoner van het schip is Rosemary, die is aangenomen als klerk die formulieren invult en de communicatie regelt, bijvoorbeeld als ze landen op een planeet. Door de ogen van deze jonge vrouw worden de andere ruimtevaarders geïntroduceerd. De kapitein en drie anderen zijn mensen. Daarnaast is er een soort reptiel en een wezen dat zichzelf als tweetal ziet. De dokter/kok heeft zes handen/voeten en ook zes paar stembanden. Gelukkig is er inmiddels een taal die ze allemaal spreken, al is het met een accent.

Verder lezen
11 juli 2022

Lolita lezen in Teheran – Azar Nafisi

In het midden van de vorige eeuw was de positie van vrouwen in Iran niet heel anders dan in westerse democratische landen. Rond 1980 veranderde dit. Azar Nafisi werkte als docent Engelse literatuur aan de universiteit van Teheran. Ze moest een hoofddoek gaan dragen, ook al was ze geen moslim. In eerste instantie weigerde ze dat. Ze verloor haar baan. Later ging ze elders lesgeven, maar ook dat stopte door strengere regels.

Azar ging thuis stiekem door met college geven aan een groepje vrouwen. Ze bespraken fictie uit binnen- en buitenland. Dit clubje vormt de rode draad van Lolita lezen in Teheran. Het boek heeft vier delen: Lolita, Gatsby, James en Austen. Literaire analyses van de klassiekers zijn verweven met Azars leven in de jaren tachtig. Ik vind het pittig om te lezen, want ik ken de boeken waarnaar verwezen wordt vrijwel allemaal niet. Toevallig heb ik Trots en vooroordeel net gekocht en ik besluit daar gauw in te beginnen, in de hoop dat het laatste deel dan een feest van herkenning kan zijn. Maar over het werk van Jane Austen vertelt ze een stuk minder dan over de andere boeken en eerlijk gezegd vind ik het nog steeds moeilijk om te begrijpen.

De wereld om Azar heen verandert. Alles wat ze op college zegt kan tegen haar worden gebruikt. Studenten maken bezwaar tegen fictieve personages en hun gedrag. Ze probeert over te brengen hoe belangrijk literatuur voor haar is.

Verder lezen
6 juli 2022

Trots en vooroordeel – Jane Austen & Lisette Jonkman

Een tijd geleden begon ik aan Pride & Prejudice, dat voor het eerst uitkwam in 1813. Ik vond het vrij langdradig en ben na wat ploeteren gestopt, om te wachten op de Nederlandse hervertelling door Lisette Jonkman. Zij is bekend door haar grappige feelgoodromans. Haar versie van Trots en vooroordeel verscheen vorig jaar in de serie Wereldklassiekers van Blossom Books. Het is een prachtige uitgave met harde kaft, ontworpen door Sophie Pluim. Zij heeft ook een aantal mooie tekeningen voor binnenin gemaakt. Lisette Jonkman zegt in het voorwoord:

Bepaalde passages heb ik ingekort, samengevoegd of geparafraseerd, terwijl ik andere juist heb uitgebreid (bijvoorbeeld door een gesprek tussen de personages toe te voegen).

In het begin herken ik wat ik eerder in het Engels heb gelezen. Het kost me weer wat moeite, maar na een paar hoofdstukken zit ik helemaal in dit verhaal over de familie Bennet. Dit is een gezin uit een welgestelde, maar niet de rijkste klasse. De vijf dochters hebben sinds kort allemaal de huwbare leeftijd, nu de jongste zestien jaar geworden. De focus ligt op Elizabeth, de een na oudste. Maar het perspectief wisselt regelmatig naar anderen.

Verder lezen
28 mei 2022

11.22.63 – Stephen King

Stel dat je de geschiedenis zou kunnen veranderen, zou je dat dan doen? Jake Epping krijgt de kans om terug te gaan in de tijd. Hij is docent in Maine en gaat regelmatig een hamburger eten in de zaak van Al, die hem op een dag opbelt en vraagt om langs te komen. Al ziet er ineens heel anders uit dan de dag ervoor: hij is grijs geworden en flink afgevallen. Hij vertelt Jake hoe dit kan: achterin zijn restaurant, dat binnenkort zal worden afgebroken, is een gang waardoor je in de tijd kunt reizen. Als je doorloopt, kom je op dezelfde plek, maar dan om 11.58 op de ochtend van 9 september 1958.

Al is er zelf al vaak doorheen gegaan om goedkoop vlees te kopen. Als je via dezelfde weg teruggaat naar het heden, is het altijd twee minuten later, ook al ben je jaren in het verleden geweest. Dat is wat Al had gedaan en daardoor was hij grijs geworden en afgevallen. Na een paar jaar in het verleden kreeg hij kanker en is hij teruggegaan. Nu vraagt hij of Jake wil doen wat hij van plan was: voorkomen dat president Kennedy wordt vermoord in 1963, vandaar de titel 11.22.63.

Verder lezen
21 april 2022

Girl, woman, other – Bernardine Evaristo

Girl, woman, other heeft twaalf hoofdstukken waarin steeds een andere Engelse vrouw aan het woord komt. Allemaal hebben ze Afrikaanse voorouders. De vrouwen zijn met elkaar verbonden op verschillende manieren: er zijn moeders en dochters, collega’s, vriendinnen en geliefden. Ze zijn jong of al ouder, donkerbruin tot bijna wit van huidskleur, ze worden verliefd op mannen en vrouwen en ze hebben allemaal min of meer feministische denkbeelden.

Het begint met Amma, die probeert door te breken als theaterregisseur. Het tweede hoofdstuk vind ik het leukste, over Amma’s dochter Yazz. Amma heeft haar feministisch opgevoed, maar zoals het bij een jongere generatie hoort, vindt Yazz dat alweer achterhaald. Zij vindt geslacht totaal niet interessant, want in de toekomst wordt iedereen non-binair. Verderop in het boek komt Megan aan het woord, die is geboren als vrouw, maar zich nu als non-binair identificeert. Haar oude oma vindt dat prima, al begrijpt ze er niks van. Ik moet nog wennen aan het gebruik van ‘they’ in de enkelvoudige betekenis, wat soms verwarrend is.

Verder lezen