toekomst

5 mei 2023

Klara and the sun – Kazuo Ishiguro

Klara is een AF (artificial friend): een robot met gevoel. Ze kent angst, maar geen verveling. Klara staat in een winkel waar tieners langskomen om een AF uit te zoeken. Het klikt meteen tussen Josie en Klara. Klara and the sun geeft weer hoe Klara de wereld ervaart.

Kazuo Ishiguro’s schrijfstijl is net als in The buried giant gedetailleerd en bevat veel dialogen. Dat past goed bij de observerende manier waarop Klara om zich heen kijkt. Regelmatig heeft ze het over boxes waarin haar beeld is verdeeld. Het lukt me niet om te achterhalen wat ze daar precies mee bedoelt. Heeft dit te maken met haar computerogen? Er wordt regelmatig opgemerkt dat Klara zo slim is en dat blijkt ook wel uit de manier waarop ze praat, maar tegelijkertijd is duidelijk dat ze veel niet echt snapt. En als ze tegen iemand praat, doet ze dat in de derde persoon in plaats van ‘you’ te gebruiken.

Verder lezen
20 januari 2023

To paradise – Hanya Yanagihara

Na het dikke, Amerikaanse Een klein leven had ik wel even genoeg van Hanya Yanagihara. Maar toen iemand van mijn boekenclub To paradise uitkoos om samen te bespreken, keek ik er toch naar uit. Ik besloot om deze keer de originele Engelse versie te lezen en niet de vertaling. Zoals ik al dacht, is het Engels is niet erg moeilijk. Bovendien worden Yanagihara’s lange Engelse zinnen in het Nederlands vaak nóg langer, dus ik heb geen spijt van deze keus.

To paradise is ook dik en Amerikaans. Het bestaat uit drie delen, die zich afspelen in achtereenvolgens 1893, 1993 en 2093. Het eerste verhaal sleept me al gauw mee en ik lees dit vrij vlot. Het gaat over David Bingham, een rijke jongeman die het aan niks ontbreekt. Hij woont met zijn opa in het familiehuis, terwijl zijn jongere broer en zus al zijn uitgevlogen. David heeft wel een blauwe maandag gewerkt bij de bank waar zijn familie eigenaar van is, maar vanwege depressieve periodes is hij daarmee gestopt. Hij geeft eens in de week tekenles op een school. Daar ontmoet hij Edward Bishop. Het is liefde op het eerste gezicht.

Toch is het gelijke geslacht van de geliefden niet het probleem in dit verhaal. Dit is namelijk een alternatieve geschiedenis, waarin een paar Amerikaanse staten, waaronder New York, zich hebben afgescheiden van de rest van Amerika. En in deze Free States is het homohuwelijk al gelegaliseerd. Davids broer is met een man getrouwd en zijn zus met een vrouw. Ze hebben kinderen geadopteerd van vluchtelingen uit het zuiden. Kindertehuizen zitten vol met wezen en kinderen waarvan de ouders te arm zijn om voor ze te zorgen. Ik vind het een mooie vondst om een historisch verhaal te schrijven waarin een bepaald aspect van de geschiedenis is veranderd.

Verder lezen
6 augustus 2022

Quotum II: Semper Sol – Marloes Morshuis

Een paar maanden geleden las ik Quotum: Project Z, een dystopie waarin een paar tieners de hoofdrol spelen. Marloes Morshuis had al aangekondigd dat het een tweeluik zou worden en nu ligt het vervolg in de boekwinkels, genaamd Semper Sol. Het begint meteen met actie, maar in een paar terugblikken word je als lezer wel herinnerd aan wat er in het vorige boek ook alweer was gebeurd. Ik ben blij dat ik het nog niet zo lang heb gelezen, want het is een vrij ingewikkeld verhaal.

Vanwege overbevolking wordt een deel van de Europeanen gedwongen om zeer sober te gaan leven. Zij worden slinkers genoemd. Ze worden vaak met de nek aangekeken, maar er zijn ook mensen die de slinkers stiekem helpen, iets waar grote straffen op staan. Ondertussen is een geheime beweging actief die wil zorgen dat er minder mensen op aarde komen. Ze noemen zichzelf aardengelen. In Project Z werd de jonge aardengel Yannis geïntroduceerd, die ook in dit deel eigen hoofdstukken krijgt. Hij wil zijn slinkervrienden Axel, Tommy en Sunny redden.

Verder lezen
5 maart 2022

Quotum: Project Z – Marloes Morshuis

Quotum is een spannend verhaal over tieners in tijden van menselijke overbevolking. Axel en Tommy en hun ouders zijn aangewezen als slinkers. Luxe is voor hen verboden. Dat betekent geen stroom, geen vlees en geen school. Op de dag dat de nieuwe president wordt verkozen, valt de politie binnen bij het gezin. Axel en zijn broertje weten te ontsnappen, maar hun ouders worden gearresteerd.

Het is in het begin even goed opletten, al legt Marloes Morshuis in heldere bewoordingen uit wat er aan de hand is. De Wereldraad heeft een verdrag gesloten en geeft alle landen een quotum. Elk land met te veel mensen moet daar zelf een oplossing voor bedenken. Er gaan geruchten van de vreselijkste manieren. De Euro-Unie pakt het netter aan: een groep mensen wordt aangewezen als slinkers, zodat ze maar half meetellen. Zo kunnen meer mensen in leven blijven. Er wordt erg neergekeken op de slinkers. Axel en Tommy mogen niet naar school, maar moeten werken als vuilopruimers.

Verder lezen
25 juni 2021

Een modern verlangen – Hanna Bervoets

Hanna Bervoets schreef al een heel aantal romans en talloze columns, maar Een modern verlangen is haar eerste bundel met korte verhalen. De helft van de veertien verhalen speelt zich af in de toekomst, waarin allerlei technologieën het leven hebben veranderd. Er zijn een paar dystopische verhalen waarin mensen vluchten. Bijvoorbeeld in de laatste drie verhalen, die bij elkaar horen, is er de belofte van de nieuwe wereld. Mensen vormen een pit van vier personen en moeten tickets kopen voor de reis die veertien maanden duurt. Elk verhaal heeft andere hoofdpersonen. Het laatste begint onderweg en maakt steeds stapjes terug in de tijd. Die bevalt me nog het minst, omdat de hoop om meer te snappen over de omstandigheden steeds minder wordt. Wel interessant is de opmerking in het middelste verhaal van een man die beweert dat die nieuwe wereld helemaal niet bestaat.

Een kort verhaal bevat niet genoeg ruimte om een volledig toekomstbeeld te schetsen, maar Hanna geeft net genoeg aanwijzingen om je er een beeld van te kunnen vormen. Het vraagt wel wat fantasie van de lezer en je moet niet verwachten dat alles precies is uitgewerkt. Bij de meeste verhalen vind ik dat niet erg.

Verder lezen
18 mei 2021

Kraaien in het paradijs – Ellen de Bruin

Binnen amper drie dagen heb ik Kraaien in het paradijs uitgelezen, maar ik ben er nog niet klaar mee. Ik begin weer bij de eerste bladzijde, waarop binnen een paar zinnen de onheilspellende sfeer voelbaar is. De puzzelstukjes die Ellen de Bruin één voor één aanreikte, in precies het juiste tempo, zijn al op hun plek gevallen. Nu ik niet meer hoef te puzzelen, kan ik nog meer genieten van de prachtige beschrijvingen en ik ontdek nog allerlei toffe details.

Lipa woont op een klein eiland. Ze droomt ervan om te ontsnappen. Het paradijselijke is er allang vanaf: alle landdieren zijn uitgestorven en er zijn nog maar twintig soorten planten. De vijf overgebleven eilanders houden zich in leven met drie soorten groenten, gekookte bladeren, vissen en zeeslakken. Toeristen komen er al jaren niet meer. Maar gisteren is er een vreemdeling met de veerboot meegekomen en Lipa ziet haar kans schoon. Ze moet hem overtuigen om haar mee te nemen.

Verder lezen
24 januari 2021

De maan-zaak – Stuart Gibbs

Een paar jaar geleden hadden we in Amersfoort nog de heerlijke kinderboekenwinkel Speelboek, waar ik altijd cadeautjes kocht voor mijn neefjes en nichtjes. Daar kreeg ik de tip om De maan-zaak te kopen voor mijn neef van negen, die me later vertelde dat hij het een erg leuk boek vond. Ik nam me voor om het zelf ook te lezen, maar bij de bieb was het continu uitgeleend. Vlak voor de bibliotheken weer dicht gingen, kon ik eindelijk een exemplaar uit de kast vissen, dat zichtbaar al veel gelezen was.

Dashiell is twaalf jaar als hij in 2040 als één van eerste mensen op de maan woont. Hij is meegekomen met zijn ouders die allebei onderzoeker zijn en drie jaar lang op Maanbasis Alfa zullen wonen. Dat klinkt misschien spannend, maar Dash vindt het verschrikkelijk. Het eten is vies, de gedeelde wc’s hebben een ingewikkelde gebruiksaanwijzing en hij mist zijn vrienden, ook al kan hij dagelijks met ze bellen. Toch mag hij niet te veel klagen, want het hele maanprogramma kost vreselijk veel geld en de subsidie mag niet in gevaar komen door negatieve verhalen. Elke Moonie moet minstens eens per week een enthousiaste vlog maken. Dash probeert daar dan maar wat leuks van te maken met gekke verhalen over maandraken.

Verder lezen
11 februari 2020

Het helse paradijs & Het Gulden Vlies van Thule – Thea Beckman

Het eerste deel van de toekomsttrilogie van Thea Beckman vond ik heerlijk om te lezen en daarom wilde ik gauw door met het vervolg. Ook dat speelt zich af op Thule, het Groenland van de toekomst, waar de ijskappen zijn gesmolten en een klimaat is zoals vroeger in Europa: deels landklimaat met strenge winters en deels een zacht zeeklimaat. De Thulenen vormen een hechte, vreedzame gemeenschap. De mensen leven in nauwe verbondenheid met de natuur. Ik zou er zo willen wonen, maar moet het helaas doen met de boeken.

Verder lezen

24 januari 2020

Kinderen van Moeder Aarde – Thea Beckman

Vrouwen aan de macht na de Derde Wereldoorlog

Kinderen van Moeder Aarde speelt zich af in de verre toekomst. Het boek begint met een korte samenvatting van de Derde Wereldoorlog. Kernbommen verwoesten de aarde zodanig dat de mensheid grotendeels omkomt.

Niemand van de nog levenden begreep waar die enorme vloedgolven, aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en alles verwoestende tornado’s vandaan kwamen. Weinig mensen kregen ook de tijd erover na te denken. Moeder Aarde had Haar evenwicht verloren. Ze kantelde.

Groenland komt bij de evenaar terecht en de ijskappen smelten. De overgebleven mensen vormen de voorouders van Thule, het nieuwe land. Dit verhaal speelt zich duizend jaar later af, in de tijd van Konega Armina-Dottir als staatshoofd. Haar zoon Christian is een tiener, die leert hoe de natuur zelf voor evenwicht zorgt. Hij is geen kroonprins, want in Thule mogen alleen vrouwen leidinggevende posities hebben. Verder lezen

25 oktober 2019

Doggerland – Ben Smith

De jongen zit te vissen. Hij haalt allerlei afval naar boven, nooit een vis. De wind waait en ruikt zout. Het is koud. Ben Smith trekt me meteen mee in zijn verhaal, dat zich afspeelt op het substation in de Noordzee, omringd door zee en windmolens. De jongen is hier samen met de oude man. Het is hun taak om kapotte windmolens te repareren. Die vallen ten prooi aan de wind en het vocht. Roest vreet aan de palen. Als er ook maar een kiertje ontstaat, gaan de motoren en tandwielen ook roesten. De juiste reserve-onderdelen zijn niet altijd voorhanden. De opbrengst van het windmolenpark is steeds minder.

De jongen vroeg zich vaak af of het ooit zo had gewerkt. Na jarenlang talloze rapporten te hebben gegenereerd, was het systeem nu naar de filistijnen. Het meldde dat er een probleem met de tandwielkast was, terwijl in werkelijkheid de kruimotor kapot was, of dat een generator niet werkte, terwijl het eigenlijk om verroeste pitchmotoren ging. Of het stuurde je naar een heel andere windmolen en dan moesten ze proberen uit te vinden welke windmolen wél kapot was; dan spitten ze eindeloos de rapporten door, alsof ze hoopten grip te krijgen op de verwarde gedachten van een langzaam dementerend brein.

Je ziet hier al dat Kees Mollema een prachtige, vlekkeloze vertaling heeft afgeleverd. Verder lezen