zee

10 maart 2024

Vervolg van de Barrøy-serie – Roy Jacobsen

‘Vervolgboeken zijn zelden beter.’ Dat schreef ik bij De onzichtbaren, het eerste deel van de Barrøy-serie. Uitgerekend hierbij vind ik het tweede boek beter dan het eerste. Het kan liggen aan het moment waarop ik het heb gelezen, maar ik heb hier meer van genoten. Dat klinkt een beetje vreemd bij een verhaal dat zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar het is zó beeldend geschreven.

Deze serie draait om het leven van Ingrid, die op het Noorse eiland Barrøy woont. In Witte zee is ze een dertiger die stevig in haar schoenen staat. Door de omstandigheden woont ze een tijdje helemaal alleen op het eiland. Ze houdt zich in leven door een goede etensvoorraad die ze aanvult door te vissen in de ijskoude zee. Regelmatig roeit ze over naar het hoofdeiland om inkopen te doen, bijvoorbeeld als ze zout nodig heeft om haring te pekelen.

Verder lezen
10 januari 2024

Langs de kustlijn – Dorthe Nors

Van Dorthe Nors las ik eerder fictie. Langs de kustlijn staat echter bij de reisboeken in de bibliotheek. Het gaat over de Noordzeekust en speelt zich vooral af in Denemarken, maar de schrijver maakt ook uitstapjes naar Den Helder en Amsterdam. Later komt het Waddeneiland Sylt voorbij, dat nu bij Duitsland hoort, maar vroeger ook wel Deens is geweest.

Dorthe Nors vertelt over hoe ze opgroeide bij het noorden van de westkust van Denemarken, waar ruimte is. Als jong volwassene verhuisde ze naar Kopenhagen. Ze woonde ook een tijdje op het Waddeneiland Fanø. Voor het schrijven van dit boek reist ze per auto langs oude bekende plekken. Soms reist ze samen met een vriendin, bijvoorbeeld als ze een tocht maakt langs kerken met eeuwenoude fresco’s. Onderweg spreekt ze allerlei mensen.

Verder lezen
12 december 2023

De dochter van de zeemeermin – Lydia Rood

In de bibliotheek zag ik deze historische roman over een zeemeermin, die zich afspeelt rond 1400 in Schotland en West-Friesland. Dat is genoeg informatie voor mij om het te willen lezen! De zeemeermin komt echter pas ergens halverwege ten tonele. De eerste helft van het boek speelt zich af in Schotland. Daar woont Muireall bij haar vader, die de heraut is van de koning. Ze wonen bij het kasteel van Edinburgh. Haar moeder was een selkie, die op een dag haar zeehondenhuid had teruggevonden en in zee was verdwenen. Tenminste, dat beweert de heraut.

Verder lezen
7 juli 2023

Wieren – Miek Zwamborn

Dit is een zeer origineel boek. Ik lees wel vaker non-fictie over bepaalde aspecten van de natuur, maar dit is anders. Miek Zwamborn schrijft over zeewier vanuit allerlei perspectieven: wetenschap, geschiedenis, kunst en allerlei toepassingen door mensen.

In het begin worden de termen ‘algen’ en ‘wieren’ door elkaar gebruikt en het is me nog steeds niet duidelijk of het ene nou een deelgroep van de andere is. Het boek heeft geen duidelijke structuur. Historische weetjes worden afgewisseld met eigen ervaringen van de schrijver, wat haast poëtisch wordt. Ze heeft een huis op het Schotse eiland Mull en daar oogst ze zelf weleens zeewier, om ermee te koken.

Verder lezen
14 mei 2022

Zeedieren zijn stille wezens – Sabina Berman

Karen woonde de eerste tien jaar van haar leven in een kelder in Mexico, grenzend aan een stukje strand aan de zee. Ze at zand als ze honger had. Toen kwam haar tante in beeld, die het meisje onder andere leerde praten. Karen bleek autisme te hebben, wat haar beperkingen gaf, maar ook een paar uitzonderlijke talenten.

In Zeedieren zijn stille wezens kijkt Karen als veertiger terug op haar leven tot nu toe. Ze is door haar tante betrokken bij de tonijnfabriek, die het zwaar heeft door strenge regels en overbevissing. Tijdens haar studie zoötechniek valt Karen ook op door haar kijk op de vee-industrie. Karen bekijkt de dingen anders. Ze zwemt tussen de tonijnen en leeft zich in, terwijl andere mensen alleen hun eigen belang zien.

Verder lezen
25 april 2022

De zee, de zee alleen – Tineke Hendriks

De Noorse zeeschilderes Betzy Akersloot-Berg bracht het laatste deel van haar leven door op Vlieland. Daar overleed ze in 1922, dus dit jaar precies een eeuw geleden. Ter gelegenheid daarvan is de geromantiseerde biografie De zee, de zee alleen verschenen. Ik las het tijdens een paar dagen op Vlieland, waar zelfs een straatje naar Betzy is genoemd.

In 1850 werd Betzy Berg geboren in het zuiden van Noorwegen. Tekenen en schilderen was haar liefste bezigheid. Ze wilde graag een kunstopleiding doen, maar dat konden haar ouders niet zomaar betalen. Betzy voelde zich beklemd door de verwachtingen van haar als jonge vrouw. Daarom meldde ze zich aan als zendeling en vertrok voor vijf jaar naar het noordelijkste puntje van Noorwegen, waar het in de zomer bijna niet donker wordt en de zon zich tijdens de ijskoude winter een paar maanden lang niet laat zien.

Verder lezen
15 februari 2022

Onder het oppervlak – Mariasole Bianco

De Italiaanse zeebioloog Mariasole Bianco is gefascineerd door al het leven onder water. In Onder het oppervlak vertelt ze enthousiast over de meest vreemde vissen, koraal, algen, pinguïns en nog veel meer bewoners van de zee. Zelfs op 10 kilometer diepte is nog leven te vinden: kleurloze dieren voeden zich daar met wat van boven naar beneden komt gedwarreld. Ze zijn bestand tegen het koude water en de hoge druk, onder andere door hun traagheid. Ze kunnen daardoor erg oud worden. Ik vind het geweldig om over dit alles te lezen en vlieg door de eerste helft van het boek heen.

Mensen weten nog maar weinig van wat zich diep in de oceaan afspeelt. Sterrenkundigen en ruimtevaarttechnologen hebben honderden malen grotere budgetten dan oceaan-onderzoekers. Er zijn gedetailleerdere kaarten van de maan dan van de zeebodem. Toch wordt steeds duidelijker hoeveel invloed de zee heeft op ons klimaat en op ecosystemen. Dat is ook logisch als je bedenkt dat 71% van onze aarde bedekt is met water.

Verder lezen
5 februari 2022

De onzichtbaren – Roy Jacobsen

Op het Noorse eiland Barrøy woont Ingrid met haar familie. Het eiland is ongeveer één bij een halve kilometer groot en er zijn nog wat rotseilandjes omheen, die ook van de familie zijn. Ze leven er samen met schapen, koeien en nog wat dieren. Verder vissen ze veel en verbouwen ze aardappelen. Het is hard werken om in leven te blijven.

In de loop van De onzichtbaren groeit Ingrid op van klein meisje tot volwassen vrouw, in gezelschap van haar ouders, haar tante en haar opa. Vader Hans is de eerste drie maanden van het jaar uit vissen. Verder timmert hij nieuwe gebouwen, die keer op keer door storm worden verwoest. De donkere, koude winter duurt lang. Niemand klaagt. Ze praten hoogstens over praktische zaken.

Verder lezen
16 januari 2022

Niets ontgaat ons – Janke Reitsma

Koen is vijftien als hij zijn babyzusje Aukje meeneemt naar het wad. Hij wil haar laten zien hoe mooi het daar is, met de strandvogels en de zeehonden. De dokter heeft gezegd dat het meisje waarschijnlijk voor haar eerste verjaardag zal sterven. Koen wil dat ze dan in elk geval in het paradijs is geweest. Bij eb zal hij over het wad wandelen naar het eilandje met baken, waar hij al jaren door zijn verrekijker naar kijkt, maar nog nooit eerder is geweest.

De hoofdstukken waarin Janke Reitsma over deze wadlooptocht vertelt, wordt afgewisseld met terugblikken. Koen woont samen met zijn ouders op een afgelegen plek: tussen twee dorpen in, aan de dijk van de Waddenzee. Het gezin krijgt zelden bezoek. Dat is niet voor niks, want in het verleden had bemoeienis van buiten verstrekkende gevolgen. Wanneer Koen dertien is, wil hij weten wat er precies is gebeurd in zijn vroege jeugd, maar aan wie moet hij dat vragen?

Verder lezen