Nederlands

17 maart 2022

Het moois dat we delen – Ish Ait Hamou

Het moois dat we delen begint met beschrijvingen van iemand die na lange tijd is teruggekeerd naar haar ouderlijk huis. Daar is alles hetzelfde gebleven, terwijl de wereld om haar heen totaal is veranderd. Op de eerste bladzijden geniet ik van de mooie taal. Daarna lees ik wat sneller, want ik wil graag weten wat er met deze hoofdpersoon aan de hand is. De schrijver geeft het niet zomaar weg, maar geeft kleine hints waardoor ik het op een gegeven moment wel kan raden.

Ik ga het hier toch maar verklappen, want zelf vind ik het iets te lang duren voor het duidelijk wordt. Soumia is betrokken geweest bij een terroristische aanslag en heeft daarvoor vijf jaar lang in de gevangenis gezeten. Het vreemde is dat ze er niks van wist. Hoe kan je dan zo’n straf krijgen? Ze begrijpt het zelf ook niet goed. Maar in de buurt wordt ze door bijna iedereen met de nek aangekeken. Het ergste is nog dat haar broertje van elf er ook op wordt aangesproken. Hoe kan Soumia hier het beste mee omgaan? Gelukkig zijn er mensen die haar nog wel wat gunnen en ze gaat werken bij de plaatselijke winkel.

Verder lezen
13 maart 2022

De hemel is altijd paars – Sholeh Rezazadeh

De Iraanse Arghavan heeft een kringloopwinkel in Amsterdam. Bij alles wat ze verkoopt, heeft ze een verhaal. De winkel heeft vaste bezoekers, zoals de vrolijke danseres Anna en fluitist Mees. Tegenover de winkel staan judasbomen, met hun paarse sluiers. In De hemel is altijd paars staan veel mooie metaforen die over bomen gaan.

Arghavan vindt het niet altijd makkelijk om in Nederland te leven. Hoe zij denkt en doet sluit vaak niet aan bij anderen en dat maakt haar verlegen, vooral als ze twijfelt. Wat ze duidelijk observeert, durft ze soms wel te uiten, zoals hoe ze Nederlanders ziet:

Je moet werken, iedereen heeft het druk. Hoe drukker hoe beter. Je mag niet stilstaan, maar ondertussen vergeet je om te leven en te genieten van de simpele dingen.

Verder lezen
9 maart 2022

Doe het toch maar – Babs Gons

Babs Gons is al jaren actief als spoken word-artiest, maar nu staat haar poëzie ook op papier. Het voorwoord van Doe het toch maar is meteen het eerste gedicht. Het gaat over taal, over wat woorden kunnen doen en hoe dynamisch ons taalgebruik is. Ik vind het meteen geweldig en ook de verzen die daarna komen zijn erg sterk.

precies goed

soms wil je gewoon je hoofd op de aarde leggen
je vuist naar de hemel heffen
de tranen laten komen en zeggen
het is zeker omdat ik zwart, wit, vrouw
dik, dun, te groot, te klein
te lief, onaardig
omdat ik lelijk, eerlijk
direct, poëtisch, welbespraakt
te zichtbaar, onzichtbaar
kwetsbaar
onbegrepen, geprezen
arm, trots en confronterend ben?
daarom zeker!

en dat de aarde je dan met haar zachte handen
heel voorzichtig omhoogduwt
je op de wang kust en fluistert
het is omdat je zo ontzetten mens bent
niet te veel, niet te weinig, gewoon genoeg mens
net zo mens als andere mensen
precies goed

Verder lezen
5 maart 2022

Quotum: Project Z – Marloes Morshuis

Quotum is een spannend verhaal over tieners in tijden van menselijke overbevolking. Axel en Tommy en hun ouders zijn aangewezen als slinkers. Luxe is voor hen verboden. Dat betekent geen stroom, geen vlees en geen school. Op de dag dat de nieuwe president wordt verkozen, valt de politie binnen bij het gezin. Axel en zijn broertje weten te ontsnappen, maar hun ouders worden gearresteerd.

Het is in het begin even goed opletten, al legt Marloes Morshuis in heldere bewoordingen uit wat er aan de hand is. De Wereldraad heeft een verdrag gesloten en geeft alle landen een quotum. Elk land met te veel mensen moet daar zelf een oplossing voor bedenken. Er gaan geruchten van de vreselijkste manieren. De Euro-Unie pakt het netter aan: een groep mensen wordt aangewezen als slinkers, zodat ze maar half meetellen. Zo kunnen meer mensen in leven blijven. Er wordt erg neergekeken op de slinkers. Axel en Tommy mogen niet naar school, maar moeten werken als vuilopruimers.

Verder lezen
1 maart 2022

Identiteit – Paul Verhaeghe

Als je iemand vraagt om zich voor te stellen, krijg je meestal een antwoord van de volgende vorm: ‘Ik ben Lalagè, 40 jaar oud, ik woon in Amersfoort met mijn echtgenoot en mijn beroep is data-analist.’ De meeste mensen identificeren zich met hun beroep en hun gezin. Sommigen zullen er nog aan toevoegen ‘ik ben Ajax-fan’ of ‘ik ben moslim’. De moderne mens wil toch ergens bij horen, al willen we vooral onszelf zijn.

Paul Verhaeghe schetst hoe dit in de loop van de eeuwen veranderd is, onder invloed van eerst het christendom en later de verlichting en de wetenschap. Hij betoogt dat onze identiteit grotendeels afhangt van onze omgeving. We nemen de normen en waarden van onze ouders en onze maatschappij over. Dat beïnvloedt sterk wat we doen en willen.

Verder lezen
18 februari 2022

Het huwelijk – Christine Van den Hove

Vorig jaar las ik Colombe, het prachtige debuut van Christine Van den Hove. Ik heb dan ook uitgekeken naar haar tweede roman, die in januari is verschenen. Op de voorkant staat een oude trouwfoto. De suggestie wordt gewekt dat dit Justine en Gaspard zijn, de hoofdpersonen van Het huwelijk. Het wordt niet expliciet verteld, maar waarschijnlijk zijn dit de grootouders van de schrijver. Ik vermoed dat ze zich door hen heeft laten inspireren voor dit verhaal, maar er veel zelf bij heeft moeten bedenken.

Het speelt zich af in Vlaanderen, te beginnen in 1928. Justine is in verwachting. Met haar echtgenoot Gaspard woont ze nog op de boerderij van haar familie. Als dochter Adèle wordt geboren, is Gaspard heel gelukkig. Justine belandt echter in een sombere periode. Waarom kan ze wel als juffrouw een hele klas met kinderen aan, maar lukt het haar niet om liefde te voelen voor haar eigen kind?

Verder lezen
9 februari 2022

Restmens – Marjolein Visser

Restmens draait om twee personages die anders zijn. Pim is zestien en verstandelijk beperkt. Zijn hoofdstukken hebben de vorm van een fictieve radio-uitzending, waarin Pim vertelt wat er allemaal gebeurt in zijn leven. David is bijna veertig en woont in een aanleunwoning, maar een paar jaar geleden was hij nog een flirterige man.

Ik moet flink wennen in dit boek, want Marjolein Visser houdt zich aan de schrijversregel ‘Show, don’t tell’. Als lezer krijg je maar af en toe een hint van Pims beperkingen en van hoe het komt dat David in een rolstoel zit en veel pijn lijdt. Bovendien zijn er in Davids hoofdstukken flashbacks, of toch niet, dan ga ik weer een alinea terug, maar zelfs dan weet ik niet altijd zeker wanneer het zich afspeelt. Er is in het midden een mooi langer hoofdstuk met Davids gedachten, maar ook daar raak ik verward: hij heeft het eerst over zijn moeder en dan is ‘zij’ ineens zijn ex-vriendin Eefje. Pas helemaal aan het einde ontmoeten de hoofdpersonen elkaar, daarvoor moet je dus continu schakelen tussen twee losstaande verhalen.

Verder lezen
1 februari 2022

De Huisgenoten-serie

Vijf vrouwen van achterin de twintig wonen al jaren in een huis in Utrecht. De vijf delen van de Huisgenoten-serie beschrijven het laatste jaar waarin ze daar samen leven. Het begint met de traditionele barbecue en de sfeer zit er al meteen in. Het is wel even wennen aan de vele personages, maar ingewikkeld wordt het niet, want de vijf zijn heel verschillend.

Esmée is de meest uitbundige en zij zingt regelmatig hard mee met de radio in de keuken. Ze heeft haar eigen praktijk als psycholoog voor singles. De vijf meiden hebben al wat vriendjes versleten, maar allemaal zijn ze de ware nog niet tegengekomen. Dat gebeurt natuurlijk wel in de loop van deze serie, want daarvoor is het feelgood.

Verder lezen
16 januari 2022

Niets ontgaat ons – Janke Reitsma

Koen is vijftien als hij zijn babyzusje Aukje meeneemt naar het wad. Hij wil haar laten zien hoe mooi het daar is, met de strandvogels en de zeehonden. De dokter heeft gezegd dat het meisje waarschijnlijk voor haar eerste verjaardag zal sterven. Koen wil dat ze dan in elk geval in het paradijs is geweest. Bij eb zal hij over het wad wandelen naar het eilandje met baken, waar hij al jaren door zijn verrekijker naar kijkt, maar nog nooit eerder is geweest.

De hoofdstukken waarin Janke Reitsma over deze wadlooptocht vertelt, wordt afgewisseld met terugblikken. Koen woont samen met zijn ouders op een afgelegen plek: tussen twee dorpen in, aan de dijk van de Waddenzee. Het gezin krijgt zelden bezoek. Dat is niet voor niks, want in het verleden had bemoeienis van buiten verstrekkende gevolgen. Wanneer Koen dertien is, wil hij weten wat er precies is gebeurd in zijn vroege jeugd, maar aan wie moet hij dat vragen?

Verder lezen