Twaalf keer tucht – Anna Enquist

In de bibliotheek lees ik de eerste bladzijde van Twaalf keer tucht, over een Rotterdamse arts die in mei 1940 het bombardement meemaakt. Ik ben meteen gegrepen. Ook de volgende twee verhalen spelen zich dan en daar af, maar dan hoor ik de bommen door de oren van een dierentuinmedewerker en een jonge vrouw die aan haar geliefde denkt. Anna Enquist heeft het zeer invoelend beschreven.

Ik lees korte verhalen altijd tussen romans door, want het schakelen vraagt wat extra aandacht, dus ik lees het liever niet allemaal achter elkaar. Het favoriete thema van Anna Enquist staat in een aantal verhalen centraal: muziek. Er is een mooi portret van Alma Mahler en een heel kort verhaal over de zus van Mozart. Ook beschrijft Anna haar eigen ervaringen met het instuderen van een stuk van Schumann. De bladmuziek is op de linkerbladzijde afgedrukt en de tekst op de rechter.  Verder lezen

Twee boeken uit Oost-Vlaanderen

Voor mijn leesreis door de provincies koos ik De geesten van Ter Welle, over bewoners van een landgoed in Oost-Vlaanderen. Aarzelend wat ik daarover zou kunnen schrijven, begin ik aan het volgende boek op mijn stapel: het debuut Confituurwijk. Ik wist niet eens dat de schrijver Vlaams was, maar op de eerste bladzijde staat al expliciet dat het zich ook in Oost-Vlaanderen afspeelt! Daarom gaat dit artikel gaat het over deze twee boeken, die verder erg van elkaar verschillen.

Verder lezen

Dwaallicht – Josha Zwaan

Marthe is met haar gezin op vakantie. Op een Frans eiland zijn ze met z’n vijven op het strand. Haar dochter leest een boek, haar jongste zoon graaft een geul in het zand en haar oudste is met haar man in de zee. Als die twee al een tijdje onzichtbaar zijn geworden, raakt Marthe in paniek. Ze zullen toch niet verdrinken… Rustig blijven, ademhalen, spreekt ze zichzelf toe.

Dan springt het verhaal naar vier jaar eerder. Marthe werkt aan de vertaling van een Frans boek. Ze houdt van dit werk, maar deze keer wil het niet vlotten. Ze vraagt uitstel en dat wordt afstel. Haar gedachten zijn wazig. Ook het huishouden lijdt eronder. Tegelijkertijd is ze doodsbang dat haar kinderen of haar man iets ergs zal overkomen. Haar man Barend probeert tot haar door te dringen en ook haar ouders en haar zus hebben door dat het niet goed gaat.

Verder lezen

Philip en de anderen – Cees Nooteboom

Cees Nooteboom debuteerde al toen hij 20 jaar was. Philip en de anderen verscheen in 1955. Later werd hij bekend door zijn reisverhalen en ook in dit boekje wordt al flink gereisd. Ik zag een beetje tegen dit boek op, wat ik zelf niet zo snel zou kiezen, maar we bespreken het over een paar maanden met de leeskring.

In het eerste deel gaat Philip op bezoek bij zijn oom. Dit wordt prachtig beschreven, op een sprookjesachtige manier. Oom Antonin Alexander heeft een klavecimbel en laat Philip kennismaken met de oude componisten. Ook maken ze een busritje in de avond, om aan het water te gaan picknicken. Philip heeft immers verteld dat hij dat graag doet. De gesprekken zijn zo mooi en diepzinnig.

Verder lezen

De vorm van geluid – Gregor Verwijmeren

Mensen maken steeds meer geluid. Tegelijkertijd lijden steeds meer mensen aan lawaai. Vaak is dat geluid van buiten, maar het kan ook iets zijn wat in je eigen oren lijkt te klinken: tinnitus, afgekort als T. Het kan een fluittoon zijn, een ruis, iets dat pulseert of zelfs hele muziekstukken. Vaak gaat T gepaard met overgevoeligheid voor geluiden: H, hyperacusis. Gregor Verwijmeren heeft zijn eigen ervaringen met deze soms helse aandoening omgezet in prachtige literatuur. De vorm van geluid is sterk autobiografisch.

Veel T-lijders hebben een beroep of hobby die met muziek te maken heeft. Gregor studeerde ooit aan het conservatorium. Daar werkt hij nu als muziekcatalogiseerder. Als de T hem overvalt, staat zijn hele leven op zijn kop. Hij kan zelfs niet meer slapen van de herrie in zijn oren. Hoe zal hij ooit nog zijn werk goed kunnen doen? En hoe moet hij verder met zijn gezin als hij de huiselijke geluiden niet meer kan verdragen? Lezen en schrijven lukt al helemaal niet meer. Verder lezen

De moeder van Ikabod & andere verhalen – Maarten ’t Hart

In 2018 won Maarten ’t Hart de Biesheuvelprijs met zijn verhalenbundel De moeder van Ikabod. Ik had echter net Magdalena gelezen, waarin ’t Hart in herhaling valt en te veel blijft zeuren over wat er allemaal niet klopt aan de bijbel en het christelijk geloof. Daardoor bleven de verhalen in de kast staan. Terwijl ik wachtte op de nieuwe winnaar van de Biesheuvelprijs, las ik ze alsnog.

Verder lezen

Wij en ik – Saskia de Coster

In één van de villa’s op de berg woont het gezin Vandersanden: moeder Mieke, vader Stefaan en dochter Sarah. In Wij en ik staan hun gedachten en herinneringen, dingen die ze nooit aan een ander mens zouden vertellen. Naar buiten toe zijn ze immers het ideale gezin. Stefaan is manager bij een farmaceutisch bedrijf en Mieke wijdt zich aan het onderhoud en de inrichting van hun enorme huis plus tuin.

Mieke en Stefaan waren al jaren getrouwd toen Sarah geboren werd. Voor Stefaan was het de ultieme bekroning op hun geluk, maar Mieke had getwijfeld. Toch doet ze haar uiterste best om Sarah netjes op te voeden. Die moet het minstens twee weken tevoren in de familie-agenda aangeven als ze een avond op stap wil en over de tijd van thuiskomst valt ook niet te twisten. Verder lezen

Het vogelhuis – Eva Meijer

Gwendolen Howard groeit op in een welgesteld gezin in Wales, waar aandacht is voor de natuur. Haar vader verzorgt vaak gevallen vogeltjes in een kartonnen doosje, totdat ze weer zelf verder kunnen. Hij is een bekend dichter en mensen komen van heinde en verre naar zijn salonavondjes, om te luisteren naar poëzie en muziek. Len speelt viool en moet ook altijd optreden. Toch ligt het niet voor de hand dat ze als jonge vrouw in haar eentje naar Londen vertrekt om viool te studeren aan het conservatorium. Via een vriend van haar vader krijgt ze een baan in een orkest. Maar ze mist de vogels. Er zijn er wel een paar in de Londense parken, maar het is niet te vergelijken met de band die ze vroeger thuis met bepaalde vogels had. Vioolspelen is heel belangrijk voor Len, maar haar grootste liefde is voor de vogels; daar wil ze haar leven aan wijden, door onderzoek te doen. En dan niet in een laboratorium, maar in de natuurlijke situatie.

Verder lezen

Een hemel zonder schroeven – Marieke van Meijeren

In 2065 begraaft Maria haar man Aron. Ze vindt het een heel naar idee dat hij nu onder de koude aarde ligt. Haar zoon Seth, die normaal in Oeganda woont, logeert bij haar. Maar hij is vaak op stap, onder andere om een plek in een verzorgingstehuis te vinden voor zijn moeder. Maria ziet dat niet zitten, want dan kan ze haar twee katten niet meenemen.

Maria’s gedachten zijn vaak warrig en Marieke van Meijeren geeft dat op een poëtische manier weer. In het begin kost het me daarom moeite om in het verhaal te komen, ook omdat er veel flashbacks naar vroeger zijn. Die gaan met name over de tijd dat Seth een peuter was en Maria gedwongen werd opgenomen op een psychiatrische afdeling. Ze was depressief doordat ze in Afrika in een oorlogsgebied had geleefd. Maar dat haar kind tijdelijk door anderen werd verzorgd, leverde ook een trauma op.

Verder lezen

Het einde van de punk in Helsinki – Jaroslav Rudiš

Ole is eigenaar van café Helsinki, in een industriële stad in het oosten van Duitsland. Boven de straat lopen buizen waar water door ruist. Onder de stad wordt een tunnel gegraven. Er wordt met springstof gewerkt, dan trilt de aarde en de glazen in het café rinkelen. De stamgasten trekken zich er niets van aan en steken nog een sigaret op of bestellen een biertje of een bord soljanka: soep die Gabi heeft gekookt. Met veel humor vertelt Jaroslav Rudiš over deze mensen. Op een gegeven moment fantaseert Ole over een plaat over café Helsinki, met tien nummers over de vaste bezoekers. Het zijn acht grappige portretjes inclusief typische uitspraken, zoals van Oles huisgenoot de Prager:

De basis voor een goede maaltijd zijn goede ingrediënten en er zo min mogelijk mee doen. Misschien geldt dat ook wel voor relaties. Maar de goede ingrediënten zijn vermoedelijk op.

Verder lezen