China

10 oktober 2024

Dit is ook China – Cindy Zhu Huijgen

Cindy Zhu Huijgen werd als baby uit China geadopteerd door een Nederlands echtpaar. Al jong was ze gefascineerd door haar geboorteland. Daarom besloot ze om Chinese taal en cultuur te gaan studeren. Inmiddels woont ze alweer een aantal jaren in Beijing en werkt ze als correspondent voor verschillende Nederlandse media. In Dit is ook China vertelt ze haar persoonlijke ervaringen met geadopteerd zijn en het wonen en werken in China. Dat doet ze in korte, indringende hoofdstukken, die toch lichtvoetig zijn.

Als journalist is haar Chinese uiterlijk handig, want ze valt niet meteen op. Cindy heeft drie verschillende telefoons, om te zorgen dat ze niet te snel door de mand valt. Toch komt ze af en toe in aanraking met politie, als ze ergens verslag probeert te doen. Bovendien word je in China overal in de gaten gehouden door talloze camera’s. Ook tijdens de coronapandemie woonde Cindy in China en ze deed in januari 2020 verslag vanuit Wuhan, waarna ze op het nippertje de stad uit kon komen.

Verder lezen
30 januari 2024

Dromen van Joy – Lisa See

Een vervolgboek zou eigenlijk altijd een samenvatting van het vorige deel moeten bevatten. Ruim vijf jaar geleden las ik De meisjes van Sjanghai en ik heb natuurlijk mijn blogartikel, maar daarin vertel ik het einde niet. Hoe zat het ook alweer met de zussen Pearl en May? Ze kwamen in 1937 vanuit China naar Californië, waar ze trouwden met twee Chinese mannen. Ze gingen wonen in Chinatown in Los Angeles. Daar werd Joy geboren. Nu moet ik wel iets vertellen over het einde van het vorige deel, dus als je dat niet wilt weten, ga dat dan eerst lezen!

Verder lezen
19 augustus 2023

De spijker – Zhang Yueran

Voor de begrafenis van haar opa is Li Jiaqi terug in de plaats waar ze als kind woonde. Op school was ze een buitenbeentje. Samen met nog een paar onpopulaire kinderen vormden ze een groepje vrienden. De stad is erg veranderd, maar toch herkent Jiaqi wel wat. Tot haar verbazing is de flat waar haar vriend Cheng Gong woonde niet afgebroken, in tegenstelling tot alle gebouwen eromheen. Tegen beter weten in gaat ze naar binnen en belt aan bij het vertrouwde nummer. De deur gaat open. Daar staat Gong.

Een nacht lang halen de vrienden herinneringen op. De hoofdstukken wisselen af tussen Jiaqi en Gong. Soms overlapt hun verhaal een beetje. Over het algemeen is het chronologisch verteld. Het lijkt erop dat de kinderen aan de ene kant streng worden opgevoed en aan de andere kant veel vrijheid hebben om zelf buiten te spelen. Dat komt ook doordat ze niet in harmonieuze gezinnen opgroeien. Ze krijgen te maken met scheidingen, drankmisbruik en armoede.

Verder lezen
15 april 2023

Alles onder controle: leven in de kieren van de Chinese dictatuur

Er zijn al veel spannende dystopische boeken geschreven over het leven in een dictatuur, waarin je continu in de gaten wordt gehouden. Het nieuwe boek van Eva Rammeloo is echter non-fictie, want ze vertelt over haar eigen ervaringen als journalist in China. Na negen jaar heeft ze aangekondigd terug naar Nederland te verhuizen. Haar gezin had die stap al gemaakt na het uitbreken van de coronapandemie. Eva reisde dapper heen en weer, maar nu is het genoeg. Het is niet nodig om expliciet toe te lichten waarom ze deze keuze nu maakt, want dit boek zegt genoeg.

Een paar maanden geleden las ik haar vorige boek uit 2017. In Het geluk van de Chinezen beschrijft ze het leven van diverse gewone Chinezen. Hun welvaart is toegenomen, maar er zijn ook negatieve ontwikkelingen. Ook in Alles onder controle staat het leven van gewone mensen in China centraal. De kapstok hiervoor is de allesbepalende politiek van president Xi Jinping. Het begint dan ook met een beschrijving van zijn leven en zijn ideeën. De verhalen over zijn jeugd op het platteland zijn inmiddels legendarisch. Dit gedeelte vind ik wat taai om te lezen, hoe toegankelijk Eva het ook beschrijft. Ze probeert te duiden hoe het Xi lukt om de Chinezen zo massaal achter zich te krijgen.

Verder lezen
13 februari 2023

Half a lifelong romance – Eileen Chang

Een paar jaar geleden had ik een Chinese collega. Zij vertelde me over één van haar lievelingsschrijvers: Eileen Chang. Haar werk is niet in het Nederlands vertaald, maar wel in het Engels. (Dit boek is wel in het Nederlands vertaald! Zie de reacties onder dit artikel.) De bibliotheek in de provincie Utrecht heeft één van haar boeken in de collectie: Half a lifelong romance, dat voor het eerst verscheen in 1948. De vertaling van Karen Kingsbury uit 2014 vind ik erg goed, want het Chinese schijnt erin door, terwijl de zinnen goed lopen.

De roman speelt zich af itijdens de jaren 1930 in Shanghai. Shuhui en Shijun, twee mannen die collega’s en vrienden zijn, ontmoeten Manzhen tijdens de lunch. In de periode die volgt, lunchen ze elke dag met haar samen. Shijun zegt daarbij veel minder dan de andere twee. In stilte wordt hij verliefd op Manzhen. Het duurt even voor hij dat aan haar durft te bekennen en dan gaat het nog in zeer bedekte termen. Maar zij begrijpt het. Hun impliciete manier van communiceren maakt het niet makkelijker, maar ook de omstandigheden zijn niet ideaal.

Verder lezen
11 december 2022

Het geluk van de Chinezen – Eefje Rammeloo

Als je meer wilt weten over het leven in China, moet je bij Eefje Rammeloo zijn. Zij woont als correspondent in Shanghai en schrijft onder andere voor dagblad Trouw. De afgelopen tijd bericht ze vooral over de strenge coronamaatregelen die China nog steeds ontregelen en waar nu ineens verandering in komt. In dit boek uit 2017 is daar uiteraard nog geen sprake van. De Chinese economie groeide als kool. Het geluk van de Chinezen is gebaseerd op een aantal artikelen waarin ze het dagelijks leven van Chinezen beschrijft.

Eefje portretteert allerlei mensen. Het is me vaak niet duidelijk wat hun voornaam en wat hun achternaam is. Soms komt de achternaam eerst, zoals in China gebruikelijk is, en soms komt de voornaam eerst. In het eerste hoofdstuk beschrijft ze vier middenklassegezinnen, van behoorlijk rijk naar vrij arm. Aan de hand van allerlei mensen komen diverse thema’s voorbij: hun woningen, werk, scholen, vrijetijdsbesteding en het beleid van de communistische regering. Ik vind het hoofdstuk over religie erg boeiend. Er zijn zowel legale als illegale kerken. Zowel het aantal christenen als het aantal moslims groeit.

Verder lezen
9 november 2020

Tien liefdes – Zhang Yueran

Zhang Yueran is een Chinese schrijver van mijn leeftijd. Maar het eerste verhaal in dit boek gaat over een Nederlander, namelijk Vincent van Gogh. De hoofdpersoon is een zonnebloem die door hem geschilderd wordt. Ze wordt verliefd op de man en wil mens worden, net als de kleine zeemeermin uit het bekende sprookje. Ik vind het een prachtig begin.

Het verhaal van de zonnebloem is door vertaler Annelous Stiggelbout toegevoegd aan de oorspronkelijke bundel Tien liefdes en het past er perfect bij. Terugkomend thema is een jonge vrouw die in contact komt met een oudere man, en dat steeds in een min of meer surrealistische sfeer. Soms is het echt luguber en soms is het meer sprookjesachtig, zoals bij het verhaal over Pinokkio die als volwassene zijn huis niet meer uit kan door zijn extreem lange neus.

Verder lezen
8 januari 2020

Keizerlijk geel – Lucas Zandberg

Terwijl het grote Britse rijk in de negentiende eeuw werd geregeerd door koningin Victoria, stond het eveneens enorme China ook onder het bewind van een vrouw: Cixi. Lucas Zandberg is voor zijn nieuwste historische roman Keizerlijk geel in de huid van deze dame gekropen. Dat viel nog niet mee, want De Verboden Stad heet niet voor niets zo. Toch heeft hij zo veel mogelijk onderzoek gedaan naar de politieke situatie van die tijd, wat in combinatie met zijn fantasie een spannend verhaal heeft opgeleverd.

Cixi is de dochter van een hoge ambtenaar. Ze wordt door de moeder van de keizer uitgekozen als één van zijn concubines, van de laagste rang. Dat betekent dat ze afscheid neemt van haar familie. Ze krijgt een eigen kamer met een eigen eunuch in de Verboden Stad. Verder lezen

6 november 2019

Selma – Carolijn Visser

Selma Vos was één van de weinige Nederlanders die in China woonde toen Mao Zedong aan de macht was. Carolijn Visser vertelt haar levensverhaal niet chronologisch. Het begint op het moment dat Selma na een paar maanden in Nederland in 1966 teruggaat naar haar gezin in Peking. Dan wordt meteen al duidelijk dat er iets mis is: haar zoon staat op het vliegveld, maar haar man is er niet.

Door dit begin wordt mijn belangstelling meteen gewekt. Dit is niet het eerste boek dat ik over China lees, maar het blijft een fascinerend land, omdat het zo enorm en zo anders is. Dat het beleid van Mao verschrikkelijke gevolgen had, is bekend. Maar Selma’s man heeft een hoge positie, wat privileges met zich meebrengt. Het doet me denken aan Animal farm: alle dieren zijn gelijk, maar sommige meer dan andere… Toch voel ik al me al snel verbonden met deze Nederlandse vrouw en hoop dat het goed afloopt met Selma en haar gezin.

Verder lezen

23 mei 2018

De meisjes van Sjanghai – Lisa See

Pearl en haar zusje May groeien op in een welgesteld gezin in Sjanghai in de jaren dertig. Het ontbreekt ze aan niets, maar ze verdienen ook nog wat zakgeld als kalendermeisjes door te poseren voor een schilder van reclames. Hun makkelijke leventje wordt ruw onderbroken als de oorlog tussen China en Japan uitbreekt en dan blijkt dat hun vader al zijn geld heeft verloren met gokken. Om wat geld te verdienen heeft hij de meiden uitgehuwelijkt aan twee Chinese Amerikanen, zoons van een zakenman. Het is de bedoeling dat de zussen de jongens achterna reizen, al hadden ze zelf altijd gedroomd van een huwelijk uit liefde. Ze bedenken hoe ze aan deze huwelijken kunnen ontsnappen, totdat ze beseffen dat Sjanghai vanwege de oorlog voor niemand meer veilig is.

Verder lezen