Na de geweldige leeservaring met Het lied van ooievaar en dromedaris wilde ik graag meer van Anjet Daanje lezen. In de bieb plukte ik jl. van de plank, dat voor het eerst verscheen in 2016, dus nog voor haar bekendheid een vlucht nam. Het gaat over Finn Pompe en zijn nichtje Juno, die hun jeugd doorbrachten in Zoutkamp, waar ze tegenover elkaar woonden. Hun moeders waren zussen en ze waren allebei enig kind. Het duurt even voor ik begrijp wie wie is in de familie en het kost me misschien wel honderd bladzijden om goed in het verhaal te komen. Dat komt ook doordat het perspectief af en toe verspringt tussen hij en ik, wanneer Finn zijn levensverhaal en dat van zijn ouders en grootouders aan zijn dochtertjes vertelt voor ze gaan slapen.
Verder lezenfamilie
We moeten je iets vertellen – Marlies Slegers

Hazel is dertien jaar als haar ouders vertellen dat ze gaan scheiden. De gezinsvakantie in Italië gaat daarom niet door. Hazel moet bij haar oma gaan logeren, die op een eiland woont. Ze is erg boos en teleurgesteld, maar ze heeft geen keus. Haar ouders zetten haar samen op de boot, waar ze twee jongens ontmoet: de vriendelijke Kean die twee jaar ouder is en zijn neefje Raaf, die zich een beetje anders gedraagt. Hij schrijft alles wat hij te weten komt op in een schrift en is erg direct in zijn uitspraken.
Verder lezenOntaard – Marion Bruinenberg
Na haar fascinerende debuut keek ik uit naar het tweede boek van Marion Bruinenberg. Hiervoor heeft ze zich laten inspireren door het dagboek van haar overgrootvader Roelof, die in 1925 naar Canada emigreerde. Zijn verhaal wordt afgewisseld met gebeurtenissen in 2025, waarin Roelofs achterkleindochter op zoek gaat naar sporen van hem. Tijdens het lezen vraag ik me soms af wat van deze verhaallijn echt gebeurd is (ook al vind ik dat dat bij een goed verhaal niet relevant is) en pas in het nawoord ontdek ik dat het meer fictie is dan ik dacht.
Roelof is 25 jaar als hij vanuit Drenthe vertrekt om in Canada boer te worden. Hij heeft gehoord dat daar veel land en werk te vinden is, wat hem een stuk beter lijkt dan het harde leven in het veenland. Hij neemt aardbeienzaadjes mee en rekent erop dat hij later zijn verloofde Anna kan laten overkomen, zodra hij zijn eigen boerderij heeft. De reis is al een enorme belevenis: eerst met de tram naar Coevorden, dan met de trein naar Rotterdam en dan per schip in ruim negen dagen naar het nieuwe land.
Verder lezenDe zwevende wereld: de verbonden levens van Franz von Siebold en Kusumoto Oine – Annejet van der Zijl
Een tijdje geleden was ik in Japanmuseum Sieboldhuis aan het Rapenburg in Leiden. Daar keek ik mijn ogen uit naar allerlei voorwerpen uit Japan, waaronder prenten en opgezette dieren. Ooit woonde Franz von Siebold in dit pand en had hij er ook al een Japans museum. Over deze man gaat De zwevende wereld. Het is een dubbelbiografie, want het gaat ook over zijn Japanse dochter Oine.
Annejet van der Zijl is een goede verteller en toch kost het me in het begin wat moeite om dit te lezen. Misschien is dat altijd wel zo bij een biografie, want wat vertel je over de afkomst en jeugd van iemand die later opzienbarende dingen heeft gedaan? Soms is er al een verband te vinden tussen hoe iemand opgroeide en wat die later werd. Dat is hier niet het geval. Franz von Siebold was niet de briljantste geneeskundestudent; hij is zelfs nooit officieel afgestudeerd. Het was puur toeval dat deze Duitser door de Nederlandse regering als arts naar Japan werd gestuurd.
Verder lezenDe kleuren van de zee – Miriam Bruijstens
Hannah is 17 jaar als ze ziet dat er een vuurtoren met een huis eraan te koop staat. Ze weet haar ouders te overtuigen en het hele gezin verhuist naar de kust. Daar maakt Hannah met haar nieuwe vrienden een zalige zomer mee, die beschreven wordt in dit warme debuut.

Hannah heeft een zus en drie ouders: Julie, David en Nick. Zij zijn alledrie verliefd op de andere twee. Met hun drie inkomens kunnen ze de vuurtoren kopen. Bovendien is Nick goed in klussen, heel handig. Onder Hannah’s nieuwe vrienden is een stelletje van twee meisjes, een jongen die bi is en een non-binair persoon. Verder heeft Hannah ADHD, haar moeder heeft MS en vriend Nathan gebruikt een rolstoel. Allerlei menselijke eigenschappen komen zo voorbij, misschien een beetje veel, maar de variatie maakt het juist interessant om te lezen.
Verder lezenWolf – Lara Taveirne
Binnen een paar bladzijden ben ik helemaal gegrepen door dit boek. Lara Taveirne vertelt over haar broertje Wolf, die verdween. Na een paar maanden werd hij gevonden in een bos in het noorden van Zweden. Hij was met de trein naar het één na laatste station gegaan, omdat hij net een paar euro te kort kwam voor het hele traject. Hij was uitgestapt, naar het bos gelopen, en daar nog een stuk doorgewandeld om voor de laatste keer te gaan liggen. Met zijn hoofd op zijn rugzak lag hij daar in de ijskoude poolnacht. Diezelfde nacht is hij gestorven, wat ook zijn bedoeling was.

Beladen huis – Christien Brinkgreve
Na de dood van haar echtgenoot, Arend Jan Heerma van Voss, blikt Christien Brinkgreve terug op hun huwelijk. Ze hielden veel van elkaar, maar het was ook zwaar. Dat is goed te zien aan de staat van hun huis: slecht onderhouden en volgestopt met oude spullen. Heel langzaam gaat ze opruimen. Familieleden helpen mee om te beslissen wat weg kan en wat bewaard moet blijven. Het is nu haar huis en ze probeert het zich eigen te maken, maar haar zonen hebben nog steeds een mening over hoe het zou moeten zijn.
Ik aarzel nu over hoe ik de schrijver in het vervolg zal aanduiden. Ze voelt niet als iemand die ik zomaar met de voornaam aanspreek, maar bij de achternaam vind ik zo zakelijk. Zal ik toch maar gewoon Christien zeggen? Ik vind dat ze prettig schrijft en haar verhaal fascineert me. Ze geeft een kijk in de ziel, heel open, terwijl haar huwelijk zo beklemmend kon zijn. Christien was bezig met haar proefschrift toen ze in contact kwam met A, zo duidt ze hem in dit boek aan. Ze vielen voor elkaar terwijl hij nog getrouwd was, of misschien lag hij al in scheiding. Hij had twee dochters, die regelmatig bij hem en Christien kwamen logeren. Daardoor werd haar verlangen naar kinderen aangewakkerd en ze kregen twee zonen.
Verder lezenDe druiven der gramschap – John Steinbeck
Voor de Signal-boekenclub over klassiekers stond dit boek uit 1939 op het programma. Ik zou het uit mezelf niet zo gauw kiezen, maar het is de moeite waard. Het speelt zich af in de Verenigde Staten in de jaren dertig, tijdens de Grote Depressie en de Dust Bowl.
De druiven der gramschap begint met een indringende beschrijving van het platteland, waar de mais smacht naar regen. Mijn favoriete gedeelte gaat over een landschildpad, die langzaam door het landschap kruipt. Dan springt het perspectief naar Tom Joad, die net voorwaardelijk is vrijgekomen uit de gevangenis. Hij had uit zelfverdediging een man doodgeslagen. Nu keert hij terug naar huis door te liften. Het ouderlijk huis is echter verlaten en zwaar beschadigd. Via een man die hij tegenkomt, weet hij dat de hele familie is vertrokken naar een oom iets verderop. Tom is net op tijd om ze terug te kunnen zien, voordat ze de grote reis naar Californië gaan maken.
Verder lezenAutobiografie van mijn lichaam – Lize Spit
Het vierde boek van Lize Spit gaat over haarzelf. Als schrijver beschouwt ze haar eigen leven én dat van haar moeder, die slokdarmkanker heeft en niet lang meer zal leven. Via een e-mail stelt ze haar kinderen hiervan op de hoogte. En oja, ze gaan scheiden.
Autobiografie van mijn lichaam bestaat uit een heleboel korte stukjes. Het lijkt willekeurig, maar ik vermoed dat het zorgvuldig samengesteld is. Het is fragmentarisch en het springt telkens heen en weer in de tijd: het verhaal van het sterfproces van haar moeder wisselt af met allerlei herinneringen aan korter en langer geleden, met als motief Lizes eigen lijf. Ik vraag me af ze zo’n ijzersterk geheugen heeft, of dat er toch wat fictie bij is. Misschien heeft ze zich gebaseerd op oude dagboeken, waaruit ze soms letterlijk citeert. Ook hierbij denk ik dat het geen willekeurige fragmenten zijn, hoewel het soms zo voelt, met allerlei details over huisdieren en schoolrapporten.
Verder lezenKruis of munt – Jo Boer
Jo Boer werd geboren in 1907 in Nederlands-Indië. Kruis of munt begint met de vroegste herinneringen van haar alter ego Jopie Landman. Als klein meisje kruipt ze onder de tafel. Ze ziet de diverse schoenen en hoort de grote mensen praten. In het begin moet ik wel even wennen aan de stijl en alle namen in dit boek dat voor het eerst werd uitgegeven in 1949, maar ik merk ook meteen hoe elegant het is geschreven.
Het huwelijk van Jopies ouders was rampzalig. Jo Boer heeft zich ontzettend knap ingeleefd in hoe het geweest moet zijn: het jonge stel dat op huwelijksreis gaat en helemaal niet bij elkaar blijkt te passen. Er ontstaat toch een zwangerschap. In de nacht dat Aletta zal gaan bevallen, is haar man naar een feest. Hij komt nooit meer thuis. Later, als kind in Nederland, wordt Jopie met de nek aangekeken omdat ze geen vader heeft. Niemand praat ooit over hem en ze weet dat ze er niet naar moet vragen.
Verder lezen