Na de geweldige leeservaring met Het lied van ooievaar en dromedaris wilde ik graag meer van Anjet Daanje lezen. In de bieb plukte ik jl. van de plank, dat voor het eerst verscheen in 2016, dus nog voor haar bekendheid een vlucht nam. Het gaat over Finn Pompe en zijn nichtje Juno, die hun jeugd doorbrachten in Zoutkamp, waar ze tegenover elkaar woonden. Hun moeders waren zussen en ze waren allebei enig kind. Het duurt even voor ik begrijp wie wie is in de familie en het kost me misschien wel honderd bladzijden om goed in het verhaal te komen. Dat komt ook doordat het perspectief af en toe verspringt tussen hij en ik, wanneer Finn zijn levensverhaal en dat van zijn ouders en grootouders aan zijn dochtertjes vertelt voor ze gaan slapen.
Verder lezenpsychiatrie
Buitenleven – Nina Polak
Twee jaar geleden las ik dit boek, toen het net uit was. Nu gaan we het bespreken met de boekenclub en ik ben te veel vergeten om erover mee te kunnen praten, dus heb ik het nog eens gelezen. Het beviel me beter dan de eerste keer.
Rivka en Esse verhuizen van de grote stad Amsterdam naar het platteland van Groningen, waar ze een boerderij hebben gekocht. Esse heeft er een baan gevonden als basketbaltrainer van veelbelovende tieners. Rivka is schrijver, dus die kan overal werken. Buitenleven is vooral geschreven vanuit Rivka’s perspectief, maar af en toe wisselt dat naar Esse.
In het tuinhuisje zet Rivka haar bureau neer, voor het raam. Ze kijkt uit over de uitgestrekte velden. Het is stil. Totdat ze iets felgekleurds ziet bewegen. Het is een wandelaar in een windjack. Zijn vrouw volgt. Even later komt er nog een wandelaar langs. Het blijkt dat het huis van Rivka en Esse voortaan aan het Pieterpad ligt, omdat de route is verlegd. Rivka vindt het maar niks. Ik denk: geef dat dan even door aan de onderhouders van het Pieterpad, wie weet kunnen ze er wat aan doen. Maar dat is blijkbaar te praktisch gedacht voor in een roman. Deze scène had ik in elk geval wel onthouden van de eerste leesbeurt, zo beeldend is het.
Verder lezenIconen – Erik Vlaminck
Vlaanderen, 1975. Een kloosterbroeder vertelt hoe hij de financiële man van een psychiatrisch ziekenhuis werd. Het duurt even voor ik begrijp dat hij zich in de je-vorm richt tot zijn moeder, die op sterven ligt en niet meer kan reageren. De monnik trad in, omdat hij het niet zag zitten om gezinshoofd te worden. Wegens gebrek aan opleiding kon hij geen priester worden. Wel had hij boekhouden geleerd op de avondschool. De kloosterorde heeft psychiatrische afdelingen onder haar hoede en zo kwam deze broeder daarmee in aanraking.
De ergste gevallen zijn te vinden in zaal 9, met mannen die het verstandelijk vermogen van een peuter niet voorbijkomen en hun eigen uitwerpselen op de muren en in de gordijnen smeren. Ze komen nooit buiten. Ze hebben vaak niet eens normale kleding. Een nieuwe jonge verpleegster pleit ervoor dat ze allemaal aangekleed worden. Zij wil met de jongens gaan wandelen. De andere personeelsleden, waaronder psychiaters, hebben het niet zo goed voor met hun patiënten. Op een gegeven moment wil een arts meewerken aan een farmaceutisch onderzoek naar een nieuw medicijn tegen schizofrenie. Niet dat deze mannen aan wanen lijden, maar de vergoeding voor de dokter is te aantrekkelijk en de meeste patiënten hebben toch geen familie meer die naar ze omkijkt. Dus dat is makkelijk geregeld.
Verder lezen821 mensen die er ook toe doen – Anna van der Kruis
Boeken herlezen, ik doe het niet vaak. Toch begin ik spontaan nog een keer in 821 mensen die er ook toe doen, dat nog op mijn e-reader staat. Af en toe lees ik er wat in, om het dan weer bijna te vergeten. Maar als ik lees, is het zelden één hoofdstukje. Vorig jaar had ik het al gelezen, maar er nog niet over geblogd, omdat ik niet zo goed wist wat ik erover kon schrijven. Nu ik het herlees, vind ik het nog beter en wil ik het alsnog met jullie delen.
Verder lezenIntimiteit – Paul Verhaeghe
Psychiater Paul Verhaeghe schrijft boeiende boeken waarin hij het gedrag en ervaringen van mensen duidt aan de hand van maatschappelijke ontwikkelingen. In Intimiteit richt hij zich op de verhouding van mensen tot hun lichaam. Wie spanning en emoties niet goed kan voelen, loopt zichzelf voorbij en wordt sneller ziek dan wie dat wel kan. Hoe goed je dat kunt, wordt beïnvloed door je opvoeding en door de maatschappij om ons heen.
Hoe dit is veranderd, valt af te lezen aan psychiatrische aandoeningen. Vroeger was neurose de meest voorkomende psychische ziekte, doordat mensen hun behoeftes moesten onderdrukken. Dat werd ze met name geleerd in de kerk. Tegenwoordig vindt men juist dat je moet genieten. Het hoogste doel is gelukkig zijn. Het tegenovergestelde daarvan is een depressie, wat nu de meest voorkomende psychische aandoening is. Via reclame en sociale media worden we continu geconfronteerd met het perfecte plaatje, waar natuurlijk niemand aan kan voldoen. Dit beïnvloedt hoe we over onszelf denken.
Verder lezenJij mag alles zijn – Griet Op de Beeck
Na een stapeltje indrukwekkende romans voor volwassenen heeft Griet Op de Beeck een kinderboek geschreven. De hoofdrol is voor Lexi, bijna negen jaar oud. Ze woont met haar ouders en heeft geen broer of zus. Tenminste, niet meer. Als baby had ze een tweelingbroertje, Amos. Die is overleden voor ze hun eerste verjaardag samen konden vieren. Sindsdien is haar moeder vaak verdrietig.
Lexi doet haar best om lief te zijn, maar toch gaat het de laatste tijd weer slecht met haar moeder. Lexi is degene die ziet dat ze al dagen niks meer gegeten heeft. Overdag is haar vader uit werken, dus die heeft dat vast niet zo door. Lexi besluit om het tegen haar vader te vertellen en dan volgt een indringend gesprek tussen de ouders. Lexi’s moeder zal een tijdje naar een soort ziekenhuis gaan.
Verder lezenDe man van veel – Karin Amatmoekrim
In 1939 werd Anton de Kom opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Zijn vrouw had hulp ingeroepen, omdat hij zich steeds meer terugtrok en agressief kon zijn. Anton was bekend vanwege zijn inzet voor mensenrechten in Suriname, waarbij hij flink werd tegengewerkt door de autoriteiten.
Karin Amatmoekrim heeft zich ingeleefd in deze bijzondere historische figuur en er een prachtige roman van gemaakt. Het begint met mannen die aanbellen en Anton gedwongen opnemen. Zijn kinderen kijken toe. Anton krijgt slaaptherapie, waarbij hij dagenlang in slaap wordt gehouden en alleen even wakker wordt gemaakt om te eten. Maar rustig is het niet, want in zijn dromen komen allerlei beelden langs uit de verhalen die talloze mensen in Suriname hem hebben verteld. Het officieel afschaffen van de slavernij lijkt op plantages maar weinig te hebben veranderd.
Verder lezenIdentiteit – Paul Verhaeghe
Als je iemand vraagt om zich voor te stellen, krijg je meestal een antwoord van de volgende vorm: ‘Ik ben Lalagè, 40 jaar oud, ik woon in Amersfoort met mijn echtgenoot en mijn beroep is data-analist.’ De meeste mensen identificeren zich met hun beroep en hun gezin. Sommigen zullen er nog aan toevoegen ‘ik ben Ajax-fan’ of ‘ik ben moslim’. De moderne mens wil toch ergens bij horen, al willen we vooral onszelf zijn.
Paul Verhaeghe schetst hoe dit in de loop van de eeuwen veranderd is, onder invloed van eerst het christendom en later de verlichting en de wetenschap. Hij betoogt dat onze identiteit grotendeels afhangt van onze omgeving. We nemen de normen en waarden van onze ouders en onze maatschappij over. Dat beïnvloedt sterk wat we doen en willen.
Verder lezenNiets ontgaat ons – Janke Reitsma
Koen is vijftien als hij zijn babyzusje Aukje meeneemt naar het wad. Hij wil haar laten zien hoe mooi het daar is, met de strandvogels en de zeehonden. De dokter heeft gezegd dat het meisje waarschijnlijk voor haar eerste verjaardag zal sterven. Koen wil dat ze dan in elk geval in het paradijs is geweest. Bij eb zal hij over het wad wandelen naar het eilandje met baken, waar hij al jaren door zijn verrekijker naar kijkt, maar nog nooit eerder is geweest.
De hoofdstukken waarin Janke Reitsma over deze wadlooptocht vertelt, wordt afgewisseld met terugblikken. Koen woont samen met zijn ouders op een afgelegen plek: tussen twee dorpen in, aan de dijk van de Waddenzee. Het gezin krijgt zelden bezoek. Dat is niet voor niks, want in het verleden had bemoeienis van buiten verstrekkende gevolgen. Wanneer Koen dertien is, wil hij weten wat er precies is gebeurd in zijn vroege jeugd, maar aan wie moet hij dat vragen?
Verder lezenGozert & Luna – Pieter Koolwijk
Zowel de titel als de samenvatting van Gozert trokken me niet: het gaat over een jongen met een denkbeeldig vriendje dat veel kattenkwaad uithaalt. Het klinkt als Dummie de mummie en dat viel me tegen. Maar er waren zoveel enthousiaste lezers van dit jeugdboek, dat ik het toch wilde proberen.
De beste vriend van Ties is Gozert, die altijd allerlei wilde plannen heeft. Zo gaan ze graag naar de autosloperij om op trollenjacht te gaan. Met Gozert verandert de wereld in één groot avontuur. Dat loopt regelmatig uit de hand en dan krijgt Ties weer een preek van zijn ouders. Die beweren overigens dat Gozert niet echt bestaat, maar alleen in het hoofd van Ties.
Omdat Ties zoveel kattenkwaad uithaalt, moet hij pillen slikken om te zorgen dat Gozert verdwijnt. Ties spuugt de pillen stiekem weer uit en de avonturen gaan door, totdat zijn ouders het te gevaarlijk vinden worden. Dan brengen ze hem naar Huize Hoopvol om daar een tijdje te logeren. Ties vindt het geweldig en weer lopen fantasie en werkelijkheid door elkaar. Inmiddels ben ik helemaal opgegaan in het verhaal en ik kan haast niet stoppen met lezen. De tekeningen van Linde Faas vind ik er goed bij passen.
Verder lezen
Lalagè leest 