geschiedenis

8 december 2021

De reis van haar leven – Ruth Kornberger

Maria Sibylla Merian leefde rond 1700 en is bekend geworden door haar tekeningen van rupsen en vlinders. Als dochter van een Duitse schilder begon ze als meisje met het tekenen van bloemen. Daarbij horen ook insecten en Maria was gefascineerd door de wereld van kleine diertjes. Ze had er alles voor over om ook aan de andere kant van de oceaan vlinders te bestuderen. De proloog van De reis van haar leven vindt plaats in het regenwoud van Suriname. Als lezer weet je dus al dat het Maria lukt om haar grote droom waar te maken. Maar de eerste helft van het boek speelt zich af in Nederland.

Maria Merian woont met haar twee dochters in Friesland bij de labadisten, een geloofsgemeenschap. Maria kan zich echter niet zo voegen in de strenge regels en vertrekt naar Amsterdam. Als alleenstaande vrouw moet ze zelf de kost verdienen met haar schilderijen en tekenlessen. Dat is niet gemakkelijk, maar ze krijgt het voor elkaar. Haar dochters Dorothea en Johanna helpen mee met tekenen. Ze proberen de rupsen steeds af te beelden samen met de plant waar ze van eten en de vlinder die ze worden.

Verder lezen
29 november 2021

West – Carys Davies

In de negentiende eeuw vertrekt de vader van Bess voor een lange reis door Amerika: vanuit het oosten gaat hij met zijn paard richting het westen. De aanleiding is een krantenartikel over botten van enorme beesten, die daar in het westen gevonden zijn. John Bellman is ervan overtuigd dat die mammoeten nog ergens rondlopen en hij wil ze vinden. Bess is tien jaar en blijft achter bij haar tante. Haar moeder is overleden.

Bellman huurt na een tijdje een Indiaanse jongen in, die hem helpt om de weg te vinden en te overleven. Ze reizen met een kano en twee paarden. Bellman geeft de Indiaan af en toe iets om hem voor zijn diensten te betalen: een kralenketting, een breipen of een zakdoek. Het leven in de wildernis wordt steeds zwaarder als Bellmans kleding slijt en hij steeds magerder wordt.

Verder lezen
23 november 2021

De tunnel – Anna Woltz

Nu ik vier jeugdboeken van Anna Woltz heb gelezen, begin ik een rode draad te ontdekken. Het gaat altijd over een hoofdpersoon die een beetje onzeker is, maar vroeg of laat iets spannends gaat doen. Dat speelt zich meestal ’s nachts af, waarbij de ene tiener wordt overgehaald door een ander. Weglopen van huis is een motief, net als verliefd worden. Er is ook altijd een ontmoeting met iemand waarover de hoofdpersoon eerst vooroordelen heeft, die later worden ontmanteld. En het kan even duren, maar er volgt steevast een moment waarop ik ontroerd raak.

De tunnel speelt zich af in 1940. De Tweede Wereldoorlog is uitgebroken en Londen wordt elke nacht gebombardeerd. Mensen zoeken hun toevlucht in schuilkelders, zelfgegraven schuilplaatsen en op de perrons van de ondergrondse. Lang voordat de metro’s stoppen met rijden, verzamelen families zich al om een plekje voor de nacht te veroveren. Daarbij is ook Ella met haar ouders en haar broertje Robbie.

Verder lezen
20 oktober 2021

Daar praten wij niet over – Miloe van Beek

Bij het boek-van-de-maand-gesprek in de bibliotheek van Amersfoort luisterden we ademloos naar schrijver Miloe van Beek, toen ze vertelde over haar oma Sacha. Die moest tijdens de oorlog kiezen tussen haar geliefde, die in het verzet zat, en haar vader, die een hoge positie had binnen de NSB… Sacha had dit jarenlang verzwegen voor haar kinderen en kleinkinderen. Miloe wilde weten wat er was gebeurd, ook al zou ze sommige oudere familieleden daarmee in het harnas jagen.

Het boek start met een onhandige opmerking van journalistiekstudent Miloe tijdens het kerstdiner met de hele familie. Ze zegt iets over joden en Palestijnen en dat valt helemaal verkeerd bij oma. Twintig jaar later doet Miloe een workshop familieopstellingen. Wat vroeger is gebeurd, kan nog generaties lang invloed hebben. Daarom wil ze weer de archieven in om uit te pluizen wat er nog te vinden is over haar voorouders en de oorlog.

Verder lezen
16 oktober 2021

Salam Europa! – Kader Abdolah

Rond 1880 maakte de sjah van Perzië een rondreis door Europa: via Rusland naar Duitsland, België, Nederland en Engeland naar Parijs en daarna weer naar huis. Hij hield onderweg een dagboek bij, wat één van de inspiratiebronnen was voor Salam Europa!

De sjah moet zich gedragen als een koning en hij praat in koninklijk meervoud over zichzelf. Hij heeft talloze bedienden en eindeloos veel bagage bij zich. Dat wordt onderweg steeds erger, want overal worden souvenirs gekocht. Als iemand in het gezelschap iets doet wat de sjah niet zint, wordt er gezorgd dat diegene ziek wordt of zelfs komt te overlijden.

De sjah is geen sympathiek personage. Ook in eigen land treedt hij zonder pardon op. Toch is het niet vervelend om met hem mee te reizen. Hij is nieuwsgierig en vindt het heerlijk om af en toe zelf door een stad te wandelen en mensen te ontmoeten, naast alle georganiseerde afspraken. Hij bezoekt fabrieken om de nieuwste uitvindingen te zien en gaat naar concerten. Het is geweldig om te lezen wie hij allemaal tegenkomt: de tsaar van Rusland, minister-president Otto von Bismarck, de koning van België en koningin Victoria van Engeland, die een uitgebreid betoog houdt over het belang van wc’s voor iedereen. Sommige hoge piefen vertrouwen de sjah hun diepste geheimen toe.

Verder lezen
8 oktober 2021

Het kinderboekenweekgeschenk van 2021

Afgelopen zaterdag was ik bij een lezing van Bette Westera, die het kinderboekenweekgeschenk van dit jaar heeft geschreven. Met een kring volwassenen hingen we aan haar lippen en er werd veel gelachen toen Bette ging voorlezen, zo grappig was het. Dus op de eerste dag van de kinderboekenweek ben ik meteen naar de boekhandel gegaan om een kinderboek te kopen en het geschenk erbij te krijgen.

Wat meteen opvalt zijn de mooie tekeningen en vormgeving door Pyhai. Zij heeft houtsnedes gemaakt en de meeste tekeningen zijn geen houtsnedes, maar ze zien er soms wel zo uit.

Tiril en de toverdrank is gebaseerd op Noorse mythologie, waarin de bekende goden zoals Odin en Loki een rol spelen. Het verhaal begint een beetje ingewikkeld, maar al gauw leest het gemakkelijk. Het speelt zich af in het jaar 862. Noorwegen bestond ooit uit een heleboel koninkrijkjes, maar die zijn in de loop van de tijd samengevoegd. Harald Haardos heeft zich voorgenomen om koning te worden over het hele noorden. Dat gaat goed, maar er is één dorp dat zich nog verzet. Daar wonen Tiril en Thialfi met hun ouders. Tirils ouders hebben een schapenboerderij en die van Thialfi een bierbrouwerij.

Verder lezen
4 oktober 2021

De liefde dus – Joke Hermsen

Isabella Tuyl de Charrière, beter bekend als Belle van Zuylen, lijdt aan de liefde. Ze is 44 jaar als ze voor de tweede keer een onmogelijke verliefdheid beleeft. Ze is getrouwd met een aardige man, maar die zet haar niet in vuur en vlam. Om haar jongere minnaar te ontvluchten, reist ze van Zwitserland naar Parijs.

Joke Hermsen begint deze roman, die gaat over een periode in Isabella’s leven waar weinig over bekend is, met een serie brieven tussen diverse personages. Ik moet goed opletten om te snappen wie nou wie is, maar ben ook meteen geboeid door deze geschiedenis. Het leuke is dat er ook een brief bij is van Betje Wolff, waarvan ik ooit de brievenroman Sara Burgerhart las. Na deze brieven springt het perspectief naar Jean-Samuel d’Apples, de geliefde van Isabella. Ook hij heeft liefdesverdriet, nadat hij Isabella achterna is gereisd naar Parijs. Later blijkt dat daar een misverstand is opgetreden. En nu zit Jean-Samuel op de boot naar Amerika, om daar een bank te beginnen. Hij had samen met Belle willen reizen om een nieuw leven te beginnen, ver van veroordelende blikken. Nu wordt hij zeeziek in het gezelschap van een paar andere mannen, waarvan eentje ook ongelukkig in de liefde is.

Verder lezen
12 september 2021

De meid – Marlies Allewijn

Neeltje Lokerse werd in 1868 geboren in Yerseke. Als tiener begon ze met het werken als dienstbode bij rijke families. Ze zag om zich heen hoe ongelijkheid tussen arm en rijk en tussen mannen en vrouwen tot schrijnende situaties leidden. Al jong had ze het gevoel daar iets aan te moeten doen, maar hoe?

Marlies Allewijn zorgt ervoor dat ik me helemaal kan inleven in die tijd. Neeltje werkt van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat om het haar mevrouw naar de zin te maken, eerst in Zeeland en later in Amsterdam. Ze verdient een karig loon en heeft niet eens elke week de zondag vrij. Toch leert ze andere dienstbodes kennen. Deze meisjes kunnen zomaar worden ontslagen. Zonder aanbevelingsbrief komen ze niet meer bij een andere familie in dienst. Sommigen belanden in de prostitutie. Neeltje wil zo graag iets veranderen. Langzaam groeit het idee om verhalen op papier te zetten en zo mensen tot nadenken te stemmen. Ze begint te werken aan een roman.

Verder lezen
4 september 2021

Schaduw van de leeuw – Linda Dielemans

Archeoloog Linda Dielemans zag in Frankrijk rotstekeningen van duizenden jaren geleden en stelde zich voor wie die hadden gemaakt. Zo ontstond Schaduw van de leeuw, dat zich 28.000 jaar geleden afspeelt. Joeni is een jonge vrouw, die deel uitmaakt van de stam van Uma. Deze groep mensen woont samen in een grot, die ze beschutting geeft. Na een tijdje trekken ze weer verder, op zoek naar rendieren en misschien wel mammoeten. Ze eten ook wel knollen, maar dieren geven ze vlees en huiden. Die hebben ze hard nodig om warm te blijven tijdens de ijzige winters.

Verder lezen