debuut

28 september 2025

De kleuren van de zee – Miriam Bruijstens

Hannah is 17 jaar als ze ziet dat er een vuurtoren met een huis eraan te koop staat. Ze weet haar ouders te overtuigen en het hele gezin verhuist naar de kust. Daar maakt Hannah met haar nieuwe vrienden een zalige zomer mee, die beschreven wordt in dit warme debuut.

Hannah heeft een zus en drie ouders: Julie, David en Nick. Zij zijn alledrie verliefd op de andere twee. Met hun drie inkomens kunnen ze de vuurtoren kopen. Bovendien is Nick goed in klussen, heel handig. Onder Hannah’s nieuwe vrienden is een stelletje van twee meisjes, een jongen die bi is en een non-binair persoon. Verder heeft Hannah ADHD, haar moeder heeft MS en vriend Nathan gebruikt een rolstoel. Allerlei menselijke eigenschappen komen zo voorbij, misschien een beetje veel, maar de variatie maakt het juist interessant om te lezen.

Verder lezen
4 juni 2025

Popcorn donut kaassoufflé – Eline van Wieren

Kato zit bij de huisarts, omdat ze zich depressief voelt. Ze moet de hele tijd huilen en ze heeft vaak eetbuien, waarbij ze van alles naar binnen propt, tot ze haast ontploft. De dokter stuurt haar naar een therapiegroep voor mensen met een eetbuistoornis.

Dit klinkt vreselijk en dat is het ook, maar Eline van Wieren gebruikt humor om te zorgen dat het niet alleen maar kommer en kwel is. Ze zet Kato neer als een realistisch mens door de details uit haar leven: kat Frits die tegen Kato aan kruipt, de series die ze kijkt, haar baan in de bibliotheek en de boeken waar ze van houdt. Dat het echt niet goed gaat met Kato, blijkt uit het feit dat het haar niet goed lukt om een boek te lezen.

Verder lezen
7 april 2025

Wond – Oksana Vasjakina

Uit Rusland heb ik wel wat klassiekers gelezen, maar nog niet eerder een moderne roman. Door een tip op Boekmeter beland ik bij Oksana Vasjakina, een jonge, lesbische vrouw uit Siberië. In Rusland mag haar debuutroman niet worden verkocht, omdat het niet aansluit bij de klassieke visie op het gezin. Dan lezen we het wel hier!

Wond draait om het overlijden van Oksana’s moeder, als die begin vijftig is. Het is geen chronologisch verteld verhaal en diverse schrijfstijlen komen voorbij. Oksana is dichter, wat te merken is aan haar taal. Het is uitstekend vertaald door Yolanda Bloemen en Seijo Epema. In het midden staat een lang gedicht:

Verder lezen
19 februari 2025

22 banen – Caroline Wahl

Een debuut over een wiskundestudent die graag zwemt, dat moet ik lezen! Het is zomer en Tilda gaat elke dag zwemmen, altijd 22 baantjes. Ze is bijna toe aan de afstudeerscriptie van haar studie wiskunde. Een hoogleraar heeft haar gewezen op een promotieplek in Berlijn en aangemoedigd om te solliciteren. Als ze wordt aangenomen, zal ze moeten verhuizen. Dat betekent dat haar zusje Ida alleen achter zal blijven bij hun moeder, die alcoholist is.

Ida is ook een slim meisje en ze is nu tien jaar oud. Toen ze werd geboren, dronk hun moeder al te veel, maar blijkbaar heeft dat geen invloed gehad op Ida’s hersenen. Tilda heeft altijd voor Ida gezorgd: ze bracht haar naar de kleuterschool en haalde haar weer op. Nu het zomervakantie is, heeft ze bedacht wat Ida kan gaan doen. Ze kan bijvoorbeeld mee naar het zwembad, maar dat wil ze alleen als het regent. Eerst begrijp ik dat niet, maar ik vermoed dat ze het anders te druk vindt. Overdag gaan de zussen meestal naar de bibliotheek van de universiteit. Daar kan Tilda studeren en Ida leest en tekent.

Verder lezen
14 februari 2025

Rouwdouwers – Falun Ellie Koos

Een tijd geleden las ik in dagblad Trouw een indrukwekkend artikel van Falun Ellie Koos, die net was gedebuteerd als romanschrijver. Het gaat over de waarde van kunst, waaronder literatuur. Wat het opvallend maakt is dat deze jonge kunstenaar niet uit een familie komt waar kunst of boeken belangrijk worden gevonden, integendeel. Dat kan ik wel concluderen na het lezen van Rouwdouwers, dat duidelijk autobiografische elementen heeft.

De toon wordt in de eerste regels al gezet: Ada bracht haar kindertijd niet door in een warm, veilig nest. Haar eerste herinnering is aan de geboorte van haar broertje, als ze twee jaar is. Het wordt rauw beschreven. Ada’s ouders zijn dan nog bij elkaar. Ze zijn dan nog maar begin twintig. De herinneringen zijn opgeschreven in de je-vorm, gericht aan het broertje.

Verder lezen
10 januari 2025

Hutten bouwen – Sonja Schulte

Regelmatig lees ik Nederlandstalige debuten. Sonja Schulte volg ik op Mastodon en zo wist ik dat haar eerste boek eraankwam. Het bestaat uit vier delen, waarin telkens een reis wordt beschreven. De hoofdpersoon is volgens mij wel steeds dezelfde. Hier en daar herken ik iets uit Sonja’s eigen leven, maar het is een roman en dus in principe fictie.

Het begint met een vakantie op Vlieland in 2016. De ik-persoon is daar in haar eentje op een camping. Niet dat ze een doorgewinterde kampeerder is. Het gaat allemaal een beetje ongemakkelijk. Maar de natuur is prachtig en dat levert mooie beschrijvingen op. Ik vind het extra leuk omdat er plekken worden genoemd die ik herken van de keren dat wij op het eiland waren.

Verder lezen
30 oktober 2024

De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf – Maria Kager

Frida woont met haar ouders vlak naast de Koepelgevangenis, waar haar vader directeur van is. Maar hij heeft nog meer vreemde eigenschappen. Hij leert zijn dochter stelen uit winkels en hij ‘vergeet’ vaak dat ze nog niet zo belezen kán zijn als hij. Frida leert al jong om ad rem te reageren. Ik vraag me af wat ik zit te lezen, want helemaal realistisch kan het niet zijn, maar wat is dit dan? Ik hou wel van absurde verhalen, maar dit verwart me enigszins.

Een ander bijzonder aspect van De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf is dat elk hoofdstuk een andere vorm heeft: het wisselt tussen de ik- en de jij-vorm, er is een hoofdstuk met een heleboel voetnoten over het leven van de architect van de gevangenis en er is een hoofdstuk met paragrafen die als titel een dag plus tijd hebben (maar het verloopt niet chronologisch). Over het algemeen leest het vlot, behalve die voetnoten, waar ik wat vluchtiger doorheen ga.

Verder lezen
30 augustus 2024

De bewaring – Yael van der Wouden

Binnen een paar bladzijden weet ik dat ik een goed geschreven en fascinerend verhaal aan het lezen ben. Isabel gaat met haar twee broers uit eten. Maar Louis heeft weer eens een nieuwe vriendin die hij aan ze wil voorstellen. In het restaurant wordt er een stoel bijgeschoven. Isabel baalt ervan dat ze niet met z’n drieën zijn en laat dat goed merken. Toch zegt Eva aan het eind van de avond dat ze het geweldig vond.

Mijn nieuwsgierigheid is meteen gewekt: wat is dit voor gezin? Louis, Isabel en Hendrik zijn eind twintig en hun ouders zijn overleden. Het is 1961 en ze hebben de Tweede Wereldoorlog dus bewust meegemaakt. In 1944 verhuisden ze van Amsterdam naar een mooi huis in Salland, waar Isabel nog steeds woont.

Isabel heeft geen baan en wel een hulp in de huishouding. Ze ontvangt een toelage, maar van wie? Waarom gaat ze niet werken? Het huis is gekocht door oom Karel en zal na zijn dood naar Louis gaan, de oudste broer, maar Isabel woont er. Waarom laat oom Karel het dan na aan Louis? Deze vragen worden niet beantwoord.

Verder lezen
12 april 2024

Waar gezongen wordt – Shula Tas

Het debuut van Shula Tas is een mooi, klein, autobiografisch verhaal. Ze is gaan samenwonen met haar vriend en daarom is het tijd om ruimte te maken op zolder. Die staat vol met dozen met allerlei spullen van haar ouders en grootouders.

Shula studeerde zang aan het conservatorium. In die tijd moest ze ook voor haar zieke ouders zorgen, die al op leeftijd waren. Na het overlijden van eerst haar vader en toen haar moeder heeft ze niet meer gezongen. Daarin blijkt ze op haar oma te lijken. Die was ook erg muzikaal. Ze zong zelfs in het concentratiekamp. Maar daarna was ze stil.

Verder lezen
31 maart 2024

Badje 3 – Rosanna ten Have

Suzanne zakte als kind voor haar zwemdiploma A en als volwassene zit ze daar nog steeds mee. Daarom besluit ze om weer op zwemles te gaan, bij een speciale groep voor vrouwen. Dat is de basis voor dit tragikomische debuut van Rosanna ten Have. De hoofdstukken gaan afwisselend over een zwemles en over Suzannes leven thuis, waar ze een webwinkel voor kinderspeelgoed heeft.

De zwemgroep is een bont gezelschap van vrouwen met verschillende afkomsten. In de kleedkamer en ook tijdens de lessen wordt heel wat af gekletst. Het wordt allemaal flink overdreven en toch kan ik me helemaal voorstellen dat het zo gaat. Suzanne is vooral bezig met hoe ze zich ongezien kan omkleden. Er zijn wel kleine hokjes, maar die zijn vaak vol, dus dan moet ze wel in de grote kleedkamer. Ik herken het wel: als je je na jaren voor het eerst weer in een zwembad vertoont, ben je onzeker over je lichaam in badpak. Toen ik de andere mensen zag, had ik daar al gauw geen last meer van. Dik en dun, oud en jong, je ziet van alles voorbijkomen. Suzanne kan zich er niet zomaar overheen zetten. De beschrijvingen hierover vind ik soms iets te lang, maar het past wel bij haar.

Verder lezen