Met de leestweeps bespreken we literatuur via twitter, op een afgesproken tijdstip. Vanavond is het weer zover. Deze keer hebben de organisatoren op verzoek van lezers gekozen voor een dystopie.
Juli Zeh schept een kille wereld waarin een gezond lichaam het hoogste doel is. Ziektes zijn zoveel mogelijk uitgeroeid door vergaande hygiënische maatregelen. Men geeft elkaar geen handen, het bos is tot verboden gebied verklaard en voedsel wordt in vastgestelde verhoudingen verstrekt. Sigaretten en koffie zijn verboden. De mensen moeten elke maand rapportages inleveren om aan te tonen dat ze genoeg hebben gesport en geen ziektes onder de leden hebben. Relaties zijn alleen toegestaan tussen personen waarvan het immuunsysteem ver genoeg uit elkaar ligt. Wie zich niet aan de regels houdt, riskeert straffen van geldboetes tot schijndood, waarbij je wordt ingevroren.
Mae is ontzettend blij als ze via haar beste vriendin bij The Circle mag gaan werken, een bedrijf dat een kruising is tussen Facebook en Google. Bijna iedereen heeft een Circle-account om razendsnel informatie te kunnen opzoeken en ervaringen te kunnen delen. In het begin was er wel wat weerstand tegen het verplichte gebruik van je echte naam, maar de diensten van The Circle zijn veel beter dan wat andere bedrijven aanbieden, waardoor de meeste mensen al snel overstag zijn gegaan. De campus van The Circle biedt haar werknemers alles wat ze nodig hebben: moderne kantoorgebouwen, gratis eten en veel feestjes waarna je kunt blijven overnachten in één van de hotelkamers. Die zijn trouwens zo populair dat veel ‘Circlers’ er permanent wonen.
Uit duizenden sollicitanten is dominee Peter Leigh uitgekozen voor een speciale missie naar de planeet Oasis. Hij wordt uitgezonden door de organisatie USIC. Het doel van een basis op een andere planeet wordt niet duidelijk, maar Peter heeft vooral veel zin in dit buitenaardse avontuur. Voor een paar maanden zal hij zijn vrouw achterlaten in Engeland. Dat vindt hij wel moeilijk, want Peter en Beatrice zijn een hecht koppel en ze voeren pastorale gesprekken vaak samen.
Op de voorkant van Niets te verbergen staat een blote vrouw. Ze heeft letterlijk niets te verbergen. Dit is Maud, callgirl, prostituee. Ze leeft in 2029, een tijd waarin veiligheid boven privacy gaat. Daarom hangen er overal camera’s en houdt de overheid haar onderdanen via een chip in hun lichaam of in hun mobiel in de gaten. Die mobiel heb je overal voor nodig en daarom neem je die wel mee, al bestaat er ook nog steeds contant geld. Dat gebruikt Maud om illegaal sigaretten en snoep te kopen.
The bone clocks (in het Nederlands: Tijdmeters) gaat over het leven van Holly Sykes. In 1984 is ze zestien jaar en loopt van huis weg. Onderweg beleeft ze vreemde avonturen. Ik raak meteen aan Holly verknocht en ben een beetje teleurgesteld als ik merk dat het boek uit zes delen bestaat, met telkens een andere hoofdpersoon. Gelukkig komt Holly in elk hoofdstuk terug, want de hoofdpersonen zijn nauw met haar leven verbonden, althans in de beschreven periode. Verder lezen
Als ik een boek mocht kiezen dat verfilmd zou worden, dan koos ik voor deze trilogie van Margaret Atwood (goed, dan worden het dus drie films). De hoofdpersonen uit Oryx & Crake en The year of the flood komen hier bij elkaar: 1. de geeks die genetische manipulaties uitvoerden om de Crakers te ontwerpen, een ideale variant op de mens, 2. deze Crakers zelf en 3. een paar leden van de sekte God’s Gardeners. Zij zijn allemaal overlevenden van de ‘waterloze vloed’: het virus dat bijna de hele mensheid heeft uitgeroeid. Er zijn ook nog een paar ‘zware jongens’ die het overleefd hebben en zij vormen een bedreiging. Verder lezen
Als je verliefd bent, functioneer je niet meer normaal. Je denkt alleen nog maar aan je geliefde, kan je nergens anders op concentreren en kunt bijna niet meer eten. Soms kan het tot iets moois leiden, maar vaker is het totaal onpraktisch. Het zou dan handig zijn als er een behandeling tegen bestond. In het nieuwste boek van Hanna Bervoets is dat het geval. Ze liet zich inspireren door de nieuwste uitgave van de DSM: het classificatiesysteem voor psychiatrische aandoeningen. In de DSM-V zijn nieuwe ziektes opgenomen, zoals gameverslaving. Hanna constateerde dat de beschrijving van ‘obsessive compulsive disorder’ erg doet denken aan verliefdheid en daar was het idee voor haar nieuwe roman.
‘Big Brother is watching you!’ Deze bekende uitdrukking komt uit de toekomstroman 1984, die George Orwell in 1948 schreef. Het resultaat is een afschrikwekkende beschrijving van een maatschappij die mij doet denken aan Noord-Korea, met een communistische dictatuur waarin mensen worden gehersenspoeld om van hun leider te houden. Verder lezen
In 2018 leven we met het doemscenario dat het einde der tijden nadert. Google heeft uitgerekend dat het binnen twintig jaar afgelopen zal zijn met de mensheid. We houden we het niet vol op de aarde en ook al wordt nu alles ingezet om duurzamer te gaan leven, de innovaties gaan te langzaam om de groei van de wereldbevolking bij te houden.
The year of the flood speelt in dezelfde periode in de toekomst als Oryx and Crake: vlak na de uitbraak van een virus waardoor vrijwel alle mensen op aarde zijn gestorven, en in de jaren voorafgaand aan die ramp. Deze keer wonen de hoofdpersonen echter niet in een beschermde compound, maar daarbuiten.
Het verhaal wordt verteld vanuit twee vrouwelijke hoofdpersonen: Ren, die een jaar of 18 is, en Toby die wat ouder is. Allebei zijn ze terechtgekomen in de sekte God’s Gardeners, een soort vervolg op het christendom. Margaret Atwood heeft deze religie erg goed uitgewerkt. Het belangrijkste is dat God’s Gardeners geen dierlijke producten gebruiken, tenzij dat nodig is om te overleven. Ze leven in een verlaten gebouw en op het dak verbouwen ze groenten en houden ze bijen. De hoofdstukken over Ren en Toby worden afgewisseld met preken van Adam One, de sekteleider, gevolgd door een hymne. De preken laten goed zien wat het gedachtegoed van God’s Gardeners is en de hymnes vond ik best wel grappig. Ze zijn zelfs op muziek gezet en opgenomen, kijk en luister maar eens naar het volgende filmpje:
Het is verder wel een serieus boek, bedoeld om ons te wijzen op de mogelijke gevolgen van hoe wij met onze aarde omgaan. Waar de nadruk in Oryx and Crake lag op genetische manipulatie, gaat het in The year of the flood vooral over het milieu. Verder is er een groot verschil tussen arm en rijk en tussen het leven binnen en buiten de Compounds.
De hoofdpersonen uit Oryx and Crake komen terug in The year of the flood, maar je kunt de boeken prima afzonderlijk van elkaar lezen. Ze maken onderdeel uit van een trilogie. Het derde deel is wel echt een vervolg op de andere twee boeken. Ik ben benieuwd hoe het verder gaat, dus MaddAddam staat met dikke letters in mijn lijst met nog te lezen boeken.