Nederlands

18 september 2022

Onheilsdochter – Jean-Claude van Rijckeghem

Yrsa is een Vikingsdochter. Ze woont in een dorp met vijf huizen: Mimirs Krukje, genoemd naar de enorme steen waar volgens de overlevering een reus op uitrustte. Yrsa’s vader is de stuurman. Haar moeder is overleden en ze woont met haar stiefmoeder, broertjes en oma. In de andere huizen wonen haar ooms en neven. Op één van die neven, Nokki, is Yrsa stiekem verliefd. Ze zoenen weleens bij het boothuis. Maar oma Gudrun wil haar liever uithuwelijken aan een rijke jongen.

In het begin van Onheilsdochter is het opletten geblazen, want er worden veel namen genoemd. Jean-Claude van Rijckeghem beschrijft hoe de wereld van Yrsa eruitziet, klinkt, ruikt en voelt.

Verder lezen
9 september 2022

Ik nog wel van jou – Elke Geurts

Een paar jaar geleden las ik de blog van Elke Geurts heel graag. Ze schreef autobiografisch getinte stukjes over het leven met haar gezin, bestaande uit Elke, man en hun dochters Jeetje en Deetje. Het leek een ideaal plaatje, waar al snel barstjes in kwamen. Man liet namelijk weten dat hij wilde scheiden. Het werd een lang proces.

Omdat ik de blogstukjes altijd gretig las, leek Ik nog wel van jou me ideaal vakantievoer. Deze roman heeft namelijk hetzelfde thema en speelt zich af in dezelfde periode als de blogserie. Ik dacht daarom dat ik er zo in zou glijden, maar het kost me wat moeite om erin te komen. Na een tijdje zit ik alsnog goed in het verhaal.

Verder lezen
4 september 2022

Allemaal willen we de hemel – Els Beerten

Vier Vlaamse jongeren maken de Tweede Wereldoorlog mee. Drie komen uit hetzelfde gezin: Jef, Renée en de kleine Remi. De vierde is hun goede vriend Ward. Die heeft tijdens de oorlog zoveel fout gedaan dat hij inmiddels met een andere identiteit in Duitsland woont. Jef weet dingen die niemand anders weet, behalve Ward. Zal de waarheid over Ward en Jef boven tafel komen?

In het begin vind ik het nogal ingewikkeld: vier perspectieven plus veel tijdssprongen, heen en weer. Dit is een D-boek, maar je moet wel een geoefend lezer zijn om dit goed te kunnen volgen. Mij lukt het ook aan het eind van het boek nog niet helemaal. Soms staat er een jaartal boven een hoofdstuk en dan vermoed ik dat de hoofdstukken erna ook over die periode gaan. Wie er aan het woord is, weet je soms pas na een bladzijde gelezen te hebben. Voor de spanningsopbouw zijn deze wisselingen in perspectief en tijd essentieel.

Verder lezen
30 augustus 2022

Dagelijks werk – Renate Dorrestein

Een paar jaar geleden kreeg Renate Dorrestein de diagnose slokdarmkanker. Haar levensverwachting was te kort om nog een roman af te ronden. Ze besloot om haar archieven zelf op te ruimen, want

Stel je voor dat je na je dood, als je je niet meer kunt verweren, een biográáf achter je aan krijgt.

Dagelijks werk bevat een selectie van artikelen, columns, brieven, lezingen en andere teksten die ze tegenkwam. Elk stuk is voorzien van commentaar, waarbij ze zichzelf niet ontziet en kritisch terugkijkt op haar oude uitspraken.

Het gaat in een aantal stukken om het leven van een schrijver als ze niet schrijft, zoals gesteggel met uitgevers en rondom literaire prijzen. Ook zijn er veel feministische artikelen, want Renate Dorrestein was jarenlang redacteur van maandblad Opzij.

Verder lezen
10 augustus 2022

De Geliefden – Willemijn Kranendonk

Jacqueline en Rosa zijn totaal verschillend, en toch waren ze veertig jaar geleden geliefden. Nu zijn ze 66 jaar, hun levens veranderen en ze denken terug aan vroeger. De Geliefden bestaat uit drie delen: Jacqueline, 1973 en Rosa. De hoofdstukken zijn kort en ik vlieg er doorheen.

Jacqueline is altijd alleen gebleven en heeft haar leven gewijd aan haar veeleisende kantoorbaan. Nu ze met pensioen is, heeft ze geen idee hoe ze haar dagen moet vullen. Ze is een rijke dame die nooit heeft nagedacht over de zin van haar leven. De leegte om haar heen laat herinneringen boven komen. Jacquelines moeder overleed toen ze vier jaar was. De band met haar vader is altijd koel geweest. Ze erfde zijn landgoed, dat ze net heeft verkocht om in een luxe bungalow te gaan wonen. In een opwelling neemt Jacqueline contact op met Eric, die net begonnen is als coach. Hij stelt kritische vragen en dat helpt haar. In de laatste zin van Jacquelines deel wordt ze gebeld door Rosa…

Verder lezen
6 augustus 2022

Quotum II: Semper Sol – Marloes Morshuis

Een paar maanden geleden las ik Quotum: Project Z, een dystopie waarin een paar tieners de hoofdrol spelen. Marloes Morshuis had al aangekondigd dat het een tweeluik zou worden en nu ligt het vervolg in de boekwinkels, genaamd Semper Sol. Het begint meteen met actie, maar in een paar terugblikken word je als lezer wel herinnerd aan wat er in het vorige boek ook alweer was gebeurd. Ik ben blij dat ik het nog niet zo lang heb gelezen, want het is een vrij ingewikkeld verhaal.

Vanwege overbevolking wordt een deel van de Europeanen gedwongen om zeer sober te gaan leven. Zij worden slinkers genoemd. Ze worden vaak met de nek aangekeken, maar er zijn ook mensen die de slinkers stiekem helpen, iets waar grote straffen op staan. Ondertussen is een geheime beweging actief die wil zorgen dat er minder mensen op aarde komen. Ze noemen zichzelf aardengelen. In Project Z werd de jonge aardengel Yannis geïntroduceerd, die ook in dit deel eigen hoofdstukken krijgt. Hij wil zijn slinkervrienden Axel, Tommy en Sunny redden.

Verder lezen
16 juli 2022

Koning van Katoren – Jan Terlouw

In de nacht dat de oude koning van Katoren stierf, werd Stach geboren. Binnen een paar dagen overleden Stachs ouders en was hij wees. Stach groeide op bij zijn oude oom, die werkte voor de zes ministers die het land bestuurden zo lang er geen nieuwe koning was. Dat duurde jaren, want niemand was geschikt om koning te worden. Totdat Stach bijna een jonge man van zeventien jaar is geworden, onbevangen en soms een tikje brutaal. Via zijn oom vraagt hij aan de ministers wat hij moet doen om koning te worden. Ze besluiten hem zeven hardnekkige problemen uit het land voor te leggen. Als hij die allemaal oplost, dan is de troon voor Stach.

Dit sprookje werd voor het eerst uitgegeven in 1971. Jan Terlouw kan mooi helder vertellen, met humor. Zijn zinnen zijn eenvoudig, maar soms zijn er wel wat ouderwetse woorden. De thema’s zijn van alle tijden: mensen zijn bang door verhalen die de ronde doen en bestuurders zijn meer bezig met hun mening verkondigen dan naar elkaar luisteren. Er is een jonge, frisse blik nodig om verandering te brengen.

Verder lezen
27 juni 2022

Lotte Weeda – Maarten ’t Hart

Tot mijn verrassing kreeg een boek van Maarten ’t Hart de meeste stemmen in de afgelopen poll. Blijkbaar zijn er nog genoeg liefhebbers van zijn werk. Ik had wel zin om weer eens wat van hem te lezen. Zijn romans met natuurbeschrijvingen, bijbelcitaten en flauwe humor bevallen mij altijd wel.

Een titel die enkel uit een naam bestaat vind ik meestal nietszeggend, zo ook bij dit boek. Lotte Weeda is niet de hoofdpersoon, maar wel de aanleiding voor het verhaal. Ze is fotograaf en komt naar het dorpje Monward om de 200 bekendste inwoners te fotograferen. Daar wordt dan een boek van gemaakt, dat wel een aardige titel draagt: Sluitertijden. Ze heeft voor een ander dorp ook al een fotoboek gemaakt en een anonieme rijke Monwarder heeft Lotte de opdracht gegeven om dit ook voor Monward te doen.

Verder lezen
22 juni 2022

15 eeuwen Nederlandse taal – Nicoline van der Sijs

De enige taal die niet verandert is een dode taal.

Nicoline van der Sijs laat aan het begin van dit boek al merken hoe ze naar het Nederlands kijkt: niet als taalpurist die anderen verbetert, maar met verwondering over hoe dynamisch taal is. Zelf kan ik me wel ergeren aan taalfouten, maar taalkundigen (zoals ook Marc van Oostendorp) helpen om er mild naar te kijken. Die foutjes ontstaan immers niet willekeurig; er zijn trends in te ontdekken. En als een afwijkende vorm maar vaak genoeg wordt gebruikt, zal die uiteindelijk worden overgenomen door anderen en opgenomen in de standaardtaal.

Onze Nederlandse taal is niet uit de lucht komen vallen. 15 eeuwen Nederlandse taal begint bij het Indo-Europees, waaruit door migratie van mensen het West-Germaans ontstond. Daarna komt het Oudnederlands in de Middeleeuwen. En zo wordt elk hoofdstuk een tijdvak besproken, met de bijbehorende taalverschijnselen. Dat begint steeds met de historische context van die periode, wat ik al zo knap beschreven vind. Het is toegankelijk voor een leek en tegelijk erg informatief. Na de geschiedenis worden achtereenvolgens de veranderingen behandeld in klank, spelling, verbuigingen en vervoegingen, samenstellingen en afleidingen, leenwoorden en zinsbouw. Dat ik dit zo kan opnoemen is te danken aan de heldere inleiding.

Verder lezen
17 juni 2022

Nieuweling – Marion Bruinenberg

Achter de bergen ligt een klein dorp. De zon schijnt er maar drie maanden per jaar, want de rest van de tijd komt ze niet boven de bergruggen uit. De bevolking van het dorp is vergrijsd. Simone is met haar dertig jaar de jongste. Ze is als enige van haar generatie niet naar de stad verhuisd. Het dorpje heeft nog wel een winkel, een café en een kerk.

Na de dood van Simones vader adviseert Marie haar om een kamer te verhuren. In de zomer komt Eveline daar wonen. Zij doet onderzoek naar de planten die groeien op deze bijzondere plek die het grootste deel van de tijd in de schaduw ligt. Dat levert mooie gedachtes over planten op.

Eveline is het tegenovergestelde van de verlegen Simone: vrolijk, energiek, vol zin in het leven. Ze huppelt door het dorp en legt met iedereen contact. Ze maakt lange bergwandelingen, soms alleen, soms met Simone. Eveline kan zomaar verdwijnen en plotseling weer opduiken. Ze kookt heerlijke maaltijden voor Simone, die opbloeit, maar zich ook overweldigd voelt.

Verder lezen