Wat je zoekt, zoekt jou – Kader Abdolah

De kans is groot dat je weleens hebt gehoord van de Perzische dichter Rumi. Hij leefde eeuwen geleden en toch wordt zijn werk nog veel gelezen en voorgedragen, zoals ook vroeger bij Kader Abdolah thuis in Iran. Toen hij later in Nederland woonde, vroeg hij zich af: hoe zou dit in het Nederlands klinken? Voorzichtig begon hij vertalingen te maken van een aantal beroemde gedichten.

Wat je zoekt, zoekt jou begint met een novelle over het leven van Rumi, die werd geboren als Djalal. Hij moest vluchten voor het Mongoolse leger onder leiding van Dzjengis Khan. Samen met zijn vader ging Djalal op reis. Onderweg kwamen ze allerlei geleerden tegen. Djalal ging op verschillende plekken naar school, onder andere in Bagdad en Damascus. Hij ontwikkelde zich tot filosoof, mysticus en dichter. Al jong ging hij zelf lesgeven en hij werd nog beroemder dan zijn vader.

Rumi werd één van de grondleggers van het Soefisme, dat stelt dat God niet buiten je is, maar dat je Hem in jezelf kunt vinden. Rumi bedacht het dansen waarbij je om je eigen as draait. Alleen je kern staat dan nog stil en dat is God in jou.

Niets is stil, niets zit vast
alles is in beweging naar een plek
die geen begin kent en geen einde
Alles naar de oneindigheid.

Ik vind het prachtig om te lezen over deze beroemde man. Kader Abdolah heeft zijn fantasie gebruikt om er een lopend verhaal van te maken, maar geeft hier en daar aan waar zijn bronnen onduidelijk zijn of tegengestelde informatie geven. In dit levensverhaal van Rumi wordt al wat poëzie van hem geciteerd.

Verder lezen

Salam Europa! – Kader Abdolah

Rond 1880 maakte de sjah van Perzië een rondreis door Europa: via Rusland naar Duitsland, België, Nederland en Engeland naar Parijs en daarna weer naar huis. Hij hield onderweg een dagboek bij, wat één van de inspiratiebronnen was voor Salam Europa!

De sjah moet zich gedragen als een koning en hij praat in koninklijk meervoud over zichzelf. Hij heeft talloze bedienden en eindeloos veel bagage bij zich. Dat wordt onderweg steeds erger, want overal worden souvenirs gekocht. Als iemand in het gezelschap iets doet wat de sjah niet zint, wordt er gezorgd dat diegene ziek wordt of zelfs komt te overlijden.

De sjah is geen sympathiek personage. Ook in eigen land treedt hij zonder pardon op. Toch is het niet vervelend om met hem mee te reizen. Hij is nieuwsgierig en vindt het heerlijk om af en toe zelf door een stad te wandelen en mensen te ontmoeten, naast alle georganiseerde afspraken. Hij bezoekt fabrieken om de nieuwste uitvindingen te zien en gaat naar concerten. Het is geweldig om te lezen wie hij allemaal tegenkomt: de tsaar van Rusland, minister-president Otto von Bismarck, de koning van België en koningin Victoria van Engeland, die een uitgebreid betoog houdt over het belang van wc’s voor iedereen. Sommige hoge piefen vertrouwen de sjah hun diepste geheimen toe.

Verder lezen

Papegaai vloog over de IJssel – Kader Abdolah

Kader Abdolah is één van mijn lievelingsschrijvers. Toch was het al jaren geleden dat ik een boek van hem gelezen had, zoals het prachtige Het huis van de moskee. Mijn leesreis door de provincies brengt me bij Papegaai vloog over de IJssel, wat het ideale boek hiervoor is, want het speelt zich af in Zalk en Zwolle en Kampen. Hierdoor leerde ik dat er een paar plaatsen ten westen van de IJssel zijn die toch bij Overijssel horen.

Op de eerste bladzijde weet ik al dat dit een goed boek is. Een man komt met zijn dove dochtertje aan op Schiphol. Hij heeft onderweg zijn paspoort in stukjes gescheurd en door de wc gespoeld, want het was vals. Nu zal hij proberen asiel aan te vragen in Nederland. Dat doet hij vooral om medische hulp te krijgen voor zijn dochter, die zes jaar is en ernstige hartproblemen heeft. Het is dus meteen vreselijk spannend.

Vader Memed en dochter Tala krijgen vanwege de medische problemen een huisje toegewezen in Zalk en ze hoeven niet in een asielzoekerscentrum. Dit speelt zich af in de jaren negentig. Er is al wel wat weerstand tegen vreemdelingen, vooral in dit dorp waar een hechte gemeenschap woont met de hervormde kerk als middelpunt. Maar de dominee houdt een preek waarin hij de dorpelingen voorhoudt wat de bijbel zegt over hoe je om moet gaan met vreemdelingen: gastvrij en behulpzaam. Verder lezen