Als het in een boek over Nederland in de jaren vijftig gaat, geeft dat me vaak een nostalgisch gevoel. Er komen dan beelden op van toen ik als kind bij mijn opa en oma was, die geen televisie maar wel een kolenhok, een petroleumstel en een trekbel hadden. Aan het begin van het dikke, autobiografische Pier en oceaan weet Oek de Jong de sfeer van toen meteen op te roepen, met het gerinkel van melkflessen in de straat. Maar ook het beklemmende gevoel is er direct, want Dina is zwanger geraakt terwijl ze nog niet is getrouwd met Lieuwe. Ze hebben al zeven jaar verkering en plannen om te trouwen zodra hij zijn dienstplicht heeft vervuld. En toch is het een schande dat ze nu in verwachting is. Dina voelt zich diep ongelukkig.

Het perspectief blijft nog een tijd bij Dina, totdat haar zoon Abel oud genoeg is om herinneringen te hebben. Hij is de hoofdpersoon van het boek. Maar eerst gaat het nog over Dina’s geheime liefde Elena. Hun gevoelens zijn sterk, maar Dina wil kinderen en kiest toch voor haar verloofde. Dat geworstel met emoties komt later in alle hevigheid terug in Abels tienertijd.

Abel groeit op midden in de natuur. Hij vindt het heerlijk om naar de kikkertjes te kijken in de sloot waar hij later met een polsstok overheen springt. Met opa gaat hij zeilen op de Friese meren. Als het gezin naar Zeeland verhuist, gaat Abel vaak zwemmen in de Oosterschelde. Later rijdt hij op zijn brommer door de weilanden en gaat mee varen met een vriend. De natuurbeschrijvingen blijven prachtig.

De nadruk ligt op Abels herinneringen, maar het perspectief wisselt af en toe nog naar dat van zijn moeder. En ook de gedachten van zijn vader, opa en oma komen soms aan bod. De band met elk van hen is hem dierbaar, maar er zijn ook genoeg ergernissen. Vooral zijn vader moet het ontzien. Die kan zo zelfingenomen zijn en interessant doen naar anderen. Ondertussen heeft hij weinig oog voor zijn eigen gezin. Er zijn gevoelens van schaamte en niet van trots. Ook Dina ervaart geen steun van haar echtgenoot. Ze heeft veel last van sombere buien en vermoeidheid. Abel wil haar wel troosten, maar ze staat dat meestal niet toe. Hij heeft het gepieker van zijn moeder geërfd en denkt veel na over zijn gedrag. Het gebeurt vaak dat hij gemeen doet tegen anderen en niet begrijpt waarom hij zo doet.

De eerste helft van het boek, over Dina en de kleine Abel, spreekt me meer aan dan het tweede deel waarin Abel een dwarse tiener is. Hij haalt wel glansrijk zijn gymnasiumdiploma, maar over school wordt niks geschreven. De nadruk ligt op hoe hij omgaat met zijn familie, vrienden en vriendinnen. In het begin ben ik nog erg onder de indruk van de mooie schrijfstijl. Later erger ik me enigszins aan Abel. Natuurlijk doe je als tiener gekke dingen, maar de uitgebreide omschrijvingen van zijn rare acties ben ik na een tijdje wel zat. Het boek stopt als Abel het huis uit gaat om te studeren in Amsterdam. Ergens vind ik het jammer dat het ineens stopt, maar ik ben ook blij dat dat dikke boek uit is na meer dan achthonderd bladzijden. Het is mooi geweest.

Lees ook wat Inge over dit boek schreef.