Als Felix met zijn vriend en neefjes bij het apenverblijf in Artis aankomt, wordt hij stil. Herinneringen komen boven aan twintig jaar geleden, toen hij een tijdje in New York woonde. Dan komt er een rouwbrief uit Amerika. Felix besluit naar de uitvaart van Helena te gaan. En hij vertelt de lezer zijn herinneringen aan zijn tijd als uitwisselingsstudent journalistiek in New York.

Via een studiegenoot komt Felix in contact met Helena. Hij heeft gehoord dat zij geschorst is als universitair docent en wil een artikel over haar schrijven voor de studentenkrant. Na het eerste interview komt hij terug om nog een paar vragen te stellen. Er ontstaat een vriendschap, waarbij Felix bijna dagelijks over de vloer komt bij Helena. Haar onderzoek gaat over het ontstaan en de genezing van HIV. Apen spelen daarbij een belangrijke rol, want HIV is immers ontstaan als mutatie van het apenvirus SIV. Helena is geïnspireerd door de Russische onderzoeker Ivanov, die rond 1920 probeerde om een hybride te kweken door Afrikaanse meisjes te insemineren met apensperma.

Ivanov is de vijfde roman van Hanna Bervoets, maar de eerste met een mannelijke hoofdpersoon. Als homoseksueel is Felix net als vele anderen begin jaren ’90 doodsbang om aids te krijgen. Dat zorgt ervoor dat hij extra geïnteresseerd is in Helena’s onderzoek.

De eerste helft bevat stukken die ik als wat droog ervaar, met name waar wetenschappelijk onderzoek wordt beschreven. Maar halverwege komt er een vlammend betoog van Helena over het nut van haar werk. Daarna wil ik alleen maar weten hoe het verdergaat en lees ik achter elkaar door. Hanna schrijft zo soepel dat ik mezelf moet afremmen om te zorgen dat ik alle zinnen wel lees. Naast het vertellen van het verhaal duidt ze menselijk gedrag; ze legt uit waarom we doen zoals we doen. Ethische overwegingen komen daarbij ook om de hoek kijken. Misschien houd ik daarom wel zo van haar boeken, zowel de romans als de columnbundels. Deze roman is ook weer knap geconstrueerd. Ik vind de voorkant erg lelijk en in het begin moest ik wat moeite doen om erin te komen. Toch kan ik weer concluderen dat Hanna Bervoets één van mijn favoriete schrijvers is, vanwege haar rake observaties, vlotte schrijfstijl, psychologische inzichten, rijke fantasie en humor.

Lees ook wat Tessa en Bunt over dit boek schreven.