In deze donkere dagen voor kerst leven we toe naar de herdenking van de geboorte van Jezus van Nazareth. Ook wie nooit een kerk van binnen ziet kent vast het verhaal waarin zijn moeder Maria een centrale rol speelt. Het leek mij mooi om juist in deze periode The testament of Mary te lezen, waarin de bejaarde Maria terugkijkt op haar leven. Anders dan ik had verwacht komt het kerstverhaal amper aan bod. Misschien komt dat wel doordat Colm Tóibín kiest voor een onorthodoxe visie, waarin Maria geen volgeling van haar zoon is.

Het verhaal komt langzaam op gang. Ik moet wennen aan de lange zinnen en de vertelstijl van Maria. Anders dan in bijvoorbeeld Nora Webster heeft Tóibín dit verhaal in de ik-vorm geschreven, zodat het echt lijkt alsof je door Maria’s ogen kijkt. De bekende bijbelverhalen komen voorbij, over Lazarus en de bruiloft van Kana. Ik vind het wel aardig, maar ben nog niet onder de indruk.

Dan wordt het spannend; Maria wordt gewaarschuwd dat ze in gevaar is. Haar zoon zal binnenkort gevangen worden genomen en ook zijn volgelingen zijn niet veilig. Dat geldt ook voor zijn familie. Ik heb nooit beseft dat de eerste christenen zo ontzettend moedig moesten zijn, omdat ze zomaar opgepakt konden worden. Maria doet nog een poging om Jezus te overtuigen dat hij moet schuilen of vluchten, maar dat lukt niet. Hij wordt gevangen genomen, veroordeeld en gekruisigd. Ook na al die jaren kan Maria de pijn beschrijven: die van haar zoon tijdens de kruisiging en die van haarzelf omdat ze machteloos moet toezien. Daarna vlucht ze zelf alsnog.

Colm Tóibín is een rasverteller. Deze hervertelling van de bijbelverhalen is dan ook zeer de moeite waard. Maar als je het in de bijpassende tijd van het jaar wilt lezen, kan je beter kiezen voor Pasen dan voor Kerst. Het boekje van 100 bladzijden is ook vertaald in het Nederlands, onder de titel Het testament van Maria.

Lees ook het interview met Colm Tóibín van de Leesclub van Alles over Nora (er zijn genoeg verbanden met Maria te vinden).