Revolusi stond al lang op mijn verlanglijstje. Het is een dik boek over Nederlands-Indië en de bevrijding van Indonesië in 1945. David van Reybrouck heeft er talloze ooggetuigen voor geïnterviewd. Eerder oogste hij al lof voor zijn boek Congo, over de Belgische kolonie. Waarom hij dan als Belg nu over Nederlands-Indië wilde schrijven? Omdat het een heel groot land is, qua inwoneraantal het vierde van de wereld. En omdat het heel veel invloed heeft gehad op de wereldpolitiek. Toch weten Nederlanders er amper wat vanaf, betoogt hij aan het begin van dit boek.

Het begint met de geschiedenis van Indonesië, vanaf het moment dat de eerste Nederlanders er voet aan wal zetten rond 1600. Eerst werd er gehandeld in specerijen zoals peper en kruidnagel. Later werden dat koffie en suiker. De VOC groeit en schuwt niet om geweld te gebruiken. Ook toen de slavernij officieel was afgeschaft in de negentiende eeuw, werden inheemse mensen uitgebuit.

Er worden veel namen en jaartallen genoemd om de politieke situatie te beschrijven. Ik vind het pittig om te lezen. Wel interessant zijn de stukjes over talen en religies. Er ontstonden mengvormen doordat immigranten hun religies meenamen en de lokale goden zijn nooit helemaal vergeten.

Ik twijfel of ik door wil lezen. Waar blijven al die ooggetuigen? Het lijkt alsof ik een schoolboek zit te lezen, maar dan veel dikker. En ik was nooit zo goed in geschiedenis op school… Al die namen waar ik geen beeld bij heb, behalve dan dat er een straatnaam bij mij in de buurt naar is vernoemd. Ik begrijp wel waarom Suze Zijlstra besloot om een boek te schrijven over haar Voormoeders, dat me erg boeide. Zij schrijft meer over het dagelijks leven van gewone mensen in de kolonie.

Dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit en Nederland wordt bezet door de Duitsers. Wat moet er nu gebeuren met Nederlands-Indië? De Japanners vallen aan en nemen de macht over. Uitgebreid wordt beschreven hoe dit precies ging en met welke wapens. Af en toe komt er een ooggetuige aan het woord, die vertelt over zijn ervaring als militair. Maar hier ga ik toch stranden, na bijna 200 bladzijden. Dit boek bevat te veel namen, getallen en jaartallen, wapens en mannen. Ik ben opgelucht als ik mezelf toesta om te stoppen.

Iemand raadt me aan om de podcast te luisteren, die David van Reybrouck maakte nadat hij dit boek had geschreven. In vijf lange afleveringen vertelt hij hetzelfde verhaal, maar dan met minder woorden. Op deze manier weet hij me beter te boeien. Zo hoor ik toch hoe de wereldoorlog verder verloopt en daarna de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. In de podcast zitten oude radiofragmenten, zoals van toespraken van koningin Wilhelmina en uit de Tweede Kamer. Ik zit regelmatig geschokt te luisteren; wat een ellende heeft daar plaatsgevonden.

Ik raad je het boek Revolusi zeker aan. Mocht je er net als ik moeite mee hebben, dan is de podcast een prima alternatief om je te informeren over dit belangrijke stuk geschiedenis.