Na bundels van sterke verhalen en mooie gedichten (waar ik nog in bezig ben) is de eerste roman van Gerda Blees uitgekomen. Ze heeft dit boek gebaseerd op een nieuwsbericht over een woongroep, waarvan één van de leden is overleden en de anderen daarom zijn gearresteerd. Het verhaal begint in de nacht dat Elizabeth sterft en eindigt als de drie andere huisgenoten weer thuis zijn, waarbij twee van de drie aarzelen of ze hier willen blijven wonen. De structuur is opvallend: elk van de 25 hoofdstukken begint met ‘Wij zijn …’ en daarop kan van alles volgen: ‘Wij zijn de nacht’, ‘Wij zijn de plaats delict’, ‘Wij zijn de raadsvrouw’, ‘Wij zijn de slowjuicer’. Zo wisselt het perspectief steeds.
Melodie, Petrus en Muriël zitten alledrie in hun eigen cel, alleen. Waar Melodie eerder alles bepaalde voor de groep, zijn ze nu op zichzelf aangewezen. Dat brengt dilemma’s met zich mee. Petrus besluit om een sigaret op te steken, wat hij al jaren niet heeft gedaan. Muriël eet na veel wikken en wegen een boterham met hagelslag. Dat is bijzonder, want de afgelopen tijd hebben ze alleen op groentesap en zonlicht geleefd. Ze wilden onafhankelijk worden van voedsel. Voor Elizabeth was dit echter te veel gevraagd. Ze stierf aan ondervoeding. Zijn de huisgenoten verantwoordelijk voor haar dood? Haar zus Melodie ziet het in elk geval niet zo. Het was Elizabeths tijd om te gaan, om los te laten. De ondervragingen verlopen moeizaam. De woongroepleden zoeken naar woorden, maar hoe kunnen Petrus en Muriël het zo goed uitleggen als Melodie altijd voor ze heeft gedaan?
De wisselende perspectieven geven variatie in vorm. Er is een hoofdstuk waarin de broers en zus van Melodie en Elizabeth met elkaar appen. Dat is goed bedacht, maar de uitwerking vind ik minder geloofwaardig. Het gesprek duurt lang en gaat behoorlijk diep. Dat zou ik eerder bij een persoonlijk telefoongesprek verwachten dan in een groepschat. In het hoofdstuk dat begint met ‘Wij zijn het verhaal’ laat de schrijver zien wat ze in huis heeft. Ze reflecteert op haar eigen werk en blinkt daarin uit. Ze kondigt ook aan dat het verhaal niet ineens heel spannend gaat worden.
Dat is misschien wel wat ik mis in dit boek. Het is over het algemeen niet spannend en als het toch even spannend wordt, dan komt dat niet tot een ontknoping. Het is boeiend om te lezen over de invloed die de dominante Melodie op de anderen uitoefent. Toch vind ik dit minder indrukwekkend dan andere verhalen over geïsoleerde gemeenschappen, waarin dieper wordt ingegaan op de psychologische processen daarvan. Wij zijn licht leest vlot en is stilistisch heel sterk, maar mijn hoge verwachtingen worden niet helemaal waargemaakt.
Lalagè leest 