Na vijf romans en een trilogie wilde ik graag korte verhalen van Haruki Murakami lezen. Omdat in een verhalenbundel diverse thema’s aan bod kunnen komen, pak ik de Murakami-bingokaart er weer eens bij.

Bij het lezen van het eerste verhaal denk ik na een tijdje: dit komt me wel heel bekend voor. Als ik wat meer aandacht had besteed aan de titel van het verhaal had ik kunnen weten dat dit niet nieuw zou zijn, want dit is later uitgegroeid tot de dikke roman De opwindvogelkronieken. Ik vind het echter helemaal niet erg om het nog eens te lezen. Met dit verhaal kan ik al een paar vakjes van de bingokaart afstrepen: de hoofdpersoon verveelt zich en gaat naar buiten, om in de poort een vroegrijpe tiener tegen te komen die met hem praat over een verdwenen kat. Verder belt er een onbekende vrouw op, die allerlei persoonlijke dingen van de man weet. Een ander terugkomend aspect komt hier ook in voor, namelijk de naam Noboru Watanabe. In dit geval is het de naam van de kat, maar in een ander verhaal is het de nieuwe vriend van de zus van een hoofdpersoon.

Mijn favoriete verhaal in deze bundel is Slaap, dat ook als apart boek is uitgegeven. De hoofdpersoon is deze keer een vrouw (wat niet vaak voorkomt) die niet kan slapen. Al zeventien dagen heeft ze geen oog dicht gedaan. Overdag speelt ze de brave huisvrouw en kookt voor haar man en kinderen. ’s Avonds gaat ze met haar man mee naar bed, maar zodra hij in slaap is gevallen, gaat zij naar de huiskamer. Uit verveling gaat ze Anna Karenina lezen, uren achter elkaar door. Sommige mensen verwijten Murakami dat hij verklapt wat er in dat boek gebeurt, maar ik vind het juist geweldig om dit te lezen, zo kort nadat ik zelf van deze klassieker heb genoten.

De verhalen in dit boek spreken me niet allemaal vanaf het begin aan, maar uiteindelijk vind ik ze toch minstens erg fantasierijk. Een mooie vondst zijn de TV people. Ze doen denken aan de geheimzinnige ‘little people’ uit 1q84. Deze kleine mannetjes zetten zomaar bij iemand in de huiskamer een televisie neer, die onzichtbaar lijkt voor zijn vrouw die later thuiskomt, terwijl zij normaal elke verandering opmerkt.

Murakami heeft een typische schrijfstijl met korte zinnen. Af en toe pakt hij uit met mooie metaforen:

Zoveel hoop aan de vlammen prijsgegeven, zoveel verdriet in dikke truien gewikkeld en in de grond gestopt – allemaal in deze onbegrijpelijke, enorme wereldstad.

Dat gaat over Tokyo. Het verhaal gaat over een jongen die een meisje op de verkeerde trein zet, waardoor ze te laat thuiskomt. Vervolgens raakt hij haar telefoonnummer kwijt. Het is weer zo’n tragische liefde en het lijkt erop dat gelukkige huwelijken niet voorkomen in Murakami’s wereld: iedereen heeft een relatie die niks meer voorstelt of is alleen. Wel is er af en toe vreemde seks tussen mensen die elkaar amper kennen.

Het titelverhaal De olifant verdwijnt is ook lekker mysterieus. De hoofdpersoon is gefascineerd door een oude olifant die op een dag zomaar verdwenen is. Iedereen denkt dat hij samen met zijn verzorger ontsnapt is, ook al is er niets dat daarop wijst. De verzorger heeft flaporen en heet… Noboru Watanabe.

Met andere verhalen kan ik nog een paar vakjes afstrepen: jazz, hardlopen en de historische flashback. Ondanks al die motieven is elk verhaal origineel. Dus beperk je niet tot de romans en probeer ook eens een kort verhaal van Murakami.

Lees ook wat Tessa over dit boek schreef.