Een man wil veertig jaar nadat hij zijn studie heeft afgebroken alsnog zijn scriptie schrijven. Hij zoekt zijn oude professor op, die hij nu bij de voornaam mag noemen: Remi. De scriptie zal gaan over de cultuur van de Yaka’s, een volk in Congo, en dan in het bijzonder over krokodillen. Tijdens de gesprekken tussen de student en de professor gaat het echter ook over Remi’s jeugd in de Westhoek, in het puntje van West-Vlaanderen bij de Franse grens.

Net als mijn hond snoof ik aan de avondlucht. Samen ademden we traag in en uit.

Koen Peeters beschrijft heel treffend het boerenleven. Remi werkt na schooltijd hard mee op de boerderij. Vaak mag hij mee met zijn nonkel Marcel die hem vertelt over de grote oorlog. Ze bezoeken de vele begraafplaatsen waar ze Engelse grafopschriften lezen en uitrekenen op welke leeftijd de jonge soldaten sneuvelden. Deze terugblikken worden afgewisseld met de zoektocht van de student, die de plaatsen van Remi’s jeugd bezoekt. Om een of andere reden vindt hij dat dat ook bij zijn onderzoek hoort. De beschrijvingen van de student geven een extra dimensie aan Remi’s verhaal.

Als jonge man besluit Remi om te gaan studeren bij de Jezuïeten. In de abdij is het stil, maar op een andere manier dan op de boerderij, waar ook weinig gesproken werd.

ik moet de schuld afkopen. De schuld van mijn ouders, mijn oom, van die honderdduizend soldaten.
Me opofferen.
Ik moest het verdriet van de wereld repareren. Ik wilde eindelijk iets doen wat onbesmet en volmaakt was.

Jezuïeten staan erom bekend dat ze veel reizen en ook Remi gaat op reis, naar Congo. Daar zijn in die tijd veel missionarissen, maar hij komt in een dorpje waar nog geen missiepost is. De mensen daar zijn gevoelig voor het spirituele en hebben contact met geesten. Ook de student gaat naar Congo en hij komt op dezelfde plekken als waar Remi was. Het is niet meer hetzelfde als toen.

De eerste helft van De mensengenezer heb ik graag gelezen, maar het stuk waar de mannen in Congo zijn kwam ik maar moeizaam door. De schrijfstijl verandert niet, maar de thematiek is zo anders en blijkbaar kan dat ervoor zorgen dat mijn interesse vervliegt. Op het einde keren de hoofdpersonen allebei terug naar België en het verhaal wordt netjes afgerond, maar ik ben allang blij dat het uit is. Wat ik nog steeds niet begrijp is waarom de foto’s die in het boek staan op schijnbaar willekeurige plekken zijn geplaatst, bijvoorbeeld foto’s van Congo in het stuk over België. Er zijn ook foto’s bij waarvan ik helemaal niet snap wat erop afgebeeld is.

Ik vind het lastig om dit boek te beschrijven, omdat het niet alleen gaat over de gebeurtenissen, maar er wordt ook veel gefilosofeerd over het leven. Daar zijn zeer rake uitspraken bij. Ik kan concluderen dat de genomineerden van de ECI Literatuurprijs stuk voor stuk topboeken zijn, maar smaken verschillen. Morgen is de uitreiking van de prijzen (de juryprijs en de lezersprijs) en uiteraard zal ik daar ook verslag van doen.

Met dank aan uitgeverij De Bezige Bij voor het ter beschikking stellen van dit boek voor leden van de lezersjury van de ECI Literatuurprijs.