Het nieuwste boek van Marek Šindelka gaat in Tsjechië als warme broodjes over de toonbank. Ik ben benieuwd en haal een splinternieuw exemplaar uit de bieb. Op de achterkant staat dat de tien hoofdstukken die erin staan allemaal op één of andere manier met Anna te maken hebben. Daardoor ga ik in elk verhaal naarstig op zoek naar het verband met Anna, maar ik kan het niet snel vinden of vermoed wel iets maar weet het niet zeker. Dat is jammer, want de verhalen zijn elk op zichzelf al erg goed. Een rode draad tussen korte verhalen is mooi, maar niet noodzakelijk. Misschien is het een verkooptruc, omdat er veel mensen zijn die beweren niet van verhalenbundels te houden. ‘Mozaïekvertelling’ is ook wel een heel mooi woord dat de aandacht trekt.

In het begin moet ik denken aan Milan Kundera, die ook uit Tsjechië komt. Beide schrijvers trekken niet zozeer de aandacht door een spannend plot, maar door te observeren en te filosoferen. Het verschil is dat Šindelka van mijn generatie is en een stuk toegankelijker schrijft.

Pas in het titelverhaal Anna in kaart gebracht wordt duidelijk waarom een paar eerdere hoofdstukken aan haar leven raken. En dan ben ik helemaal verkocht. Het ritme van de lange zinnen stuwt mijn leestempo op. Tegelijk probeer ik af te remmen, om het prachtige proza zo ver mogelijk in me te laten doordringen. In de soepele vertaling van Edgar de Bruin is het allemaal prima te volgen. Ik vind het heel knap hoe hij de lange zinnen met moeilijke woorden naar begrijpelijk Nederlands heeft overgezet. Zou het in het Tsjechisch nog mooier zijn? Ik vind alleen de titel al aantrekkelijk: Mapa Anny. 

De hoofdpersonen trekken stuk voor stuk mijn aandacht. Ik wil weten hoe het met ze verdergaat. Bij ongeveer de helft van de verhalen doet zich het zeldzame verschijnsel voor dat het én prachtig geschreven is én er spanning wordt opgebouwd. Dat noem ik topliteratuur. Als een Amerikaans boek de hemel in wordt geprezen, kan je daar je vraagtekens bij zetten. Maar als een Tsjech beroemd is door zijn boek, moet je het gewoon lezen.

Lees ook wat Dirk van i.boek en Niek over dit boek schreven.