Op mijn leesreis ga ik de hele wereld over. Afrika mag dit jaar niet ontbreken (en Egypte is op het randje), dus ik leen Afgesneden herinnering uit de bieb. Op de achterkant staat een prachtige foto van Werewere Liking. Stiekem ben ik jaloers op haar mooie donkere huidskleur, waar de kleurige kleding zo goed bij staat. Werewere is geboren in Kameroen, al woont ze nu in Ivoorkust, waar ze werkt als kunstenares in allerlei disciplines: ze zingt, speelt toneel, schildert en schrijft.
In dit boek kijkt de tachtigjarige Halla terug op haar jeugd. Werewere schreef dit boek toen ze vijftig was en heet anders, dus het is geen autobiografie, maar uit het voorwoord blijkt dat deze roman wel autobiografische elementen bevat. Halla heeft een ongelooflijke kindertijd. Op zeer jonge leeftijd zorgt ze voor haar broertjes en zusjes, terwijl haar ouders dagenlang van huis zijn. Haar grootouders leren haar wijze lessen, terwijl haar ouders ruzie maken welk kind van wie is. Er wordt immers veel vreemdgegaan en mannen mogen zoveel vrouwen trouwen als ze wel willen. Dit ben ik wel vaker tegengekomen in Afrikaanse romans, maar het blijft onthutsend hoe mannen en vrouwen met elkaar omgaan. De vrouwen lijken veel wijzer en intelligenter, maar de lompe mannen hebben het voor het zeggen. Als Halla een jaar of twaalf is, raakt ze zwanger van haar eigen vader. Voor haar achttiende heeft ze drie kinderen gebaard.
Een belangrijk thema in dit boek is vluchten. Halla is slim en maakt steeds plannen om haar leven in de goede richting te leiden. Aan de ene kant moet je je lot aanvaarden, maar je mag ook kansen pakken die op je weg komen. Keer op keer weet ze te ontkomen aan mannen die haar leven willen bepalen.
Werewere Liking vertelt een verhaal en wisselt dit af met poëtische beschrijvingen en liedteksten. Aan het einde van het boek wordt Halla zangeres en dit zijn blijkbaar teksten die zij heeft geschreven. Af en toe springt het perspectief naar de Halla van tachtig die de gebeurtenissen van toen duidt. Ze trekt er lessen uit en spreekt de lezer soms rechtstreeks aan:
Jij bijvoorbeeld die dit nu leest, weet je zeker dat je nu bent waar je wilt zijn?
Sommige passages vind ik moeilijk te begrijpen. Vooral in het begin moet ik er even in komen. Het gaat over traditionele rituelen. Halla begrijpt ook niet alles, dus het is vast niet erg dat ik het niet allemaal kan volgen. Op sommige plekken vraag ik me af of dat aan de vertaling ligt, maar verder heeft Marianne Gossije het aardig soepel vertaald uit het Frans. Hoe verder ik in het boek kom, hoe persoonlijker het wordt en hoe sneller ik verder wil lezen. Het laatste stuk vind ik weer wat lastiger, als Halla met een professor van haar echtgenote filosofeert en droomt over de toekomst van haar land. Het boek eindigt als Halla een jaar of twintig is. Eigenlijk is het verhaal dan nog niet klaar, maar het zwaarste deel is hopelijk achter de rug. Soms vind ik Afrikaanse boeken niet zo makkelijk door te komen, maar als het over een sterke vrouw als Halla gaat dan lees ik het met veel bewondering.
Klinkt als een heel treurig verhaal. Zwanger worden op je 12e en ook nog van je vader. Denk dat het mij te ‘zwaar’ is om te lezen (hoe realistisch het ook mag zijn)..
LikeLike
Het is inderdaad heel verdrietig om te lezen en daardoor ongelooflijk knap hoe zo’n meisje zich telkens weer bij elkaar raapt en hoopt op een beter leven. Maar ik snap ook dat je het nu aan je voorbij laat gaan.
LikeLike
Hmmm dit is zo’n boek dat ik zelf niet zo snel zou kiezen, maar waar jij me dan wel weer nieuwsgierig naar maakt. Zwaar, maar inspirerend. Of heb ik dat verkeerd gelezen?
LikeLike
Dat heb je goed gelezen: het is pittig om wat er gebeurt en je moet een beetje doorzetten, maar dit soort boeken vormen zo’n verrijking dat ik ze blijf lezen.
LikeLike