Na het adembenemende Room wilde ik graag nog een boek van Emma Donoghue lezen. The Sealed letter is een totaal ander boek. Het speelt in 1864 en is moeilijker te lezen vanwege het ouderwetse Engelse taalgebruik. Vooral in het begin had ik moeite om erdoorheen te komen, maar later boeide het toch.

Fido Faithfull komt haar oude vriendin Helen Codrington toevallig tegen op straat in Londen, na zeven jaar geen contact te hebben gehad. Fido is een vrijgevochten feministe, die single is en bij een drukkerij werkt die veel vrouwen in dienst heeft (wat voor die tijd zeer bijzonder is). Helen is getrouwd, maar het huwelijk is nooit echt goed geweest en ze gaat vreemd. Haar echtgenoot Harry besluit een scheiding aan te vragen. Dat gaat niet zomaar: hij moet tegenover de rechtbank aantonen dat Helen geen goede echtgenote is. Het resultaat is dat alle intieme details over hun beide levens in de openbaarheid komen. De kranten staan er vol van. Fido wordt door Helen overgehaald om als getuige op te treden met een verhaal dat niet de volle waarheid is. Het hele proces vormt de kern van het boek.

Het boek is gebaseerd op waargebeurde feiten en is zeer realistisch, al is het soms moeilijk voor te stellen dat de wereld toen echt zo in elkaar zat. Het deed me realiseren hoezeer de maatschappij de afgelopen 150 jaar is veranderd: toen was het eigenlijk ‘not done’ voor vrouwen om te werken, maar de mannen werkten om hun vrouw en kinderen te onderhouden. Vrouwen werden gezien als een soort minderwaardige mensen, met hun instabiele humeur. Bij een scheidingsprocedure mochten de echtgenoten niet getuigen: alleen anderen mochten vertellen wat ze gezien hadden. De scheiding werd vrijwel altijd aangevraagd door de man. Voor de vrouw was een scheiding een ramp: ze mocht haar kinderen nooit meer zien en moest voortaan bedelen om in haar onderhoud te voorzien.

Het verhaal wordt vanuit verschillende oogpunten verteld. Dat zorgt er ook voor dat mijn standpunt wisselde: soms wilde ik dat de ene partij zou winnen en soms de andere. Via flashbacks wordt steeds duidelijker wat er in het verleden is gebeurd, wie er gelogen heeft of dingen verzwegen. Het einde vind ik ook zeer verrassend.

Dit is een mooie historische roman om je tanden in te zetten, die je doet beseffen hoe dankbaar we moeten zijn voor wat feministen hebben bereikt in 150 jaar.