Elk jaar viert de helft van alle Nederlanders Sinterklaas. Maar wie kent de verhalen van de echte Sint Nikolaas? In dit boek vertelt Mattias Rouw wat er is overgeleverd over de bisschop die in de vierde eeuw na Christus leefde en de inspiratiebron vormt voor het huidige feest. Dat doet hij aan de hand van een oude icoon met de levensloop van de heilige.

Het boek is erg mooi vormgegeven, met illustraties van Jedi Noordegraaf. Elk plaatje van de nagetekende icoon vormt uitvergroot het begin van een hoofdstuk met een verhaal over Nikolaas. Dat begint met zijn doop, waarbij baby Nikolaas drie uur lang rechtop in het doopvont staat: een uur voor elk van de drie personen van de drie-eenheid. Dat vond plaats in een kustplaats die nu in Turkije ligt.

Ik kende al wel het verhaal van Nikolaas die de drie dochters van zijn buurman uit de brand helpt, nadat ze arm zijn geworden. Stiekem gooit Nikolaas een zakje geld door het raam, tot drie keer toe, zodat de buurman de bruidsschat voor elk van zijn dochters kan betalen en ze niet de prostitutie in hoeven. Bij de derde keer ziet de buurman wie de weldoener is en hij wil het aan iedereen vertellen. Maar Nikolaas drukt hem op het hart dat niet te doen, of anders pas na zijn dood. Deze geschiedenis is uiteraard de inspiratie voor het stiekem ’s nachts cadeautjes geven en het strooien met pepernoten.

Daarna wordt Nikolaas bisschop van Myra, een Turkse stad die nu Demre heet. Hij wordt bekend vanwege zijn goede daden. Ook verschijnt hij regelmatig in dromen, waardoor wonderen gebeuren. Op die manier redt hij een boot van schipbreuk.

Nikolaas kan erg boos worden. Hij voert een beeldenstorm uit in de tempel van Artemis, waar hij alles kort en klein slaat. Tijdens een grote bijeenkomst van bisschoppen schiet Nikolaas weer uit zijn slof. Daar betoogt Arius dat Jezus niet gelijk is aan God de Vader. Mattias Rouw bespaart ons de theologische details. Nikolaas wordt zo kwaad dat hij op Arius af loopt en hem een klap op zijn wang geeft. Daarop wordt hij gearresteerd, maar in de gevangenis gebeurt wederom een wonder: Jezus en Maria verschijnen aan Nikolaas en geven hem een evangelieboek en een nieuwe bisschopsmantel. De volgende ochtend wordt hij met deze attributen aangetroffen. Arius wint de discussie overigens niet, wat nog steeds te merken is in de theologie van huidige kerkgenootschappen.

Sint Nikolaas van Myra is een mooi boek over een bijzondere man, die nog steeds de beschermheilige is van diverse beroepsgroepen en inspiratie biedt aan velen.