Ik kende al een paar mooie boeken van Willem Frederik Hermans toen ik acht jaar geleden Nooit meer slapen las. Ik vond het werkelijk geniaal. Vorig jaar verscheen de film en ik twijfelde lang. Mijn nieuwsgierigheid won en ik werd niet teleurgesteld, want de film was erg mooi gemaakt. Ik besloot dat ik het boek nog eens wilde lezen en daarom koos ik het uit voor mijn leesgroep. Wel spannend: zouden zij één van mijn favoriete boeken ook mooi vinden of juist vreselijk? Het is immers niet het vrolijkste boek…

Alfred Issendorf is een jonge geoloog. Hij gaat op veldwerk in het noorden van Noorwegen. Zijn professor vermoedt dat daar meteorietenkraters te vinden zijn en Alfred moet die maar eens van dichtbij gaan bekijken. Als het onderzoek slaagt, kan hij erop promoveren. Alfred vliegt naar Oslo en probeert daar luchtfoto’s te bemachtigen van het gebied. Hij krijgt te maken met een bejaarde professor, een apart figuur. Daarna reist hij verder om zijn drie Noorse tochtgenoten te ontmoeten. Een paar weken lang zullen ze in een gebied wandelen dat zeer dunbevolkt is, ze zullen hoogstens een keer een Lap tegenkomen.

Alfreds vader is jong overleden en daardoor voelt Alfred een grote druk om waar te maken wat zijn vader nooit bereikte. Ook zijn reisgenoot Arne voelt zo’n druk. Daardoor gooit hij nooit wat weg. Zijn spullen zijn allemaal versleten en versteld. De andere twee Noren hebben het beter voor elkaar. Ze praten met z’n drieën vaak Noors en dan voelt Alfred zich een echte buitenstaander. Wat zouden ze ervan vinden dat een Nederlander onderzoek komt doen in hun land, dat zij op hun duimpje kennen? Waarom zou hij iets ontdekken dat zij zelf nog niet weten?

De tocht is zwaar: ze wandelen over ruw terrein, met veel stenen en rivieren. Hermans beschrijft het prachtige landschap, maar voor Alfred is het afzien. De ene dag schijnt de zon onverbiddelijk en de andere dag regent het pijpenstelen. Muggen zijn er continu. Alfred slaapt slecht door het snurken van Arne, de muggen en doordat het niet donker wordt in de zomer zo dicht bij de poolcirkel. Als het regent, worden alle spullen van Alfred kletsnat: zijn kleren, zijn sigaretten, zijn landkaart. De knäckebröd wordt een brij. ’s Nachts lekt de oude tent van Arne aan alle kanten. Hermans beschrijft het zo goed dat ik verbaasd ben als ik uit een treinraampje kijk en zie dat het niet regent…

Ook bij deze tweede lezing vind ik Nooit meer slapen weer een briljant boek. Ik kan me helemaal inleven en hoop zo dat Alfred iets vindt, al lijkt de hele onderneming vanaf het begin tot mislukken gedoemd. Het is een depressief verhaal, maar zo prachtig geschreven dat ik er ontzettend van geniet. Dus ook als het thema je totaal niet aanspreekt, kan ik je dit boek aanraden.