Vanaf de eerste bladzijde hield ik van Tsomo. In de proloog kijkt ze als oude vrouw met een goede vriendin terug op haar leven. Het wordt meteen duidelijk dat ze het niet gemakkelijk heeft gehad. Tsomo’s karma gaat over haar jeugd, haar huwelijken en tot slot haar leven als Boeddhistische non. In haar jeugd wil ze het liefste net als de jongens leren lezen en schrijven en zich bekwamen in het Boeddhisme. Helaas is dat niet weggelegd voor vrouwen. In haar huwelijken vindt ze geen geluk. Tsomo lijdt aan een gezwel in haar buik, dit is een zware last voor haar. Uiteindelijk wijdt ze zich toch aan het Boeddhisme: ze woont dicht bij diverse heiligdommen en laat zich zegenen door hoge lama’s.

Dit boek gaat over een cultuur die totaal anders is dan de onze. In Bhutan is het Boeddhisme de belangrijkste religie.  Daarnaast worden ook rituelen uitgevoerd door astrologen, geestenverdrijvers en kwakzalvers. Familie is heel belangrijk. Tsomo blijft verbonden met haar familie, ook al ziet ze hen jarenlang niet.

Tsomo denkt soms diep na over dingen, maar meestal accepteert ze wat op haar weg komt. Dat heeft ze immers ook geleerd te doen. Wat je overkomt heeft te maken met je karma en wordt vaak veroorzaakt door wat je in vorige levens hebt gedaan. Tsomo heeft veel steun aan de mensen om haar heen. Op de verschillende plekken waar ze woont, sluit ze vriendschappen. Het valt me over het algemeen op dat de mensen erg gastvrij en behulpzaam zijn. Maar zoals altijd zitten er ook oplichters tussen…

Tsomo komt over als een sterke vrouw, op jonge leeftijd al. Zelfs als bejaarde maakt ze nog volop plannen om rond te reizen langs heilige plekken. Ze is arm, maar vertrouwt erop dat ze niet zal verhongeren. Ze leeft van de goedheid van de mensen. Ze heeft geen haast. Dat kan, omdat ze de dood niet als het einde ziet, maar als de doorgang naar nieuw leven.

Kunzang Choden is de eerste vrouw uit Bhutan die een roman in het Engels geschreven heeft. Manon Smits heeft het uitstekend vertaald naar het Nederlands. Tsomo’s karma is een prachtig boek. Ik heb ervan genoten van de eerste tot de laatste zin.