Het is een dikke pil, deze biografie van twee zussen die leefden tussen 1866 en 1944. Elisabeth Leijnse legt niet uit wat de aanleiding voor dit boek was, niet aan het begin en ook niet aan het einde, behalve dat er veel bronmateriaal is. Ze begint zomaar te vertellen over de ouders van Cécile en Elsa, die van adel waren, maar niet heel rijk. Er komen al snel heel wat namen voorbij.

Cécile en Elsa de Jong van Beek en Donk worden erg beschermd opgevoed. Ze gaan niet naar school, maar krijgen samen thuis les van een juffrouw. Hierbij ligt de nadruk op vreemde talen, waarvan de zusjes er een paar vloeiend leren spreken en schrijven. In het boek staan foto’s uit het familie-archief, wat een beeld geeft van hoe deze mensen eruitzagen en waar ze woonden.

Na de jeugdjaren volgen eerst hoofdstukken over het verdere leven van Cécile en daarna volgt dat van Elsa. Natuurlijk komen de zussen ook in elkaars leven voor, waarbij er tijden zijn waarin ze erg hecht zijn, maar ook jaren waarin ze ruzie hebben en elkaar zelden tot niet zien. Ze belanden allebei in een moeizaam huwelijk. Cécile trouwt met een rijke man. Na jaren van gedoe gaan ze uit elkaar. Elsa is getrouwd met componist Fons Diepenbrock.

Er wordt veel verteld over allerlei liefdesgedoe en vreemdgaan, een thema dat ik over het algemeen probeer te mijden. Interessanter lijken me de activiteiten van Cécile, die zich bijvoorbeeld bezighoudt met een vereniging tegen het gebruik van vogelveren in dameshoeden. En ze is een voorvechter van de feministische beweging, al kunnen de vrouwen ook flink ruziemaken als ze van mening verschillen over de precieze standpunten. Cécile schrijft een roman die ontzettend goed verkocht wordt, beter dan bijvoorbeeld Couperus of Van Deyssel. Dat verbaast me, want ik heb nog nooit van haar gehoord! Niet dat ik de neiging heb om haar roman te lezen…

Over het algemeen leest de tweede helft van een boek gemakkelijker dan de eerste helft, maar dat is bij Cécile en Elsa, strijdbare freules niet het geval. Het kost me steeds meer moeite om door al die details heen te komen. Het taalgebruik maakt het ook vrij pittig om te lezen, met bijvoorbeeld onvertaalde Franse zinnen. Telkens worden er weer nieuwe personages geïntroduceerd, wat natuurlijk kan gebeuren in een leven, maar ik hoef echt niet van elke vriend te weten wat zijn levensverhaal precies is. Het verband met één van de zussen wordt pas na zo’n hele uitleg duidelijk. Wel aardig is dat er wat bekende componisten voorbijkomen, zoals Gustav Mahler en Matthijs Vermeulen.

Tegen het einde van het boek heb ik lang niet alle zinnen aandachtig gelezen. Na bijna twee maanden ploeter ik me door de laatste hoofdstukken heen. Wie op school goed was in geschiedenis, vindt dit vast heerlijk, maar voor mij zijn het veel te veel details, die me lang niet allemaal relevant lijken. Bovendien haal ik de twee zussen nog steeds door elkaar. De grote hoeveelheid archiefmateriaal is misschien de oorzaak dat dit boek me te veel is.

Lees ook wat Bettina, Marloes en Koen over dit boek schreven.