Na het sprookjesachtige Uprooted wilde ik graag het volgende boek van Naomi Novik lezen. Alleen al de kaft van Spinning Silver (in het Nederlands: Zilvergaren) is prachtig, met een spinnenwiel, een paleis en een boom met zilveren blaadjes. Voor Uprooted liet de Amerikaanse schrijver zich inspireren door haar Poolse voorouders en voor Spinning Silver heeft ze geput uit volksverhalen uit Litouwen, in combinatie met bekende sprookjes. Ik heb die niet zo paraat, maar wie Repelsteeltje kent, kan vast iets herkennen.

De joodse Miryem is de dochter van een ‘moneylender’, geen geliefd beroep. Haar vader gaat langs de deuren om geld en goederen in ontvangst te nemen van mensen die van hem hebben geleend. Hij is echter veel te zachtaardig en het gezin leeft vaak in grotere armoede dan de mensen die schulden bij ze hebben. Miryem blijkt er later beter in te zijn om voet bij stuk te houden. De winter valt en het gaat sneeuwen. Maar soms is er op een plek onverklaarbaar veel sneeuw. De mensen vertellen elkaar dan over de Staryk: wezens die in het wit gekleed gaan en kou verspreiden. Eén van hen keert steeds terug bij het huis van Miryem en haar ouders. Ze krijgt de opdracht om zijn zilver in goud te veranderen. Lukt het haar niet, dan zal ze sterven. Lukt het wel, dan zal hij met haar trouwen. Ze vindt een zilversmid die de muntstukken omzet in prachtige sieraden, om te verkopen voor goud.

Het tweede perspectief is van Wanda, die in dienst komt bij de ouders van Miryem. De derde hoofdpersoon is Irina, dochter van de hertog. Ze is niet mooi, maar haar vader koopt sieraden gemaakt van het zilver dat Miryem van de Staryk krijgt. Dat geeft haar een andere aanblik en daardoor trouwt ze met de tsaar. Dat is al geen huwelijk uit liefde, maar dan blijkt hij ook nog bezeten door een demon van vuur.

Het is een complex verhaal en in het begin lees ik tergend langzaam. Maar er gebeurt veel en elke bladzijde is boeiend. Er komen zelfs nog drie perspectieven bij, wel van mensen die dicht bij de hoofdpersonen staan. Soms is het even goed opletten aan het begin van een nieuwe paragraaf, om te ontdekken wie er aan het woord is. De perspectiefwisselingen houden de spanning er goed in en het is boeiend om het verhaal van verschillende kanten te lezen. De ijzige Staryk-wereld wordt prachtig beschreven en ik huiver van de kou en de spanning.

Uiteindelijk wordt het een gevecht tussen ijs en vuur. Gebruik van magie heeft altijd een prijs, las ik in een interview met Naomi Novik. De plannen van de hoofdpersonen pakken vaak anders uit dan ze dachten en ze komen voor enorme dilemma’s te staan. Het verhaal zakt nergens in en het is zo fantastisch gecomponeerd dat ik het juist heerlijk vind dat ik er zo lang over doe. Het is geen gevecht met zwaarden en paarden, maar vooral van listen en slimmigheidjes. Zo lees ik het graag.