The ultimate hitchhiker’s guide to the galaxy is het raarste boek dat ik ooit heb gelezen. Het bestaat uit vijf delen die eerder als aparte boeken werden uitgegeven. Maar het begon ooit met een hoorspel op de radio. Vijftien jaar geleden zag ik de verfilming. Het enige wat ik me daarvan herinner is het beeld van een man die de Grand Canyon rood aan het schilderen is, terwijl een deel ervan nog grijs is.

Het verhaal begint met Arthur Dent die probeert te voorkomen dat zijn huis wordt gesloopt omdat er een snelweg moet worden aangelegd. Terwijl hij in de modder ligt om de werkmannen tegen te houden, komt er een man naar hem toe die hem overhaalt om naar het café te gaan. Deze man heet Ford Prefect en hij blijkt een buitenaards wezen te zijn. Ford weet dat de aarde binnen een paar minuten vernietigd zal worden vanwege de aanleg van een ruimtesnelweg. Hij redt Arthur door een lift te regelen op een ruimteschip.

Daarna gaat Douglas Adams helemaal los met beschrijvingen van diverse planeten en allerlei buitenaardse wezens. Er zijn afzichtelijke lelijke schepsels die vreselijke gedichten voordragen, een insect met roze vleugels neemt de telefoon op, iemand loopt met een groene dame aan zijn zijde en de president van het heelal heeft twee hoofden. Het verhaal is soms amper te volgen en het vliegt alle kanten op, zowel in plaats als tijd. Dit alles is doorspekt met veel humor, vaak van een nerd-achtige soort. Er zijn talloze kleine grapjes, zoals iets wat gebeurt ‘for the nth time’.

In deze klassieker herken je misschien wel dingen die je al eens ergens anders hebt gehoord, zoals het volgende. Een computer doet er miljoenen jaren over doet om het ultieme antwoord op alles te berekenen. De grote dag breekt aan dat het antwoord bekend zal worden. En het antwoord is… 42. Iedereen is nogal teleurgesteld en men concludeert dat ze moeten weten wat de ultieme vraag van het heelal en alles is, maar dat kan de computer ze niet geven.

Ook erg leuk is de rol van dieren. Er zijn muizen die uitleggen dat zij juist experimenteren met mensen in plaats van andersom. De dolfijnen zijn op het nippertje ontsnapt aan de vernietiging van de aarde, met de beroemde afscheidszin ‘So long and thanks for all the fish.’ En in The restaurant at the end of the universe is een koe die bij de tafel komt om haar eigen vlees aan te prijzen. Ze is zo gefokt dat ze erin toestemt om te worden opgegeten.

Vaak wordt de draak gestoken met bureaucratie. Dat begint met Arthurs huis dat moet wijken voor een snelweg. Hij had dat wel kunnen weten, zegt een ambtenaar, want de papieren lagen al maanden ter inzage in het gemeentehuis. Verderop gaat het over een ruimteschip dat negenhonderd jaar vertraging heeft. De computer roept excuses om en de passagiers krijgen nog steeds koffie met koekjes geserveerd, terwijl hun haren en nagels heel lang zijn geworden.

Soms vraag ik me af of ik niet beter de vertaling had kunnen lezen, als ik iets niet helemaal kan volgen, maar ik denk dat de taalgrapjes lastig te vertalen zijn en dat het toch veel leuker is om dit in het Engels te lezen. Het is ook niet nodig om alles te snappen, want er blijven genoeg vondsten over waar ik keihard om zit te lachen.

Helaas zijn er ook stukken die ik echt niet boeiend vind. Maar telkens weer stuit ik op iets grappigs of een treffende scène. Inmiddels ben ik in het derde boek aanbeland en ik ben wel van plan om af en toe weer een stuk te lezen, want ik ben nieuwsgierig naar het verhaal van de dolfijnen dat in het vierde boek aan de orde komt.

Lees ook wat Sasha en Marcia hierover schreven.