Elke dag worden honderden Nederlanders het slachtoffer van identiteitsfraude. Dat kan uitlopen op een ware nachtmerrie. Neem die man waarvan het rijbewijs verdween bij transport naar het gemeentehuis. Voor hij het wist stonden er 1700 auto’s op zijn naam. Zijn uitkering werd ingetrokken, want als je zoveel auto’s kunt betalen, heb je dat niet meer nodig. Van vele anderen werd de bankrekening geplunderd. Of de postbode bracht allerlei pakjes met dure spullen die ze nooit hadden besteld.

Helaas gaat dit artikel niet over fictie. Hacken is tegenwoordig een fluitje van een cent. Het is niet meer de vraag of je gehackt wordt, maar meer wanneer het je zal overkomen. Onderzoeksjournalist Maria Genova wilde er alles van weten en haar bevindingen staan in Komt een vrouw bij de h@cker. Laatst had een collega van mij Maria uitgenodigd om een lezing te komen geven. Ik vond dat ze dat ontzettend goed deed. Alleen al om te leren hoe je een goede presentatie geeft, zou je haar eens moeten horen spreken. Ze stelde veel vragen en zette ons aan het denken. Het ging over sterke wachtwoorden en over wat je allemaal op sociale media deelt, maar ook over kopietjes van paspoorten in je computer. Je zou denken dat dat alleen maar handig is en geen kwaad kan, maar met de kopie van je paspoort kan iemand anders van alles en nog wat in jouw naam doen.

Maria’s schrijfstijl is net zo vlot en helder als ze presenteert. De rode draad van het verhaal is dat ze haar eigen computer wil laten hacken, om te leren wat daarvoor nodig is. Ze spreekt verschillende hackers en ook slachtoffers. Het is een wereld waarin veel geld te verdienen of te verliezen valt. De hamvraag is natuurlijk: kan je jezelf wapenen tegen deze ellende? Helaas kan je het nooit helemaal voorkomen, maar Maria geeft wel tips om de kans te verkleinen. Waarschijnlijk weet je wel dat je sterke wachtwoorden moet gebruiken en dat je die af en toe moet veranderen, maar ja, hoe doe je dat handig? Een ander belangrijk advies is om heel voorzichtig te zijn met kopietjes van je identiteitsbewijs. Vaak wordt erom gevraagd, maar ben je niet verplicht om het te geven. Soms ontkom je er niet aan om die af te geven, maar dan is het essentieel om je BSN onleesbaar te maken en op de kopie te schrijven waarvoor de kopie is. Tot slot is het belangrijk om te weten hoe je phishing mails kunt herkennen, want die zijn niet altijd meer in brak Engels geschreven.

Het meest wonderlijke is dat op scholen amper aandacht wordt besteed aan de gevaren van het internet. Eigenlijk zou iedereen die een internetabonnement afsluit dit boek erbij moeten krijgen. Ik ben best wel geschrokken van deze verhalen. Ik zal vast nog wel eens domme dingen doen op internet, maar dit boek zet ik mijn kast om mezelf eraan te herinneren voorzichtig te zijn.