The galaxy, and the ground within is het vierde en laatste deel in de Wayfarers-serie, dat zich afspeelt in de verre toekomst. In dit deel komen mensen alleen zijdelings voor en zijn de hoofdpersonen intelligente soorten afkomstig van andere planeten. Het boek speelt zich af op de planeet Gora, waar van nature geen leven is, alleen rotsen. De locatie is echter handig voor interplanetaire reizigers en daarom zijn er allerlei domes waarin vooral hotels en restaurants zijn. Ouloo bestiert er een pension, waar ze haar uiterste best doet om het de diverse aliens naar hun zin te maken.

Maar dan gebeurt er iets rampzaligs: er vliegt iets in de fik en een groot deel van de satellieten rondom Gora gaat verloren. Daardoor is er geen communicatie mogelijk en degenen die juist een tussenstop op Gora maken, wat meestal maximaal twaalf uur duurt, kunnen niet vertrekken. Er wordt via een noodnetwerk minimaal gecommuniceerd: er wordt aan gewerkt en we laten het weten als lanceringen van shuttles en ruimteschepen weer mogelijk zijn.

In het pension van Ouloo en haar puberkind Tupo zijn op dat moment gasten van drie andere soorten aanwezig. Hierop gaat Becky Chambers helemaal los, wat geweldig is om te lezen. Ze zijn allemaal ervaren reizigers en zijn min of meer op de hoogte van de gewoontes van de andere soorten. Wat ze niet helemaal weten of begrijpen, vragen ze voorzichtig. Omdat ze voorlopig niet weg kunnen, besluiten ze tot een feestje met muziek en dans. Het is heel grappig om te lezen hoe verschillend ze dansen, omdat hun lichamen zo anders zijn. De ene is tweebenig, de ander heeft tien paar voeten. Speaker zit in een ruimtepak, omdat ze geen lucht met zuurstof ademt, maar met methaan.

Doordat ik de eerdere delen heb gelezen, heb ik al een beeld van een paar soorten: de Aeluon met glanzende schubben en wangen die van kleur veranderen, de Akaraks die een dikke felgekleurde vacht hebben, en de Quelin die bekend staan om hun oorlogszucht. Maar deze Quelin is juist heel sociaal en aardig. En het is de Aeluon die oorlog heeft gevoerd. Verderop in het boek ontstaat hier een ruzie over, waarin spanning die al een tijdje broeit tot uitbarsting komt. Het kon ook niet altijd lief en aardig blijven. Maar het grootste deel van de tijd doen alle hoofdpersonen enorm hun best om elkaars cultuur en gewoontes te respecteren en er meer over te leren. Naarmate ze meer tijd met elkaar doorbrengen, durven ze voorzichtig meer aan elkaar te vragen. De vergelijking met onze multiculturele samenleving is snel gemaakt, maar ik vind niet dat dat er te erg bovenop ligt.

Tegen het einde volgt nog een kleine ramp, waarbij samenwerking essentieel is om het goed te laten aflopen. Dit deel is erg spannend. Het eindigt gelukkig allemaal positief en liefdevol, wat me met een heel tevreden gevoel achterlaat. Wat een zalige serie.