Op mijn leesreis rond de wereld ben ik in Ghana aanbeland. Homegoing begint met een stamboom en die blijkt onmisbaar te zijn bij het lezen van dit boek. Elk hoofdstuk gaat namelijk over een volgende generatie en er worden ook nog twee takken van de stamboom gevolgd. Het begint in de achttiende eeuw bij Effia en het volgende hoofdstuk is van haar halfzus Esi. Daarna komen hun respectievelijke zoon en dochter aan de beurt en zo gaat het verder. Van elke hoofdpersoon worden de belangrijkste levensgebeurtenissen verteld, bijvoorbeeld een verhaal uit hun jeugd, hoe ze hun partner leerden kennen en wat voor werk ze deden. Meestal wordt er wel een verbinding gelegd met de generatie ervoor, waarover ik eerder heb gelezen. Vaak blader ik ook even terug om te kijken wie hun ouders waren en daarbij helpt de stamboom voor het overzicht.

De twee takken van de stamboom volgen een andere route. Esi wordt als slaaf naar Amerika gebracht, waar haar kleinzoon uiteindelijk vrijgelaten wordt en de achternaam Freeman krijgt. Effia trouwt met een witte slavenhandelaar en haar nakomelingen blijven in Ghana wonen, al gaat de één na laatste generatie ook naar Amerika in de twintigste eeuw. De slavernij is iets waar we allemaal van weten, maar het is toch weer pijnlijk indrukwekkend als de mensen een naam en een persoonlijk verhaal krijgen. Door de opeenvolgende generaties te volgen, wordt ook duidelijk gemaakt hoe discriminatie in Amerika is ontstaan. Je kunt je haast niet voorstellen dat het nog maar zo kort geleden is dat zwarten bijvoorbeeld voor veel banen niet in aanmerking kwamen en dat dat ze gewoon keihard in hun gezicht werd gezegd.

Bij elk hoofdstuk en dus volgende generatie moet ik weer in het verhaal komen, maar Yaa Gyasi schrijft op zo’n manier dat ik al gauw word meegesleept en wil weten hoe het verdergaat. Aan de ene kant kan ik me amper voorstellen hoe het is om zo te leven en aan de andere kant gaat het ook om universele menselijke worstelingen, om belangrijke keuzes die je in het leven maakt. Ouders vertellen daarover aan hun kinderen, in de hoop dat ze bepaalde fouten niet maken en geleerde inzichten onthouden:

Her father nodded. “Then next time bring more water, but don’t cry for this time. There should be no room in your life for regret. If in the moment of doing you felt clarity, you felt certainty, then why feel regret later?”
She nodded as he spoke to her even though she didn’t understand his words, because she knew, even then, that he was speaking more for himself.
But now, letting her head move in rhythm with Ohene Nyarko’s breath and heart, the slow trickle of combined sweat that slid between them, she remembered those words, and she regretted nothing.

Homegoing is een zeer knap debuut van Yaa Gyasi, die is geboren in 1989 in Ghana en is opgegroeid in Alabama. Het is ook in het Nederlands vertaald onder de titel Weg naar huis.

Lees ook wat Joke (Boekhappen) over dit boek schreef.