Stel je voor dat je je leven steeds weer over mocht doen, totdat je er helemaal tevreden over bent. Dat is het thema van Life after life (vertaald als Leven na leven). Ursula wordt geboren in 1910. De navelstreng zit om haar nek en daardoor komt ze niet levend te wereld. In het volgende hoofdstuk gaat het anders: ondanks de sneeuw is de dokter net op tijd aangekomen bij de barende moeder en hij weet de baby op het nippertje te redden. Ursula groeit op in een gezin met drie broertjes en een zus.

De dood ligt steeds op de loer. Meestal is het Ursula zelf die sterft, soms iemand uit haar omgeving. Telkens springt het verhaal weer terug, vaak naar haar geboortedag. De hoofdstukken worden steeds langer en het leven van Ursula gaat verder. Dit concept doet me sterk denken aan Een handvol sneeuw, maar het is totaal anders uitgewerkt. Ondanks de tijdsprongen raak ik nergens in de war. Wel heb ik het woordenboek van mijn e-reader ontzettend vaak geraadpleegd en veel nieuwe Engelse woorden geleerd.

Als kind heeft Ursula last van vreemde dromen en ze heeft vaak het gevoel dat ze iets al eerder heeft meegemaakt. Daarom stuurt haar moeder haar naar een psychiater, waar ze het wel goed mee kan vinden. Ook later in haar leven voorvoelt ze dat iets niet pluis is en dat beïnvloedt haar levensloop. Toch ligt hier niet veel nadruk op. Delen uit Ursula’s leven worden meerdere keren verteld, maar nooit op dezelfde manier. Je komt steeds andere details te weten en het loopt weer een beetje anders af. Daardoor krijg ik tijdens het lezen hetzelfde gevoel als Ursula: wacht eens even, dit heb ik al eerder beleefd! De zoekfunctie op de e-reader helpt me soms mijn geheugen op te frissen.

De Tweede Wereldoorlog beslaat een aanzienlijk deel van het boek. Ook die wordt een paar keer uit verschillende standpunten beschreven: de ene keer is Ursula in Londen waar ze eerste hulp verleent na bombardementen, de andere keer is ze in Duitsland en ontmoet daar Eva Braun, de vriendin van Hitler. Een vaak gestelde vraag komt naar boven: stel dat het leven van Hitler net een beetje anders was verlopen, zou de oorlog dan zijn voorkomen?

In de langere hoofdstukken van dit dikke boek zakt mijn belangstelling soms een beetje, maar aan het einde zit ik op het puntje van mijn stoel. Wat zit dit knap in elkaar! Het volgende boek van Kate Atkinson, A God in ruins, gaat over Ursula’s broer Teddy. Het speelt na de oorlog, dus het gaat verder waar het verhaal van Ursula eindigt. Vaak heb ik geen behoefte aan een vervolg, maar deze staat op mijn lijst.

Lees ook wat Annelies, Mieke en Paulien over dit boek schreven.