Het stoplicht springt op groen, maar één auto trekt niet op. De andere toeteren, maar hij komt niet in beweging. Het portier gaat open: ‘Ik ben blind!’ De bestuurder ziet alleen nog maar wit licht. Hij wordt door een behulpzame stadsgenoot naar huis gereden. Maar als die de man thuis heeft gebracht en daarna besluit de auto mee te nemen, wordt hij ook plotseling blind. De blinden komen bij de oogarts en die wordt ook getroffen. Het lijkt wel een besmettelijke ziekte.

De regering besluit om de blinden en degenen die met hen in nauw contact zijn geweest in quarantaine te plaatsen. De eerste blinden komen terecht in een voormalig psychiatrisch ziekenhuis, met stalen bedden in grote slaapzalen en een kast vol dwangbuizen. De vrouw van de oogarts kan nog zien, maar zij heeft zich blind voorgedaan om met haar man mee te kunnen gaan. Drie keer per dag worden dozen eten klaargezet, althans, dat wordt beloofd. Buiten staan soldaten op wacht en wie probeert te ontsnappen zal worden neergeschoten.

Je kunt je wel voorstellen dat het al snel vies wordt daarbinnen, ook al kunnen er schoonmaakmiddelen worden besteld. Als eerste worden de wc’s een smeerboel en daarna de blinden zelf, want voor jezelf zorgen is best wel lastig als je ineens niet meer kunt zien wat je doet. De voedselvoorziening wordt steeds onregelmatiger en er vormen zich groepen. Het wordt een gruwelijke geschiedenis, met honger, moord en verkrachtig. Alles wordt tot in detail beschreven en ik hoop steeds dat ze nog eens naar buiten zullen gaan, maar het duurt 200 bladzijden voor dat eindelijk gebeurt.

In het begin van De stad der blinden moet ik even wennen aan de lange zinnen en de gevulde bladspiegel, maar Nobelprijswinnaar José Saramago is een echte verteller en ik word al snel meegezogen in het verhaal. Harrie Lemmens heeft het uitstekend vertaald uit het Portugees. De toon doet me denken aan die van Belcampo: het doet wat ouderwets aan (met horloges die opgewonden moeten worden) en er is een alwetende verteller die af en toe een filosofische gedachte toevoegt. De personages in de groep die we volgen worden niet bij naam genoemd, maar aangeduid met de eerste blinde, de oogarts, de vrouw van de oogarts, het meisje met de zonnebril, het schele jongetje en nog een paar figuren. Het tempo van het verhaal is laag, maar het blijft me boeien: hoe zou het aflopen? Zouden ze weer kunnen gaan zien? Hoe is het ondertussen in de rest van de stad? Het blijft spannend tot de laatste bladzijde.